Το μυθιστόρημα του βρετανού συγγραφέα είναι μια μεγάλη τοιχογραφία δύο οικογενειών που διατρέχει τον εικοστό αιώνα αποτυπώνοντας την εξέλιξη των κοινωνικών, ταξικών και οικονομικών αλλαγών, καθώς και της ερωτικής συμπεριφοράς στην Αγγλία

Το βιβλίο χωρίζεται σε πέντε µέρη που αντιστοιχούν σε διαφορετικές χρονιές: 1913, 1926, 1967, 1978, 2008. Βασικό κορµό της ιστορίας αποτελούν οι ζωές δύο οικογενειών ενώ οι τόποι όπου διαδραµατίζονται οι ιστορίες µεταλλάσσονται ή παρακµάζουν όπως και οι άνθρωποι. Ωστόσο υπάρχει µια βασική ηρωίδα: η Δάφνη Σολ, δεκαεξάχρονη το 1913 που θα παντρευτεί τρεις φορές, θα γράψει τις αναµνήσεις της, θα καταντήσει αλκοολική και ποτέ δεν θα γνωρίσουµε αν έµαθε ή αποδέχθηκε τις αλήθειες σχετικά µε τους ανθρώπους µε τους οποίους σχετίστηκε.

Το καλοκαίρι του 1913 η Δάφνη περιμένει στο κτήμα τους Δύο Εκτάρια να έρθει ο αδελφός της Τζορτζ από το Κέιμπριτζ μαζί με τον συμφοιτητή του Σέσιλ Βαλάνς, έναν ελκυστικό και ελπιδοφόρο ποιητή. Η Δάφνη γοητεύεται από την ιδέα ότι ο νεαρός Σέσιλ αφήνει φεύγοντας ένα ποίημα με τίτλο «Δύο Εκτάρια». Η διφορούμενη υφή του ποιήματος δημιουργεί υποψίες ότι θα μπορούσε να ήταν γραμμένο και για τον Τζορτζ –άλλωστε εκείνη τους τσακώνει να χαριεντίζονται μέσα στον σκοτεινό κήπο. Ο Σέσιλ έχει έναν μικρότερο αδελφό, τον Ντάντλι, και αυτόν είναι της μοίρας της να παντρευτεί η Δάφνη, όταν ο Σέσιλ θα σκοτωθεί στο πεδίο των μαχών του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Σέσιλ, όσο ζούσε, είχε γνωρίσει τον κύκλο του Μπλούσμπερι, η ποίησή του, χωρίς να είναι κορυφαία, κατοχυρώνεται πια ως εθνική αφού μέχρι κι ο Τσόρτσιλ ανέδειξε τα «Δύο Εκτάρια» ως πολεμικό ποίημα.

Στο δεύτερο μέρος, το 1926, στο Κόρτλι Κορτ, κοντά στην Οξφόρδη, στο σπίτι των Βαλάνς, διοργανώνεται ένα μεγάλο πάρτι γενεθλίων για τη Δάφνη που ως λαίδη Βαλάνς έχει αποκτήσει δύο παιδιά με τον Ντάντλι, τον οποίο απεχθάνεται. Στο πάρτι παραβρίσκεται ο αδελφός της ο Τζορτζ που αντικρίζει το ταφικό μνημείο του Σέσιλ μέσα στο παρεκκλήσι του κτήματος και συγκινείται αναλογιζόμενος τη θαμμένη ερωτική σχέση τους. Ξαναθυμάται και το ποίημα που «έκρυβε ένα μυστικό και μια θλιμμένη ανακούφιση από το γεγονός ότι δεν υπήρχε περίπτωση να αποκαλυφθεί ποτέ».

Στο τρίτο μέρος, το 1967, εμφανίζεται ο Πολ Μπράιαντ, ένας νεαρός υπάλληλος που δουλεύει στην τράπεζα Μίντλαντ, της οποίας ο διευθυντής είναι παντρεμένος με την κόρη της εβδομηντάχρονης Δάφνης. Ο Πολ αρχίζει να ενδιαφέρεται για την ιστορία της οικογένειας έχοντας στόχο τον Σέσιλ και την «κρυφή» του πλευρά. Ο Πολ αποφασίζει να γράψει μια αληθινή βιογραφία για τον Σέσιλ Βαλάνς που τον διδάσκει ο Πίτερ στις σχολικές τάξεις. Τώρα πια το Κόρτλι Κορτ έχει μετατραπεί σε σχολείο και μόνον ο τάφος του ποιητή Σέσιλ Βαλάνς παραμένει άθικτος.

Το 1978 ο Πολ επιδιώκει να συναντήσει τη γηραιά Δάφνη, που δεν βλέπει καλά αλλά εξακολουθεί να πίνει. Ελάχιστα στοιχεία βρίσκει για τη βιογραφία του καθώς εκείνη, οχυρωμένη στο προσωπικό της παρελθόν, προσεταιρίζεται όλο και περισσότερο το παρελθόν του Σέσιλ.

Μόνο στο τελευταίο μέρος του βιβλίου απουσιάζει η Δάφνη, πώς να επιβιώσει άλλωστε μέχρι το 2008; Ο Πολ είναι ένας εξηντάχρονος πεισματάρης που με τη βιογραφία του έχει «ξεσκεπάσει» τον Σέσιλ, ενώ τα εγγόνια της Δάφνης αναλαμβάνουν να διασώσουν μνήμες και να διορθώσουν παραπλανημένες βιογραφίες. Ενας νεότερος βιογράφος, ο Ρομπ, καταβάλλει προσπάθειες να βρει τις απόκρυφες σελίδες του Σέσιλ και να ξαναγράψει τη ζωή του μέσα από μια πιο queer ματιά.

Απίστευτη λεπτοδουλειά στη γραφή, μερικές φορές εξαντλητική στις περιγραφές και λιγάκι επιτηδευμένη γλώσσα ειδικά στις πρώτες εποχές. Ενα εκλεπτυσμένο ύφος που αναπόφευκτα βαραίνει στην ελληνική απόδοση (ακόμη και στο πρωτότυπο). Ο αναγνώστης ενεργός, σε κάθε κεφάλαιο, πρέπει να επανασυνδέσει τα προηγούμενα περιστατικά μέσα από τους καινούργιους χαρακτήρες, καθώς οι παλιότεροι επανέρχονται ή χάνονται.

Εδώ ωστόσο κρύβεται και η γοητεία του βιβλίου: οι άνθρωποι και οι ζωές τους είναι το νόημα της ιστορίας, οι σκιές και τα ίχνη τους αφήνουν μια γλυκιά πίκρα και ένα υπαρξιακό ερώτημα. Η ιστορία των κρατών γράφεται μέσα από την άνοδο και την πτώση των κοινωνικών τάξεων.

INFO

Ο Αλαν Χόλινγκχερστ θα συνομιλήσει με τον Ανταίο Χρυσοστομίδη στον Ιανό (Σταδίου 24) την Τρίτη 11 Μαρτίου στις 20.00.

Ο Κ.Π. Καβάφης και ο Ε.Μ. Φόρστερ

Ο Αλαν Χόλινγκχερστ γεννήθηκε το 1954 στην Αγγλία, σπούδασε στην Οξφόρδη, εργάστηκε στο Times Literary Supplement. To 1988 με τη «Βιβλιοθήκη της πισίνας» απέσπασε το βραβείο Somerset Maugham. Το 1983 το περιοδικό «Γκράντα» τον συμπεριέλαβε στη λίστα των καλύτερων νέων βρετανών συγγραφέων. Το επόμενο βιβλίο του «Τα σκοτεινά μονοπάτια του έρωτα» ήταν υποψήφιο για το βραβείο Booker, ακολούθησε το 1998 «Η έλξη» και το 2004 «Η γραμμή της ομορφιάς» με το οποίο κέρδισε το βραβείο Booker και μεταφέρθηκε στην τηλεόραση το 2006 από το BBC. Υστερα από τα πρώτα τρία γκέι μυθιστορήματα στράφηκε σε μια περισσότερο κοινωνική θεματολογία, χωρίς ωστόσο να παραβλέπει την ομοφυλοφιλία που καταγράφει σε κάθε του βιβλίο προσδίδοντας ένα ιστορικό βάθος στον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε και έγινε αποδεκτή στη χώρα του. Αν σκεφτεί κανείς τα ερωτικά ποιήματα του Καβάφη του 1913 και τα κρυμμένα ποιήματα του Σέσιλ Βαλάνς (πρότυπο των ποιητών του Πρώτου Παγκοσμίου) την ίδια περίοδο, μπορεί να επανεκτιμήσει το θάρρος του Αλεξανδρινού, τον οποίο έκανε γνωστό στον αγγλοσαξονικό κόσμο ο Ε.Μ. Φόρστερ. Στον τελευταίο χρωστάει πολλά και ο Χόλινγκχερστ: το τέταρτο μέρος του μυθιστορήματός του έχει προμετωπίδα ένα απόσπασμα από μυθιστόρημα του Φόρστερ ενώ πολλές σκηνές μέσα στο βιβλίο παραπέμπουν στα έργα του συγγραφέα τού «Χάουαρντς Εντ» αλλά και του «Μωρίς», τον οποίο απέκρυψε όσο ζούσε. Απ’ αυτήν την άποψη ο Αλαν Χόλινγκχερστ αποκαθιστά την υπόληψη μιας καταπιεσμένης ερωτικά λογοτεχνικής γενιάς, ενσωματώνοντας την γκέι θεματολογία τόσο στην τέχνη της μυθοπλασίας όσο και στον κανόνα της αγγλικής λογοτεχνίας.