Είναι όλοι τους από 28 έως 38 ετών. Δύο φυσικοί, ένας βιολόγος, περιβαλλοντολόγοι, βιοχημικοί, ακόμη και αστροφυσικοί. Εργάζονται σε ερευνητικά ινστιτούτα, κάνουν μεταπτυχιακά στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό και παράλληλα συμμετέχουν στην μοναδική ελληνική ομάδα επικοινωνίας της επιστήμης μέσω της τέχνης. Μια ιδέα πρωτόγνωρη για την χώρα μας αλλά αρκετά διαδεδομένη στο εξωτερικό. Μέσα από θεατρικές παραστάσεις ή stand up science εξοικειώνουν το κοινό, άτομα ηλικίας από 15 ετών και άνω, με βασικές έννοιες των επιστημών. Το χιούμορ και το μυστήριο διαδραματίζουν κομβικό ρόλο στη δουλειά τους, κάτι που συμβαίνει και στην παράσταση «The Science of CSI: Εγκλημα στο εργαστήριο» την οποία θα παρουσιάζουν κάθε Σάββατο μέχρι το τέλος Μαρτίου στο Κέντρο Πολιτισμού Ελληνικός Κόσμος: Στα 70 λεπτά της, μια ερευνήτρια βρίσκεται νεκρή κάτω από παράδοξες συνθήκες σε ένα ερευνητικό ινστιτούτο.

Ηταν φόνος ή εργαστηριακό ατύχημα; Δύο αστυνομικοί προσπαθούν να εξιχνιάσουν την υπόθεση και θέματα νανοτεχνολογίας, χημείας και φυσικής ξεδιπλώνονται στα μάτια των θεατών.Με αφορμή την πλοκή του έργου οι επιστήμονες- ηθοποιοί δίνουν απαντήσεις σε μια σειρά ερωτημάτων: «Τι είναι τα εντυπώματα και τι σχέση έχουν με τα αποτυπώματα; Γιατί είναι πάντα χρήσιμη μια λάμπα υπεριώδους φωτός στον τόπο ενός εγκλήματος; Τι σχέση ένα έγκλημα με ένα 3D scanner;».

Η ομάδα ονομάζεται Science ReActors και δημιουργήθηκε πριν από πέντε χρόνια. Από τότε μέχρι σήμερα έχει κάνει αρκετές εμφανίσεις, όμως τον τελευταίο καιρό συναντά σημαντική ανταπόκριση με αποτέλεσμα οι παραστάσεις της να είναι συχνά sold out.

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ. «Ολοι οι συμμετέχοντες είναι επιστήμονες, αυτός είναι ο βασικός όρος. Κι αυτό συνήθως εκπλήσσει το κοινό, το οποίο συνήθως θεωρεί ότι θα δει μια ερασιτεχνική παράσταση. Είναι όμως μια εξαιρετικά προσεγμένη, επαγγελματική δουλειά, με μουσική γραμμένη ειδικά για την περίσταση, με μια ξεχωριστή εικαστική παρέμβαση και με επαγγελματία σκηνοθέτη, τον Κώστα Βρεττό», λέει η Ελένη Γραμματικοπούλου η οποία δημιούργησε την ομάδα και ήταν ο πρώτος άνθρωπος στην Ελλάδα που ασχολήθηκε με την επικοινωνία της επιστήμης.

«Η ιδέα γεννήθηκε το 1993 ενώ εργαζόμουν στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών, όταν ένας πολύ φωτισμένος άνθρωπος, ο Κωνσταντίνος Σέκερης, γιατρός και διευθυντής του Ινστιτούτου Βιολογικών Ερευνών του ΕΙΕ, είπε ότι η έρευνα δεν μπορεί να μένει κλεισμένη σε τέσσερις τοίχους και να απευθύνεται μόνο στους επιστήμονες. Πρέπει να την ανοίξουμε στο κοινό, γιατί υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να μην είναι επιστήμονες αλλά θέλουν να έρθουν σε επαφή με την επιστήμη ή να ενημερωθούν για ό,τι καινούργιο γίνεται. Ετσι ξεκινήσαμε δειλά δειλά κάποιους κύκλους ομιλιών υπό το όνομα Επιστήμης Κοινωνία. Ξεκίνησε με 50 άτομα στο αμφιθέατρο και στη συνέχεια φούντωσε, έφτασαν να έρχονται 600 άτομα και να βγάζουμε έξω τηλεοράσεις και καρέκλες για να κάθεται το κοινό. Παράλληλα κάναμε πειράματα για παιδιά, καλούσαμε επιστήμονες και από άλλα ερευνητικά κέντρα ή πανεπιστήμια, μεγάλα ονόματα από το εξωτερικό και σιγά σιγά αυτό έλαβε μεγάλες διαστάσεις. Ετσι, καθώς ερχόμουν σε επαφή με πολύ μεγάλους ερευνητές, διαπίστωσα ότι το να είναι κάποιος ένας πολύ καλός επιστήμονας δεν σημαίνει ότι μπορεί και να επικοινωνήσει με το ευρύ κοινό. Αυτή μου γέννησε την πρώτη σκέψη για την ομάδα. Παράλληλα, είχαμε στενή συνεργασία με το Βρετανικό Συμβούλιο το οποίο διοργανώνει επί δέκα χρόνια έναν διεθνή διαγωνισμό ανάδειξης νέων ταλέντων επικοινωνίας της επιστήμης, καλεί νέους επιστήμονες να παρουσιάσουν μέσα σε τρία λεπτά ένα κείμενο της επιλογής τους και κρίνονται από επιστημονική επιτροπή. Το τρίτο στοιχείο ήταν η μεγάλη μου αγάπη για το stand up comedy. Ο συνδυασμός όλων αυτών γέννησε τους Science ReActors», εξηγεί η Γραμματικοπούλου.

Ακόμη επισημαίνει ότι η ομάδα έρχεται σε επαφή με την επιστήμη μέσω των stand up science και δύο θεατρικών έργων ενώ σε αυτήν την φάση γράφεται μια τρίτη παράσταση για τη Θεωρία της Εξέλιξης. «Επίσης έχουμε κάνει ντοκιμαντέρ και γκραφίτι ενώ θέλουμε να βάλουμε όλες τις τέχνες να συνεργαστούν γιατί πιστεύουμε ότι επιστήμη και τέχνη πάνε χέρι χέρι», προσθέτει.

Η ταυτότητα της παράστασης

«The Science of CSI: Εγκλημα στο εργαστήριο» σε κείμενο Αννας Χριστοδούλου και σκηνοθεσία Κώστα Βρεττού, κάθε Σάββατο μέχρι το τέλος Μαρτίου στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» (Πειραιώς 254, Ταύρος, τηλ. 212-2540.300). Συμμετέχουν οι Χρυσάνθη Σαλιαγκοπούλου (βιολόγος), Αθανάσης Κουστένης (βιοχημικός), Νίκος Παπαδημητρίου (φυσικός), Χρήστος Λυμπερόπουλος (φυσικός), Βάσια Κουρεμένου (περιβαλλοντολόγος), Ανθούλα Σιαχάμη (βιοχημικός).

Αθανάσης Κουστένης, βιοχημικός

«Θέλουμε το κοινό να διασκεδάσει και να μάθει»

Κάθε Σάββατο που ανεβαίνει στη σκηνή, γίνεται ο αστυνόμος Δημήτρης Σακελλάριος. Στην πραγματικότητα είναι ο Αθανάσης Κουστένης, ετών 38, ο οποίος έχει σπουδάσει βιοχημεία, μοριακή βιολογία και βιοπληροφορική. Μετά τις σπουδές του στην Ελλάδα και την Αγγλία, ξεκίνησε να εργάζεται στο αντικείμενό του, ενώ πρόσφατα απέκτησε μάστερ επιχειρηματικότητας. Σε αυτό το πλούσιο βιογραφικό και το βεβαρημένο πρόγραμμα υπάρχει χώρος για μία ακόμη ιδιότητα: είναι ένας από τους Science ReActors.

Ενα από τα πρώτα μέλη με τα οποία συστήθηκε στο κοινό η ομάδα.

«Ξεκινήσαμε πριν από τέσσερα χρόνια. Οι περισσότεροι από εμάς είχαμε λάβει μέρος σε έναν διαγωνισμό επικοινωνίας της επιστήμης, οπότε είχαμε ψάξει λίγο το αντικείμενο» λέει στα «ΝΕΑ». «Παρ’ όλ’ αυτά, για μένα ήταν κάτι τελείως διαφορετικό από όσα είχα ασχοληθεί ώς τότε.

Αρχικά ήταν ένα μέσο αποσυμπίεσης και αυτοβελτίωσης. Πλέον με ενδιαφέρει πολύ αυτός που βρίσκεται από κάτω να κατανοήσει τις πληροφορίες που του δίνουμε. Εκτός από την ευχαρίστηση που θα αντλήσει, θέλουμε να καταλάβει και να μάθει. Είναι πολύ ωραίο όμως όταν με πλησιάζουν μετά την παράσταση και μου λένε “σήμερα έμαθα κάτι που δεν το ήξερα”. Προτιμούμε να διοχετεύσουμε λιγότερες πληροφορίες και φεύγοντας ο άλλος να του έχει μείνει κάτι» αναφέρει και προσθέτει: «Συναντούμε πολύ καλή ανταπόκριση από το κοινό. Αλλά και ενδιαφέρον από νέους επιστήμονες. Αρχικά ήμαστε 6-7 άτομα και σήμερα είμαστε περισσότερα από 20. Κάποια παιδιά φεύγουν – για σπουδές ή για δουλειά –, νέα μέλη έρχονται που ταιριάζουν με τη δυναμική των υπολοίπων, η ομάδα είναι ανοιχτή και κάθε φορά γνωρίζω ενδιαφέροντες ανθρώπους…».