Σαν «ματιά στις γραμμές του χεριού μας», με τον φακό του ο Πάρις Πετρίδης συλλαμβάνει τη συλλογική μνήμη μέσα από τα ελληνικά σχολεία της Κωνσταντινούπολης όπως είναι σήμερα
Δεκάδες, ίσως εκατοντάδες χιλιάδες είναι οι απόφοιτοι των ελληνικών σχολείων της Κωνσταντινούπολης. Μόνο οι απόφοιτοι του Ζωγράφειου Σχολείου υπολογίζονται, σύμφωνα με κάποιες πηγές, σε περισσότερους από πενήντα χιλιάδες. Ωστόσο τα μεγάλα αυτά ιδρύματα (η Μεγάλη του Γένους Σχολή, το Ζάππειο Σχολείο, το Ζωγράφειο και τα άλλα ελληνικά σχολεία) έχουν πλέον ελάχιστους μαθητές στις τάξεις τους. Και είναι ενδιαφέρουσα η ματιά- και η πρωτοβουλία- του φωτογράφου Π. Πετρίδη, ο οποίος πήγε στην Πόλη και τράβηξε φωτογραφίες των ελληνικών σχολείων που ακόμα λειτουργούν. Η δίγλωσση- στα ελληνικά και στα αγγλικά- έκδοση της Άγρας δεν δίνει πολλά στοιχεία για την ιστορία των σχολείων. Σωστά ίσως, αφού οι ιστορίες τους είναι λίγο- πολύ γνωστές και

ΙΝFΟ

Πάρις Πετρίδης, «Τα ρωμαίικα σχολεία της πόλης», λεύκωμα, Εκδ. Άγρα, σελ. 38, τιμή 32 ευρώ.

κυρίως εδώ ισχύει το περίφημο «μία εικόνα ίσον χίλιες λέξεις». Ορισμένοι τοίχοι είναι κακοδιατηρημένοι, άλλες αίθουσες κατάφεραν να διατηρήσουν την παλιά αίγλη τους. Τάξεις με σύγχρονα εργαστήρια φυσικών επιστημών αλλά και τάξεις με θρανία που με δυσκολία κρύβουν τα χρόνια τους. Μια εύγλωττη σιωπή για μια κοινότητα που έφτιαξε τα σχολεία της στην περίοδο της μεγάλης άνθησής της, το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Ακόμη και η Μεγάλη του Γένους Σχολή, που είναι το παλαιότερο ίδρυμα της Κωνσταντινούπολης, με ιστορία 5,5 αιώνων, τότε έφτιαξε το καινούριο της μεγαλόπρεπο κτίριο (οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν τη διετία 1881-1883) που μέχρι και σήμερα ξεχωρίζει στον Κεράτιο Κόλπο.

Ο 47χρονος φωτογράφος, με τις 37 μεγάλου σχήματος φωτογραφίες που τράβηξε το 2006 και το 2007, εκφράζει ακριβώς την αμφιθυμία του σημερινού επισκέπτη: «Η αποξένωση των άδειων χώρων, η γενναιοδωρία της αρχιτεκτονικής, η αρχοντιά που περισσεύει σε συνθήκες έλλειψης, η φθορά των αντικειμένων και η επιμονή τους να υπάρξουν ως αξίες χρήσης, η εκπαίδευση που εξακολουθεί να κοινωνείται με όλες τις αισθήσεις, η απώλεια και η καθησυχαστική βεβαιότητα πως σπίτι μας είναι εκεί όπου το νόημα δεν έχει διαρραγεί. Τεκμήρια εθνικής ιστορίας ή στοιχεία από την εποχή του πραγματικού, χαμένες πατρίδες ή χαμένη παιδεία, σε κάθε περίπτωση, αυτή η βουβή καταγραφή είναι μια ακρόαση της μνήμης μας, μια ματιά στις γραμμές του χεριού μας».