Σήμα κινδύνου εκπέμπει η Μεσόγειος. Σύμφωνα με έρευνα της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF, εκτός από δημοφιλής τουριστικός προορισμός (πάνω από 300 εκατ. επισκέπτες τον χρόνο), η περιοχή αποτελεί και ένα από τα πιο ευαίσθητα θαλάσσια οικοσυστήματα απέναντι στην κλιματική αλλαγή.

Ερευνητές χαρακτηρίζουν τη Μεσόγειο ως ένα «καυτό σημείο» που θα αντιμετωπίσει ορισμένες από τις πιο σοβαρές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζονται στην έκθεση, η άνοδος της θερμοκρασίας που αναμένεται σημειωθεί στο άμεσο μέλλον στην περιοχή της θα ασκήσει επιπλέον πίεση στο τοπικό οικοσύστημα, ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Επιπλέον, σημαντικές θα είναι οι επιπτώσεις στη μεσογειακή βιοποικιλότητα, ακόμη και στην περίπτωση που η μέση θερμοκρασία αυξηθεί κατά δύο βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Σε μια τέτοια περίπτωση, επισημαίνεται στην έκθεση, σχεδόν το 30% όλων των ειδών, αλλά και παραπάνω από το 1/3 των φυτικών ειδών, θα βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο εξαφάνισης. Αντίστοιχα, στην περίπτωση που η θερμοκρασία σημειώσει ακόμη μεγαλύτερη άνοδο, η κατάσταση προμηνύεται ακόμη πιο δραματική, με τα ποσοστά των ειδών που απειλούνται με άμεση εξαφάνιση να είναι ακόμη μεγαλύτερα.

Σύμφωνα με ειδικούς, από τα χιλιάδες είδη που φιλοξενούνται στη Μεσόγειο τα θηλαστικά και τα πτηνά φαίνεται να είναι εκείνα που έχουν τη μεγαλύτερη ικανότητα να προσαρμοστούν στα δεδομένα που θέτει η κλιματική αλλαγή, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι ο κίνδυνος εξαφάνισης ή αλλοίωσης πολλών από αυτά τα είδη δεν είναι υπαρκτός. Οπως προκύπτει, τα φυτά είναι τα πλέον ευάλωτα είδη απέναντι στην άνοδο της θερμοκρασίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επιβίωση και άλλων σημαντικών ειδών που τρέφονται με αυτά.

Είδη που κινδυνεύουν. Στην έρευνα της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF παρουσιάζονται οι επιπτώσεις που η κλιματική αλλαγή αναμένεται να επιφέρει στην κατάσταση των πληθυσμών ορισμένων εμβληματικών ειδών της Μεσογείου.

Μεσογειακή φώκια: Σύμφωνα με τους πιο αισιόδοξους υπολογισμούς, η στάθμη της θάλασσας της Μεσογείου ενδέχεται να αυξηθεί έως και 47 εκατοστά μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα. Η άνοδος της στάθμης απειλεί άμεσα τη μεσογειακή φώκια, ένα από τα πλέον εμβληματικά και απειλούμενα είδη του κόσμου, με την «εξαφάνιση» των ακτών όπου γεννάει τα μικρά της.

Θαλάσσια χελώνα καρέτα καρέτα: Από την αύξηση της θερμοκρασίας κινδυνεύει η θαλάσσια χελώνα καρέτα καρέτα, αφού διαταράσσεται η αναπαραγωγική της διαδικασία. Το φύλο της καθορίζεται από τη θερμοκρασία της άμμου κατά την επώαση των αβγών. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες ευνοούν τη γέννηση θηλυκών και οι χαμηλότερες τη γέννηση αρσενικών χελωνών. Ετσι, ο πληθυσμός απειλείται σημαντικά, αφού ήδη σε αρκετές περιοχές (εκτός Μεσογείου) έχει καταγραφεί η γέννηση κυρίως θηλυκών χελωνών. Αυτό επηρεάζει σημαντικά τις δυνατότητες επιβίωσης του συγκεκριμένου είδους και κατά συνέπεια τη μελλοντική τοπική οικολογική ισορροπία της Μεσογείου.

Κητώδη: Συναντώνται οκτώ διαφορετικά είδη κητωδών (φάλαινες και δελφίνια). Ωστόσο, παρά την υψηλή προσαρμοστικότητά τους στις κλιματικές μεταβολές, οι πληθυσμοί, οι μετακινήσεις, η διάθεση τροφής και γενικότερα η βιωσιμότητα αυτών των ειδών επηρεάζονται άμεσα από την άνοδο της θερμοκρασίας.

Καρχαρίες: Θεωρούνται ένα πολύ ευάλωτο είδος στην κλιματική αλλαγή καθώς η άνοδος της θερμοκρασίας επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό τον ρυθμό αναπαραγωγής και ανάπτυξής τους με άμεσες επιπτώσεις στη βιωσιμότητά τους.

Τραγάνα (ή αλλιώς μεσογειακοί κοραλλιογενείς σχηματισμοί): Η αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα από την καύση ορυκτών καυσίμων έχει ως συνέπεια τη μεγαλύτερη απορρόφησή του στους ωκεανούς όπου στη συνέχεια διαλύεται σε ανθρακικό οξύ (και διάφορα ιόντα) προκαλώντας το φαινόμενο της οξίνισης των ωκεανών (δηλαδή μείωση του pH). Αυτό προκαλεί σοβαρές επιπτώσεις σε πολλούς οργανισμούς που δεσμεύουν το ασβέστιο για την κατασκευή των σκελετών (όπως κάποιοι φυτοπλαγκτονικοί και ζωοπλαγκτονικοί οργανισμοί) και στην τραγάνα, ένα από τα αξιόλογα ενδιαιτήματα της Μεσογείου, σημαντικό καταφύγιο για τη θαλάσσια ζωή.

Οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η διατήρηση και η προστασία της βιοποικιλότητας έχουν ανυπολόγιστη αξία, όχι μόνο για το περιβάλλον, αλλά για το σύνολο των κοινωνιών. Και αυτό διότι η υποβάθμιση της άγριας ζωής και των οικοσυστημάτων έχει και οικονομικές αλλά και κοινωνικές επιπτώσεις. Κατά την περιβαλλοντική οργάνωση που συνέταξε την έκθεση, τα μέτρα που θα συμβάλουν στην αντιμετώπιση ώς έναν βαθμό της κλιματικής αλλαγής είναι:

– Η υιοθέτηση πολιτικών για τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

– Η εφαρμογή μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος και ειδικά ο σχεδιασμός και η διαχείριση προστατευόμενων περιοχών που να λαμβάνουν υπόψη της μελλοντικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στα είδη και στα οικοσυστήματα.

– Η ανάληψη δράσεων για την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης του κοινού γύρω από το ζήτημα προκειμένου να υπάρξει καλύτερη οχύρωση απέναντι στην κλιματική αλλαγή.