Ποιος αντέχει την αλήθεια; Ποιος έχει το δικαίωμα να την επιβάλλει στον άλλον; Μήπως, τελικά, με τις ψευδαισθήσεις διακινδυνεύονται λιγότερα…

Με την «Αγριόπαπια» («Vildanden», 1884) ο Ιψεν αγγίζει υψηλά δραματικά επίπεδα. Η υπόθεση του έργου συμπυκνώνει απογοήτευση, πόνο, σπαραγμό, σκληρότητα.

Οι οικογένειες Βέρλε και Εκνταλ –η δεύτερη θύμα της πρώτης –ξαναβρίσκονται αντιμέτωπες, όταν ο γιος Βέρλε επιστρέφει, θέλοντας να εφαρμόσει στους Εκνταλ τη φιλοσοφία που ανέπτυξε όσο έλειπε και την οποία αποκαλεί «επιταγή του ιδεώδους». Σκοπός του είναι να τους βγάλει από την πλάνη στην οποία ζουν, ανατρέποντας τα ζωτικά τους ψεύδη –κάτι που τους οδηγεί στην καταστροφή και τον θάνατο.

Με σύμβολο την πληγωμένη αγριόπαπια, που ζει σε ένα (α)φυσικο περιβάλλον και δέχεται τη φροντίδα της μικρής της οικογένειας, ο Ιψεν μεγαλουργεί.

Ο κορυφαίος νορβηγός συγγραφέας Ερρίκος Ιψεν (Henrik Ibsen, 1828-1906), πρωτοπόρος της σύγχρονης ευρωπαϊκής δραματουργίας, συνδυάζει στα έργα του την ποίηση με τον ρεαλισμό.

Η παθογένεια της οικογένειας, η κληρονομικότητα, η γυναίκα, αποτελούν χαρακτηριστικά του ιψενικού κόσμου «(Τζον Γαβριήλ Μπόργκμαν», «Βρικόλακες», «Εντα Γκάμπλερ», «Νόρα ή το Κουκλόσπιτο»,

«Αρχιμάστορας Σόλνες», «Εχθρός του λαού», μεταξύ άλλων), ενός κόσμου που παραμένει δραματικά σημερινός και εμπεριέχει (θεματικά) την οικονομική καταστροφή της οικογένειας του ίδιου του συγγραφέα.

Ο Δημήτρης Τάρλοου επέλεξε την «Αγριόπαπια» για να μιλήσει για τα ζωτικά ψεύδη που τρέφουν τον σύγχρονο άνθρωπο. Μέσα σε ένα σκηνικό ενός άχρονου παρόντος, χωρίς στοιχεία «εποχής», αλλά με νύξεις μέλλοντος, αντιμάχονται έννοιες πλούτου – φτώχιας, δυνατού – αδύναμου, αλήθειας – ψεύδους.

Ο σκηνοθέτης φωτίζει το βάθος των ιψενικών νοημάτων, την εξέλιξη των ηρώων και της ιστορίας τους. Από το φωτεινό σαλόνι των Βέρλε με τις μεγάλες ταπισερί περνά στο σπίτι – εργαστήρι των Εκνταλ, με τις μεγάλες φωτογραφίες από τα δάση και τα βουνά (και τον αφαιρετικά εντυπωσιακό πολυέλαιο) και από τις εκθαμβωτικές τουαλέτες (της κυρίας Σόερμπι – Αννα Μάσχα) στα ρούχα της Γκίνα και της Χέντβιγκ (Λένα Δροσάκη, Σίσσυ Τουμάση).

Παράλληλα μεγεθύνει λεπτομέρειες (σε μια οθόνη), ενώ η πίσω αυλή για το «κυνήγι» του παππού φωτίζεται όπως κρίνεται χρήσιμο.

Οταν ένα έργο τελειώνει με τον θάνατο ενός παιδιού, δεν μπορεί παρά να είναι τραγωδία. Κι όμως, ο Δημήτρης Τάρλοου, σ’ αυτή τη δύσβατη πορεία της «Αγριόπαπιας» ανέδειξε το κωμικό που εμπεριέχεται στο τραγικό.

Διατηρώντας το ενδιαφέρον για την πλοκή μαζί με τη φιλοσοφική διάσταση του έργου, ο σκηνοθέτης παραδίδει την κλασική «Αγριόπαπια» με σύγχρονη γλώσσα, χωρίς να την προδίδει.

Ο Γιάννος Περλέγκας στον καθοριστικό ρόλο του Γκρέγκερς Βέρλε ξεχωρίζει με τον απόλυτο τρόπο που ερμηνεύει τον κυνισμό του ήρωά του. Αταλάντευτος οδηγεί τα θύματά του στην καταστροφή. Ο Θέμης Πάνου (Βέρλε, πατέρας) επιβεβαιώνει τη μασίφ υποκριτική του στόφα. Ο Γιάννης Κότσιφας (Γιάλμαρ Εκνταλ) ξεκινά εσωτερικά τον δύσκολο δρόμο του ρόλου του, ενδίδοντας, ενίοτε, σε αναγνωρίσιμες φόρμες. Ο γερο-Εκνταλ του Γιώργου Μπινιάρη διαθέτει τη διαδρομή του ρόλου του. Στον καταλυτικό ρόλο του γιατρού Ρέλινγκ, ο Αντίνοος Αλμπάνης είναι ουσιαστικός και στέρεος. Ενδιαφέρουσα η πινελιά του Ιωάννη Καπελέρη (Μόλβικ).

Η Λένα Δροσάκη σηκώνει το βάρος της ηρωίδας της με μεγάλη σκηνική ειλικρίνεια. Οσο για την Αννα Μάσχα, θυμίζει και εδώ την υποκριτική της παρακαταθήκη.

Τέλος, η Σίσσυ Τουμάση στον ρόλο της 14χρονης Χέντβιγκ ακολουθεί την πορεία της αγριόπαπιας και μαζί την τραγωδία της ζωής: Πετάει, λαβώνεται, φυλακίζεται, πεθαίνει.

Μετάφραση – απόδοση – σκηνοθεσία: Δημήτρης Τάρλοου Συνεργάτις δραματουργός: Ερι Κύργια Σκηνικά – κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου Μουσική: Νalyssa Green Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου Ερμηνείες: Γιάννος Περλέγκας, Γιάννης Κότσιφας, Αννα Μάσχα, Θέμης Πάνου, Λένα Δροσάκη, Γιώργος Μπινιάρης, Αντίνοος Αλμπάνης, Σίσσυ Τουμάση, Ιωάννης Καπελέρης, Ανδρέας Νάτσιος κ.ά. Πού:Θέατρο Πορεία, Τρικόρφων 3, τηλ. 210-8210.082