Ενα κείμενο, δύο ερμηνείες: Με αυτά τα συστατικά, το «Δείπνο Ηλιθίων» («Le diner de cons», 1998) του Φρανσίς Βεμπέρ (Francis Veber, 1937) παρουσιάζεται από τον Σπύρο Παπαδόπουλο στη σκηνή του θεάτρου Κάππα. Μια καθαρόαιμη κωμωδία, μια φάρσα, μια άλλη προσέγγιση της αλαζονείας, της ευφυΐας και γιατί όχι, τελικά, της ευτυχίας.

Γεννημένος στη Γαλλία, με πατέρα Εβραίο και μητέρα Ρωσοαρμένισσα, ο Βεμπέρ ξεκίνησε την καριέρα του πριν από περίπου πενήντα χρόνια. Σεναριογράφος στην αρχή, σκηνοθέτης και παραγωγός στη συνέχεια, ξεπέρασε τα σύνορα της πατρίδας του –είναι άλλωστε ο δημιουργός της διαχρονικής κωμωδίας «Το κλουβί με τις τρελές» («La cage aux folles», 1978).

Ορισμένα από τα σενάριά του παίχθηκαν πρώτα στο σανίδι, γεγονός που του επέτρεψε να αποκτήσει μια θεατρική αίσθηση οικονομίας στον λόγο και τον διάλογο. Το «Δείπνο Ηλιθίων» ανήκει σε αυτήν ακριβώς την κατηγορία. Εξού και η συνήθως επιτυχημένη πορεία του στο θέατρο. Παράλληλα, η γαλλική ταινία σε δική σκηνοθεσία διακρίθηκε με τα βραβεία Σεζάρ εκείνης της χρονιάς (1998), γνωρίζοντας μεγάλη μεγάλη επιτυχία στις κινηματογραφικές αίθουσες, κάτι που δεν συνέβη με το αμερικανικό remake.

ΤΟ ΕΡΓΟ. Ενας επιτυχημένος εκδότης διασκεδάζει κάθε Τετάρτη βράδυ με τους φίλους του οργανώνοντας δείπνα στα οποία ο καθένας φέρνει μαζί του και τον δικό του «ηλίθιο». Καθώς αυτός ο τελευταίος αγνοεί τον ρόλο για τον οποίο έχει προσκληθεί, η παρέα σπάει πλάκα σε βάρος του. Με αυτό το εύρημα ο Βεμπέρ οργανώνει τη φάρσα του, με στοιχεία βοντιβίλ (vaudeville), μόνον που τώρα, ένα ξαφνικό λουμπάγκο του εκδότη Πιερ Μπροσάν ακυρώνει τη βραδιά, με αποτέλεσμα να ξεμείνει στο σπίτι του ο «ηλίθιος» που θα τον συνόδευε στο δείπνο. Από εκεί αρχίζει να πλέκεται το κουβάρι των παρεξηγήσεων: λάθη και μπερδέματα φέρνουν στη σκηνή και τα υπόλοιπα πρόσωπα. Ενας γιατρός, ένας εφοριακός, η σύζυγος και η ερωμένη, ο πιστός φίλος. Ολοι μαζί προσπαθούν να ξετυλίξουν το κουβάρι που ουσιαστικά οδηγεί στην πιο απλή απορία: Ποιος είναι τελικά ο (πιο) ηλίθιος;

Ο Σπύρος Παπαδόπουλος, που σκηνοθετεί την παράσταση (παίζεται λόγω επιτυχίας για δεύτερη σεζόν) άφησε, ως όφειλε, στο κείμενο (συνεπής η μετάφραση της Νικολέτας Κοτσαηλίδου) τον αυτονόητο βαρύνοντα ρόλο. Μέσα στο συμβατικό, αστικό σκηνικό της οικίας του εκδότη, που εκτυλίσσεται το «Δείπνο Ηλιθίων», ο ίδιος επέλεξε να υποδυθεί τον Φρανσουά Πινιόν, τον «ηλίθιο» της παρέας, με παρτενέρ τον Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη στον ρόλο του εκδότη Πιερ. Και το ντουέτο αποδεικνύεται ισχυρό.

Μέσα σε μια παράσταση χωρίς σκηνοθετικό στίγμα ή προσωπικότητα, οι δύο ηθοποιοί προσφέρουν αβίαστα την υποκριτική τους οντότητα. Ο Σπύρος Παπαδόπουλος με μαεστρία και μπρίο παίζει ευφυώς τον ηλίθιο. Χωρίς υπερβολές, άμεσα και ουσιαστικά, δίνει όψη και ψυχή στο φαινομενικά θύμα της ιστορίας, επιβεβαιώνοντας ότι θύτης και θύμα μπορούν πολύ εύκολα να αλλάξουν θέση.

Ο δικός του ηλίθιος δεν είναι καρικατούρα. Διαθέτει τα χαρακτηριστικά του αγνού γκαφατζή –τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Από την πλευρά του ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης υποδύεται τον αλαζόνα εκδότη με το ύφος του νικητή: σύζυγος, εραστής και πλούσιος (με συλλογή έργων τέχνης), δεν στερείται ωστόσο την απαιτούμενη «βλακεία». Αποφεύγοντας εξίσου τη μίμηση ή τα γκροτέσκα στοιχεία, δημιουργεί τον ήρωά του. Η υπόλοιπη διανομή, με τον Δημήτρη Μαυρόπουλο να ξεχωρίζει, λειτουργεί συμπληρωματικά στο βασικό ντουέτο.