Το 2006 το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος ανακοίνωσε την πρόθεσή του να χρηματοδοτήσει τη δημιουργία του Κέντρου Πολιτισμού – Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο Φαληρικό Δέλτα, το οποίο θα περιλαμβάνει την κατασκευή και τον εξοπλισμό των νέων κτιριακών εγκαταστάσεων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, καθώς και τη δημιουργία του Εκπαιδευτικού και Πολιτιστικού Πάρκου Σταύρος Νιάρχος. Ο προϋπολογισμός του προσεγγίζει τα 566 εκατ. ευρώ, καθιστώντας το έργο μία από τις μεγαλύτερες αποκλειστικές δωρεές αυτού του είδους που έχει ποτέ πραγματοποιήσει κοινωφελής οργανισμός παγκοσμίως. Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του, το έργο θα παραδοθεί στο Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο θα αναλάβει πλήρως τη διαχείριση και τον έλεγχό του.

Η υλοποίησή του έχει ανατεθεί στον διακεκριμένο αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο, ο οποίος μας υποδέχτηκε προ εβδομάδος στο εργαστήριό του, όπως το αποκαλεί, στο Παρίσι, στη γειτονιά του Μαρέ, δυο-τρία δρομάκια πίσω από το Κέντρο Ζορζ Πομπιντού που σχεδίασε το 1977 με τον φίλο του Ρίτσαρντ Ρότζερς. Πάντα προσηνής και χαμογελαστός, με την απλότητα και τη μετριοφροσύνη που χαρίζει η πραγματική καλλιέργεια, ο ιταλός ποιητής της αρχιτεκτονικής μάς μιλά για τα τελικά σχέδια του Κέντρου Πολιτισμού – Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, τα οποία θα παρουσιάσει την Τετάρτη 29 Ιουνίου στον χώρο κατασκευής του.

Κύριε Πιάνο, σε λίγες ημέρες θα βρίσκεστε στην Αθήνα για να παρουσιάσετε τα τελικά σχέδια του Κέντρου Πολιτισμού – Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Πώς αισθάνεστε γι’ αυτό;

Είμαι πολύ ευτυχής, γιατί αγαπώ πολύ την Ελλάδα και την Αθήνα. Πάντα έλεγα ότι αιώνιες πόλεις, όπως η Αθήνα και η Ρώμη, ζουν σε βάθος χιλιάδων χρόνων. Το ξέρω πως σήμερα η Αθήνα, και η Ελλάδα γενικότερα, αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα, αλλά είμαι πεπεισμένος ότι σύντομα αυτά θα ξεπεραστούν. Εξάλλου εμείς οι αρχιτέκτονες πρέπει να βλέπουμε τα πράγματα μακροπρόθεσμα και να τα θεωρούμε στη διάρκειά τους. Εγώ σκέφτομαι το μέλλον της Αθήνας και τα σχέδια που θα παρουσιάσω σε λίγες ημέρες θα συνεισφέρουν σ’ αυτό, αφού θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας για πολλές εκατοντάδες ανθρώπους και με την ολοκλήρωσή του το έργο θα αποτελέσει ένα νέο υπερσύγχρονο εργαλείο πολιτισμού. Η τρικυμία με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπη σήμερα η Ελλάδα δεν πρέπει να τη φοβίζει. Ο καλός θαλασσοπόρος, όταν είναι στο κάτω μέρος του κύματος, ξέρει ότι θα φτάσει πάλι στην κορυφή. Αλλωστε πολλά μεγάλα σχέδια συλλαμβάνονται και υλοποιούνται σε περιόδους κρίσης. Το Εμπάιρ Στέιτ Μπίλντιγκ, για παράδειγμα, σε περίοδο κρίσης χτίστηκε και αποτέλεσε ζωτικής σημασίας απάντηση σ’ αυτή. Το ίδιο ισχύει και για τους ανθρώπους. Σε στιγμές κρίσης αναγκαζόμαστε να θέσουμε στον εαυτό μας ερωτήματα και να βρούμε απαντήσεις. Οταν μια ανθρώπινη ψυχή, ένας ανθρώπινος οργανισμός, μια πόλη ή μια κοινωνία έρχονται αντιμέτωποι με μια μεγάλη δυσκολία, βρίσκουν πάντα την ενέργεια και τη δύναμη να αντιδράσουν.