«Εξαιρετικό έργο, που οδηγεί το γκράφικ νόβελ σε νέο έδαφος», χαρακτηρίζει ο «Ιndependent» το «Logicomix» των Απόστολου Δοξιάδη- Χρίστου Παπαδημητρίου, που κυκλοφορεί τη Δευτέρα στα βρετανικά βιβλιοπωλεία
Αύριο συμπληρώνονται πενήντα χρόνια από τη σημαντική ομιλία του φιλοσόφου Μπέρτραντ Ράσελ με τίτλο «Ο ρόλος της λογικής στις ανθρώπινες υποθέσεις». Το ακροατήριο του αμερικανικού πανεπιστημίου στο οποίο πραγματοποιήθηκε ήταν σκεπτικό απέναντι σε όσα άκουγε. Ήταν 4 Σεπτεμβρίου 1939 και η Βρετανία είχε κηρύξει τον πόλεμο στη Γερμανία. Το «Logicomix», το γκράφικ νόβελ που έγραψαν οι Απόστολος Δοξιάδης και Χρίστος Παπαδημητρίου, πραγματεύεται ακριβώς αυτό: την πορεία που οδήγησε στη θεμελίωση της μαθηματικής επιστήμης και στην ουτοπία ότι όλα τα ανθρώπινα μπορούν να απαντηθούν με τους νόμους της λογικής, μέσα από την αφήγηση και τη σκέψη του Μπέρτραντ Ράσελ.

Το βιβλίο-κόμικς (με σχέδια των Αλέκου Παπαδάτου και Ανί ντι Ντονά) κυκλοφόρησε στα ελληνικά κοντά στα Χριστούγεννα και έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές, ξεπερνώντας τις 30.000 αντίτυπα σε πωλήσεις. Στις 7 Σεπτεμβρίου όμως, και αφού έκανε μια πρώτη δυναμική εμφάνιση στην ολλανδική αγορά, αρχίζει μια δεύτερη καριέρα, αυτή τη φορά διεθνή. Κυκλοφορεί στα αγγλικά, από τον εκδοτικό οίκο Βloomsbury. Ήδη γνωρίζουμε ότι θα βρίσκεται στη λίστα των 10 βιβλίων που προτείνει η Ένωση Βιβλιοπωλών των ΗΠΑ στα μέλη της για τη χειμερινή σεζόν, ενώ πριν ακόμη από την επίσημη κυκλοφορία του δημοσιεύθηκε η πρώτη κριτική στον χθεσινό «Ιndependent». Με τίτλο «Μπέρτραντ Ράσελ: ο σκεπτόμενος σούπερ ήρωας», η εφημερίδα μιλάει για ένα βιβλίο που «πηγαίνει τα όρια του γκράφικ νόβελ πιο μακριά, σε νέο έδαφος».

«Τα κόμικς», γράφει ο Τζον Γουόλς, «ιστορικά δεν θεωρούνταν ένα κατάλληλο μέσο μετάδοσης μιας βαθύτερης λογοτεχνίας και σκέψης. Τεν Τεν και Σπάιντερμαν, ναι. Άθλιοι και Άμλετ, όχι. Όταν ο Άλμπερτ Κάντερ δημιούργησε τα Κλασικά Εικονογραφημένα το 1941, οι κομίστικες εκδοχές του Ιβανόη και του Δον Κιχώτη αντιμετωπίστηκαν με καχυποψία από γονείς και δασκάλους, οι οποίοι τρόμαζαν στην ιδέα ότι τα παιδιά θα μπορούσαν να θελήσουν να διαβάσουν έγχρωμες τετράγωνες σαχλαμάρες. Μετά το 1976, ωστόσο, η φόρμα αυτή άρχισε να διαδίδεται ευρύτερα. Το κόμικς βαφτίστηκε γκράφικ νόβελ και ένας από τους καλύτερους υπερασπιστές του, ο Νιλ Γκέιμαν, έφτασε να πει: “Αισθάνθηκα σαν κάποια που μόλις πληροφορήθηκε ότι δεν υπήρξε πόρνη. Και ότι, εν τέλει, ήταν μια κυρία του βραδιού”. Ο όρος “κινούμενο σχέδιο” έδωσε επίσης κάποιον μεγαλύτερο σεβασμό στο είδος, το οποίο θεωρήθηκε ακόμη σοβαρότερο όταν το Χόλιγουντ αποφάσισε να γυρίσει κάποια γκράφικ νόβελ με ηθοποιούς (Road to Ρerdition, League of Εxtraordinary Gentlemen, Sin City), αλλά και όταν η “Περσέπολη” της Ιρανής συγγραφέα Μαριάν Σατραπί πούλησε μισό εκατομμύριο αντίτυπα και έγινε ταινία.

Η ιστορία τώρα του Βρετανού φιλοσόφου, μαθηματικού, ειρηνιστή, μεταρρυθμιστή Μπέρτραντ Ράσελ κάνει και πάλι τα φρύδια να σηκωθούν. Είναι ένα εξαιρετικό έργο. Το “Logicomix” μοιάζει να προτείνει ένα είδος καρτουνίστικου οδηγού για τη δύσκολη φιλοσοφική σκέψη. Οι πρώτες αντιδράσεις υπήρξαν θετικές. Αν το ίδιο το θέμα μοιάζει λίγο στυφό, με τις θεωρίες του, τα παράδοξα και τη δυσνόητη γλώσσα, και αν το διαρκώς επανερχόμενο θέμα του πώς η λογική και η τρέλα είναι ψυχολογικά αλληλένδετες μοιάζει μια ιδέα ζοφερή, μη σας πάρει από κάτω. Το “Logicomix” μας βάζει στη συζήτηση για την επιθυμία κάποιων να κάνουν τον κόσμο εντελώς κατανοητό με όχημα τη λογική. Ο Δοξιάδης και η ομάδα του μας κάνουν να συναισθανθούμε πόσο κατακλυσμιαία ήταν η στιγμή που ο Κουρτ Γκέντελ, ο μαθηματικός, ανακοίνωσε ότι “θα υπάρχουν πάντα αναπάντητα ερωτήματα” και απέδειξε ότι η αριθμητική είναι “αναγκαία ατελής”», καταλήγει η βρετανική εφημερίδα.

Τελευταία Νέα