Πιο κοντός κατά 1,5 μ. και χωρίς αέτωμα στη δυτική του όψη θα είναι για τα επόμενα δύο χρόνια ο Παρθενώνας καθώς μια νέα σελίδα γράφεται από χθες στο μακροβιότερο αναστηλωτικό πρόγραμμα στον κόσμο που μετρά ήδη 42 χρόνια και αφορά τα μνημεία της Ακρόπολης.

Με τις φωτογραφικές μηχανές στο χέρι και την ανυπομονησία ζωγραφισμένη στα μάτια οι επισκέπτες του Ιερού Βράχου παρακολουθούσαν χθες το πρωί για περίπου δέκα λεπτά να αιωρείται ο επτά τόνων κεντρικός ορθοστάτης του εμβληματικού δυτικού αετώματος, της πρώτης όψης του μνημείου που αντικρίζει ο επισκέπτης μόλις περνά τα Προπύλαια. Λίγο αργότερα το μαρμάρινο αρχιτεκτονικό μέλος μήκους 2,7 μ., ύψους 3,5 μ. και με 40 εκ. πάχος βρισκόταν ασφαλές στο έδαφος για να μεταφερθεί στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο συντήρησης όπου θα γιατρευτούν οι πληγές του.

«Είναι εξαιρετική τύχη για έναν επισκέπτη να βρίσκεται μια τέτοια στιγμή στην Ακρόπολη. Πόσω μάλλον όταν πρόκειται για ένα τόσο ξεχωριστό μέλος όσο το κεντρικό τμήμα του δυτικού αετώματος», λέει στο «Νσυν» η προϊσταμένη της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως Βασιλική Ελευθερίου με αφορμή την έναρξη της νέας φάσης εργασιών στα μνημεία της Ακρόπολης, μετά την ένταξή τους στο ΕΣΠΑ με προϋπολογισμό 5 εκατ., μειωμένο κατά 50% από τον αρχικά προβλεπόμενο.

«Η δυτική πλευρά του μνημείου δεν βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση σε σχέση με τις άλλες διότι δεν κατέρρευσε από την έκρηξη του Μοροζίνι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπέστη βλάβες από πυρκαγιά το 267 μ.Χ. και σεισμούς μαζί με την ταλαιπωρία που επιφέρει ο χρόνος. Ωστόσο το μαρμάρινο μέλος βάρους 7 τόνων που κατέβηκε χθες –το οποίο δεν συγκαταλέγεται ως ένα από τα βαρύτερα κομμάτια, καθώς υπάρχουν άλλα που ζυγίζουν 8,5 και 9 τόνους –είναι εύθραυστο με πολλά προβλήματα. Ηταν η ώρα του να απομακρυνθεί», συνεχίζει η διευθύντρια της ΥΣΜΑ για την κατάσταση του κεντρικού ορθοστάτη, ενός δηλαδή από τους λίθους της πλάτης του αετώματος όπου ακουμπούσαν τα γλυπτά, τα οποία απεικόνιζαν τη διαμάχη Αθηνάς και Ποσειδώνα για τη θέση του θεού προστάτη της Αθήνας. Ακόμα δύο από τους συνολικά δέκα ορθοστάτες σε καλύτερη κατάσταση από τον κεντρικό θα καταβιβαστούν από το μνημείο στο προσεχές διάστημα, καθώς δεν κινδυνεύουν άμεσα υπό την εποπτεία της υπεύθυνης για τον Παρθενώνα Ροζαλίας Χριστοδουλοπούλου και των επικεφαλής μαρμαροτεχνιτών σε θέματα καταβίβασης Γιώργου Αγγελόπουλου και Σπύρου Καρδάμη βάσει των μελετών της Βασιλείας Μανιδάκη.

«Το γεγονός ότι ο Παρθενώνας δεν διαθέτει πλέον γείσα –καταστράφηκαν μαζί με τη στέγη –έχει ως αποτέλεσμα το αέτωμα να μείνει απροστάτευτο στα νερά της βροχής και τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες και κατά συνέπεια να είναι πολύ διαβρωμένο», επισημαίνει η Βασιλική Ελευθερίου και προσθέτει ότι την κατάσταση έχουν επιβαρύνει οι σιδερένιοι σύνδεσμοι της αναστήλωσης του Νικόλαου Μπαλάνου στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αι. που οξειδώθηκαν και προκάλεσαν επιπλέον θραύσεις.

Το κεντρικό τμήμα του αετώματος μπορεί να έχει ύψος 3,5 μ., ωστόσο ο Παρθενώνας δεν θα χάσει τόσο ύψος. Κι αυτό διότι πίσω από τον μαρμάρινο ορθοστάτη υπάρχει τοίχος. Στο πλαίσιο των εργασιών προβλέπεται να αφαιρεθούν πέντε από τους λιθοπλίνθους αυτού του τοίχου, συνολικού ύψους περί το 1,5 μ., οπότε οπτικά η απώλεια θα είναι αυτής της τάξης. Η εικόνα θα αποκατασταθεί μέσα στα επόμενα δύο χρόνια όταν και τα μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη συντηρημένα θα επανέλθουν στην αρχική τους θέση.

ΑΛΛΑΓΗ ΓΕΡΑΝΟΥ. Κι αν η εικόνα του Παρθενώνα χαλάει στην πλέον εμβληματική του πλευρά, οι εργασίες των ειδικών ώς το 2020 δεν θα περιοριστούν σε αυτήν. Συνεχίζουν να συμπληρώνουν τον βόρειο τοίχο του σηκού του Παρθενώνα αλλά και να ραβδώνουν δύο ακόμη κίονες του προνάου, ενώ προχωρούν σε αλλαγή φρουράς του γερανού που υπάρχει μέσα στον Παρθενώνα από το 1983. Την ίδια ώρα στήνουν ήδη τις σκαλωσιές στα τείχη της βόρειας πλευράς του Βράχου ώστε να ξεκινήσουν οι εργασίες τον Σεπτέμβριο κι αφού θα έχουν ολοκληρωθεί οι προσλήψεις 40 ατόμων διαφόρων ειδικοτήτων –από μαρμαροτεχνίτες και συντηρητές ώς τοπογράφους κι αρχιτέκτονες.

Ωστόσο μία ακόμη από τις μεγάλες πληγές της δυτικής πλευράς –η αντικατάσταση του τεράστιου τσιμεντένιου υπέρθυρου από νέο, φτιαγμένο από την πρώτη ύλη του Παρθενώνα, δηλαδή το μάρμαρο Διονύσου –δεν έχει θεραπευτεί ακόμη.