Αν και ο ΕΦΕΤ είναι ήδη οκτώ ετών, η πρακτική του και η απουσία του από τον στίβο των συστηματικών ελέγχων μάς δείχνουν ότι πάσχει (ακόμα, φευ!) από παιδικές ασθένειες. Τι άλλο μπορούμε να υποθέσουμε βλέποντας την (ανύπαρκτη;) αντίδρασή του στο δημοσίευμα των «ΝΕΩΝ» στις 14.4.2008 σύμφωνα με το οποίο βρέθηκαν εκτός νομίμων ορίων υδράργυρος σε γαλέο και πολύ υψηλές συγκεντρώσεις αρσενικού σε σαργό και μπαρμπούνια;

Κάνοντας μια σύντομη αναδρομή στη νομοθεσία που αφορά την ασφάλεια και την υγιεινή των τροφίμων, πρέπει να σημειώσουμε τέσσερα σημεία: ● Το 2001 ο ΕΦΕΤ εκπόνησε οδηγούς υγιεινής, οι οποίοι είναι εγχειρίδια που απευθύνονται στους υπευθύνους των επιχειρήσεων τροφίμων. Σκοπός τους ήταν και είναι να ενθαρρύνουν την εφαρμογή των αρχών του συστήματος διαχείρισης της ασφάλειας των τροφίμων ονόματι Ηazard Αnalysis and Critical Control (ΗΑCCΡ) έτσι ώστε να διασφαλίζονται η υγιεινή των τροφίμων και η συμμόρφωση των επιχειρήσεων με τη νομοθεσία.

● Το 2002, η Ευρωπαϊκή Ένωση εκδίδει τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 178/2002 με τον οποίο υποχρεώνονται όλες οι εταιρείες που παράγουν ή απλά διακινούν τρόφιμα να τηρούν τη διαδικασία της ανιχνευσιμότητας ή ιχνηλασιμότητας (traceability) η οποία επιτρέπει τη γρήγορη ανάκληση των μη συμμορφούμενων (ΜΣ) με τη νομοθεσία τροφίμων.

● Το 2004, η Ε.Ε. εκδίδει τον Κανονισμό 852/2004 με τον οποίο υποχρεώνονται όλες οι προαναφερθείσες εταιρείες να εφαρμόζουν το σύστημα ΗΑCCΡ.

● Την 1.1.2006, οι δύο παραπάνω Κανονισμοί ενσωματώνονται στο εθνικό μας δίκαιο αλλά σήμερα, σχεδόν δυόμισι χρόνια μετά, η πλειονότητα των ελληνικών επιχειρήσεων τροφίμων απλά δεν τους εφαρμόζει.

ΑΝΤΕΔΡΑΣΕ Ο ΕΦΕΤ

στο δημοσίευμα των «ΝΕΩΝ» στις 14.4.2008 ότι βρέθηκαν εκτός νομίμων ορίων υδράργυρος σε γαλέο και πολύ υψηλές συγκεντρώσεις αρσενικού σε σαργό και μπαρμπούνια;

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την άμεση ειδοποίηση όλων των χωρών- μελών λειτουργεί σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης (το λεγόμενο Rapid Αlert System for Food and Feed – RΑSFF) για την άμεση ανάκληση των μη συμμορφούμενων τροφίμων και για την έγκαιρη ενημέρωση των καταναλωτών.

Τo RΑSFF λειτουργεί από το 1979 και σε εβδομαδιαία βάση εκδίδει δελτίο Τύπου για τα μη συμμορφούμενα τρόφιμα σε όλες τις χώρες της Ε.Ε.

Για παράδειγμα, στο εν λόγω σύστημα, έχει καταχωρισθεί ότι στις 10.4.2008, από επίσημο έλεγχο που έκανε η Ιταλία βρέθηκε κάδμιο εκτός νομίμων ορίων (1.34

mg/kg) σε ελληνικό καλαμάρι! Σύμφωνα με το δημοσίευμα των «ΝΕΩΝ», στις 14.4.08, βρέθηκαν υδράργυρος εκτός νομίμων ορίων (60% πιο ψηλά από το νομικό όριο!) σε γαλέο και αρσενικό 7 φορές πάνω από τις πλέον αξιόπιστες δημοσιευμένες μετρήσεις σε ψάρια και θαλασσινά! Ανάγοντας τα αποτελέσματα αυτά σε ανόργανο (την τοξική μορφή του αρσενικού) αρσενικό και λαμβάνοντας υπόψη το πιο ευνοϊκό σενάριο, η συγκέντρωση του ανόργανου αρσενικού στα ψάρια αντιστοιχεί σε δεκαπλάσια συγκέντρωση αρσενικού από το νόμιμο όριο στο νερό!!!

Αυτές οι μετρήσεις απέδειξαν ότι τα δείγματα ψαριών που ελέγχθηκαν από την ελληνική αγορά είναι επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία. Την ίδια μέρα (14.4.08) διατάχθηκε εισαγγελική έρευνα. Δεν θα έπρεπε ο ΕΦΕΤ άμεσα να ελέγξει τα τρόφιμα του δημοσιεύματος των «ΝΕΩΝ» και να ενημερώσει με δελτίο Τύπου το καταναλωτικό κοινό και παράλληλα να στείλει σήμα στο RΑSFF;

Επίσης, δεν θα έπρεπε να ελεγχθούν οι εταιρείες που πωλούν αυτά τα μη συμμορφούμενα τρόφιμα αν εφαρμόζουν τους προαναφερθέντες ευρωπαϊκούς κανονισμούς;

Ποιες από τις παραπάνω ενέργειες έκανε ο ΕΦΕΤ; Η πολιτική ηγεσία του ΕΦΕΤ, ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Φώλιας, μήπως μπορεί να μας εξηγήσει γιατί δεν έγιναν οι συγκεκριμένες ενέργειες και πότε θα γίνουν; Ο Γιάννης Ζαμπετάκης είναι λέκτορας Χημείας Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών