Ενας ακόμη αρνητικός δείκτης έρχεται να προστεθεί στο ήδη επιβαρυμένο ιατρικό ιστορικό της χώρα μας. Το ρεκόρ των καισαρικών τομών που καταγράφεται τόσο στα ιδιωτικά όσο και στα δημόσια μαιευτήρια έχει δημιουργήσει πλήθος αντιδράσεων από τους παγκόσμιους φορείς υγείας, που αντιμετωπίζουν την Ελλάδα ως παράδειγμα προς αποφυγήν.

Τα στοιχεία του μεγαλύτερου ασφαλιστικού φορέα στη χώρα μας –του ΕΟΠΥΥ –είναι αποκαλυπτικά: Το 2016 κλήθηκε να αποζημιώσει σε ιδιωτικά και δημόσια μαιευτήρια 38.159 καισαρικές τομές έναντι 28.319 φυσιολογικών τοκετών. Σημειώνεται ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) θεωρεί επιτρεπτό ποσοστό καισαρικών το 15%.

Καθώς η χώρα μας δεν συμμορφώνεται με τα διεθνή πρότυπα, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός αναγκάστηκε στις αρχές του περασμένου έτους ύστερα από επίκαιρη ερώτηση να παραδεχτεί το πρόβλημα. Τότε είχε δηλώσει στη Βουλή ότι «η εικόνα είναι πως στο σύνολο των γεννήσεων το 56,8% γίνεται με καισαρική τομή, εκ του οποίου το 53,8% στο ΕΣΥ και το 58,7% γίνεται στον ιδιωτικό τομέα», προσθέτοντας ότι η εικόνα αυτή εκθέτει την επιστημονική κοινότητα. Μάλιστα, είχε εκφράσει την πολιτική βούληση να δημιουργηθεί ένα εθνικό σχέδιο δράσης μείωσης των καισαρικών.

Εντούτοις, η εξαγγελία έμεινε στα λόγια, καθώς από τα διαθέσιμα στοιχεία οι καισαρικές άγγιξαν (και) πέρυσι το 58%. Το ποσοστό αυτό σε επίπεδο χωρών του ΟΟΣΑ ανταγωνίζεται μόνο η Τουρκία, στην οποία ένας στους δύο τοκετούς γίνεται με καισαρική.

«Στην Ελλάδα, η κοινωνική κουλτούρα γύρω από τον τοκετό δείχνει να πάσχει, θεωρώντας ευκολότερο τρόπο τοκετού την καισαρική και αγνοώντας ότι πρόκειται για ένα μεγάλο κοιλιακό χειρουργείο με βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις για την υγεία της γυναίκας, του παιδιού και των μελλοντικών κυήσεων», αναφέρει στα «ΝΕΑ» η Κωνσταντίνα Νούσια, εξειδικευμένη μαία στον φυσιολογικό τοκετό ύστερα από καισαρική και πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Μαιευτικής Βίας.

Η ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ. Και προσθέτει πως «ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η μητρική θνησιμότητα αυξάνεται στην εκλεκτική καισαρική ενώ το Αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας αναφέρει ότι ο κίνδυνος μητρικής θνησιμότητας κατά τη διενέργεια καισαρικής ανέρχεται στο 13,8% στις 100.000 καισαρικές τομές».

Εκπληξη, δε, προκαλεί η αποκάλυψή της ότι σε νοσοκομεία της περιφέρειας το 2017 πραγματοποιήθηκαν 66 φυσιολογικοί τοκετοί και 303 καισαρικές, «με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία του πληθυσμού μακροχρόνια αλλά και για τα δημόσια ταμεία».

Υπό τα δεδομένα αυτά, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι στην Ελλάδα η καισαρική μετατράπηκε από μία ιατρική επιλογή σε «βολική» μέθοδο τόσο για τους γιατρούς όσο και για τους ίδιους του γονείς. Επιπλέον, σε πρόσφατο πόρισμα του ΠΟΥ –που κουνά το δάκτυλο στη χώρα μας –το δημόσιο σύστημα αντιμετωπίζεται ως πηγή του προβλήματος καθώς το σύστημα εφημεριών στο ΕΣΥ δεν επιτρέπει στις εγκυμονούσες να επιλέγουν τον γιατρό τους.

Ομως η πρόκληση τοκετού καταλήγει εφτά στις δέκα φορές σε καισαρική τομή. Στη λίστα με τους λόγους προστίθεται μεταξύ άλλων και η «αμυντική» ιατρική, η απουσία αυστηρού πρωτοκόλλου αλλά και το γεγονός ότι οι Ελληνίδες γίνονται σε μεγαλύτερη ηλικία μητέρες συγκριτικά με το παρελθόν.

ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΗ. Εν τω μεταξύ, με νέα ερώτηση προς την ηγεσία του υπουργείου Υγείας επανήλθε ο βουλευτής Ηρακλείου με το Ποτάμι Σπύρος Δανέλλης, σημειώνοντας την ανάγκη περιορισμού της καταχρηστικής νοοτροπίας των μη ιατρικά απαραίτητων καισαρικών στη χώρα μας. Στην ερώτηση παραθέτει στοιχεία (2016) βάσει των οποίων στα ιδιωτικά και δημόσια μαιευτήρια της Κρήτης σε διάστημα ενός έτους πραγματοποιήθηκαν 3.795 τοκετοί, εκ των οποίων το 58% με καισαρική.

«Το υπουργείο Υγείας οφείλει άμεσα να καλέσει τους αρμόδιους φορείς και να φτιάξει ένα εθνικό σχέδιο μείωσης των καισαρικών τομών. Η δημιουργία birth centers, η δημιουργία επίσημης βάσης δεδομένων με στοιχεία τοκετών, θα μπορούσαν να αποτελέσουν κάποια βήματα για τη μείωση των καισαρικών στη χώρα μας», σημειώνει από την πλευρά της η Κωνσταντίνα Νούσια.