ΣAPANTHΣ KAΣΣAPAΣ «Mας αλλοτριώνει η τεχνολογική επανάσταση»

«Είναι, ίσως, η πιο σημαντική στιγμή για μένα στην πορεία μου ως συνθέτη, η

αναγνώριση του έργου μου, με την παρουσίαση της όπερας «Ολυμπιάδα» που θα

δοθεί στη Λωζάννη τον Αύγουστο». Ο Σαράντης Κασσάρας, συνθέτης και πιανίστας

(παλαιότερα με το Μίκη Θεοδωράκη) μιλάει στα «NEA» για το τελευταίο του έργο

«Ολυμπιάδα, η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου» που συνέθεσε το 1998 και θα

παρουσιασθεί στο Ολυμπιακό Μουσείο της Λωζάννης, με πρόταση της ΔΟΕ, για να

τιμηθεί η περίοδος των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας (2004).

«Με την όπερα «Ολυμπιάδα» θέλω να πιστεύω – τονίζει ο Σαράντης Κασσάρας – ότι

στο πρόσωπό μου τιμώνται οι Έλληνες συνθέτες και η σοβαρή μουσική. Το έργο μου

αυτό είναι ένα λυρικό δράμα που συνδυάζει την παραδοσιακή μουσική με τη

σύγχρονη κλασική μουσική γλώσσα».

H παγκόσμια πρεμιέρα της «Ολυμπιάδας» θα δοθεί τον Αύγουστο. Θα ακολουθήσουν

δέκα παραστάσεις του έργου στην ελληνική γλώσσα, με συμμετοχή ξένων

καλλιτεχνών, υπό τη διεύθυνση του Ελβετού μαέστρου Yves Sann. Το λιμπρέτο

βασίζεται στην ιστορία της ζωής της Ολυμπιάδας, μητέρας του Μεγάλου

Αλεξάνδρου, ισχυρής γυναίκας και εμβληματικού χαρακτήρα της ελληνικής

ιστορίας.

Με αφορμή την παρουσίαση της όπερας «Ολυμπιάδα» ο Σαράντης Κασσάρας

μιλάει για την παράδοση με τη σύγχρονη μουσική γλώσσα. «Ζούμε στη μοναξιά του

συνωστισμού, στη λιμοκτονία της αφθονίας, στη δυστυχία της ευμάρειας.

Αλλοτριωθήκαμε πληρώνοντας βαρύ το τίμημα στην τεχνολογική επανάσταση. Οι

αξίες που ήταν κώδικες συμπεριφοράς, που μορφοποιήθηκαν και βιώθηκαν στην

κλασική Ελλάδα, σήμερα δεινοπαθούν.

Ήδη στις χώρες του λεγόμενου υψηλού – τονίζει ο συνθέτης – πολιτισμού

εκδηλώνεται η επιθυμία στροφής στις ανθρωπιστικές αξίες της αρχαίας Ελλάδας. H

εποχή των Αλεξανδρινών Χρόνων είναι χαρακτηριστική της άνθησης των γραμμάτων

και των τεχνών. Ταυτόχρονα έχει έντονα τα στοιχεία της διαμάχης για τη διαδοχή

του Μεγάλου Αλεξάνδρου».

H επιλογή της όπερας από τη ΔΟΕ έγινε με βασικό κριτήριο την ποιότητα της

σύνθεσης του Σαράντη Κασσάρα, γνωστού ως σολίστ (και καθηγητή) πιάνου, που

έχει μεταδώσει – με σειρά παραστάσεων, κυρίως στη χώρα μας – το πνεύμα της

ελληνικής μουσικής παράδοσης κλασικής και σύγχρονης, με την παρουσίαση των

έργων του: «Σαλαμίνα της Κύπρου» σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη, «Λυρικός βίος» σε

ποίηση Άγγελου Σικελιανού, «Πρωινό άστρο» σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου και «Στη

διάλεκτο της ερήμου» σε ποίηση Γιάννη Κοντού.

Μετά τις παραστάσεις στην Ελβετία η όπερα «Ολυμπιάδα» θα παρουσιασθεί στο

Μονακό, σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, αλλά και στην Αθήνα. Οι ημερομηνίες των

παραστάσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό πρόκειται να ανακοινωθούν εντός των

ημερών από το υπουργείο Πολιτισμού.

Ο Σαράντης Κασσάρας, που θα παραβρεθεί στην πρεμιέρα του έργου του στη

Λωζάννη, είπε ότι οι πιθανές ημερομηνίες για το ανέβασμα της όπερας

τοποθετούνται προς το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας μέχρι τους

Παραολυμπιακούς. «Στην «Ολυμπιάδα» – λέει ο συνθέτης – θα λάβει μέρος

εβδομηκονταμελής ορχήστρα με βασικούς ρόλους για σοπράνο, τενόρους,

βαρύτονους, άλτο και άλλους λυρικούς καλλιτέχνες. Επίσης, βασικό στοιχείο

είναι τα χορικά. Χορός από γυναίκες και άνδρες και μπαλέτο κοριτσιών. Έχω την

αίσθηση ότι είναι σημαντικό για την Ελλάδα που η ελληνική ιστορία περνά μέσα

από την όπερα και ενδιαφέρει σαν θεματολόγιο. Αναφέρεται σε ένα θέμα με

άγνωστες πτυχές της ζωής για το παλάτι της Μακεδονίας».

Είναι από τις ελάχιστες φορές – κατά την άποψη του Σαράντη Κασσάρα –

που γίνεται μουσική αναφορά στην ιστορία της Μακεδονίας και μάλιστα από

συνθέτη κλασικής μουσικής. Το ύφος του έργου είναι ελληνοπρεπές. Έχει πολλά

στοιχεία ηπειρώτικης μουσικής, αφού η Ολυμπιάδα κατάγεται από την Αμβρακία. Ο

χορός παίζει βασικό ρόλο στην παράσταση αυτή. Ο γυναικείος χορός δίνει μια

μεγαλοπρέπεια στο έργο. Ακολουθούμε πιστά τις ιστορικές στιγμές και υπάρχει

ένας πλήρης συνδυασμός της παράδοσης με το σύγχρονο. Ο αρχαιοπρεπής χαρακτήρας

συναντά τις σύγχρονες μουσικές προεκτάσεις και αναφορές.

Διεκδίκηση εξουσίας και παρενέργειες

Βασιλική δόξα, μυστήρια, βακχικές λατρείες, έρωτες, πάθη, συγκρούσεις,

δολοφονίες. Στοιχεία που συνθέτουν την υπόθεση του έργου του Σαράντη Κασσάρα

«Ολυμπιάδα, η μητέρα του Αλέξανδρου». Ο συνθέτης επηρεασμένος, προφανώς, από

το προγενέστερο έργο του για πιάνο «Μουσικές Ιστορίες της Μακεδονίας» συνέθεσε

την όπερα που βασίζεται στην ιστορία της ζωής της Ολυμπιάδας:

«H «Ολυμπιάδα» βασιλομήτωρ – αναφέρει ο συνθέτης – δεν είναι διατεθειμένη να

απεμπολήσει τα δικαιώματά της στον θρόνο της Μακεδονίας. Είναι η πρώτη

δυναμική γυναίκα που δεν καταθέτει εύκολα τα όπλα στη διεκδίκηση της εξουσίας.

Σ’ αυτό το παιχνίδι η πανέμορφη, ασυμβίβαστη, ορφική και δυναμική γυναίκα θα

δώσει τον «Υπέρ Πάντων Αγώνα». Θα χάσει, στην ανδροκρατούμενη εποχή. Γλυκός

απόηχος της εποχής της Μητριαρχίας, θα αποτελέσει πρότυπο ή κακέκτυπο για την

Κλεοπάτρα, τη Θεοδώρα, την Αικατερίνη τη Μεγάλη. Πάντως, με τη δράση της

φέρνει τη γυναίκα στο δικαιωματικό της βάθρο έστω και με τις παρενέργειες που

πάντα συνεπάγεται η διεκδίκηση της εξουσίας για την απέραντη Αυτοκρατορία που

άφησε πίσω του ο γιος της».