Η πετρελαιοκηλίδα μετά τη Σαλαμίνα έπιασε Πειραϊκή

Από το πρωί της περασµένης Κυριακής, λίγες µόλις ώρες µετά τη βύθιση του δεξαµενόπλοιου «Αγία Ζώνη ΙΙ» στα ανοιχτά της Σαλαµίνας, επιστήµονες και περιβαλλοντικές οργανώσεις έκαναν λόγο για µια µάχη µε τον χρόνο. Η οποιαδήποτε καθυστέρηση, εξηγούσαν, θα συνιστούσε κίνδυνο για εξάπλωση της ρύπανσης ακόµη και σε ολόκληρο τον Σαρωνικό. Τελικά, αργά χθες το βράδυ και µετά τις καθυστερήσεις που σηµειώθηκαν στην αντιµετώπιση του προβλήµατος, οι φόβοι επιβεβαιώθηκαν: Η µόλυνση από το βυθισµένο δεξαµενόπλοιο έφτασε στην Πειραϊκή. Δυνάµεις του Λιµενικού που είχαν µεταβεί στην περιοχή έκαναν εκτεταµένη χρήση αντιρρυπαντικών ουσιών προσπαθώντας να ελέγξουν την πετρελαιοκηλίδα, ενώ νωρίτερα είχαν στηθεί φράγµατα, τα οποία όµως δεν στάθηκαν ικανά να αποτρέψουν το φαινόµενο.

Την ίδια ώρα οι παραλίες της Σαλαµίνας ξέβραζαν ακόµη πίσσα. Μαύρα πηχτά κύµατα έσκαγαν στις ακτές. Η ατµόσφαιρα ήταν αποπνικτική και η καταστροφή µεγαλύτερη από όση µπορεί να αντιληφθεί το ανθρώπινο µάτι. Οι τοπικές Αρχές αλλά και κάτοικοι, που παρακολούθησαν χθες τις ενέργειες απορρύπανσης της θάλασσας και των ακτών, εξέφραζαν την αγωνία τους για τους δραµατικά αργούς ρυθµούς µε τους οποίους, όπως έλεγαν, εξελίσσεται η διαδικασία. Ενα ολιγοµελές συνεργείο είχε ξεκινήσει τον καθαρισµό µιας από τις τέσσερις παραλίες που έχουν µολυνθεί, ενώ οι ειδικοί επισηµαίνουν πως αν σηµειωθεί περαιτέρω καθυστέρηση, είναι πιθανό να προκληθεί περιβαλλοντική βλάβη µη αναστρέψιµη για δεκαετίες.

ΑΦΟΡΗΤΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. «Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Τόσο από πλευράς οικολογικής καταστροφής όσο και από την οικονομική ζημιά που προκαλεί η επιβάρυνση του περιβάλλοντος σε μια ακτίνα δύο χιλιομέτρων», δήλωσε στα «ΝΕΑ» η δήμαρχος Σαλαμίνας Ισιδώρα Νάννου Παπαθανασίου. «Στους όρμους που επλήγησαν ζουν μόνιμα κάτοικοι και δεν αντέχουν τη μυρωδιά, οι επιχειρήσεις εστίασης στην περιοχή έχουν κλείσει. Σκεφτείτε τι προβλήματα προκαλούνται. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εταιρείας που έχει αναλάβει την απορρύπανση θα χρειαστεί ένας μήνας για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα», πρόσθεσε. Παράλληλα, έκανε λόγο για καθυστερημένη αντίδραση των αρμοδίων. «Το πρωί που ξεκίνησαν οι εργασίες οι υπάλληλοι ήταν πολύ λίγοι. Μετά από διαρκείς οχλήσεις ήρθαν δέκα σκάφη και τέσσερα βυτιοφόρα για να αντληθεί το πετρέλαιο τόσο από τις ακτές όσο και από τα ανοικτά καθώς υπάρχει πρόβλημα σε κάποια βάθη. Πιστεύουμε ότι αύριο η εικόνα θα είναι καλύτερη. Μετά τις πιέσεις μας ενημερωθήκαμε ότι θα έρθουν περισσότερα αντιρρυπαντικά συνεργεία ενώ στήθηκε φράγμα 500 μέτρων ανοιχτά του νησιού», λέει η κυρία Νάννου. Η ίδια επισημαίνει την αναγκαιότητα λήψης μέτρων προστασίας των θαλάσσιων περιοχών από τέτοιου είδους ατυχήματα. «Είναι κάτι που δεν πρέπει να ξανασυμβεί. Θα πρέπει τα πλοία που ελλιμενίζονται στους κόλπους και ειδικά στη Σαλαμίνα που είναι περικυκλωμένη να ελέγχονται. Εμείς δεν έχουμε τίποτε άλλο. Τη θάλασσά μας και το περιβάλλον μας, το οποίο είναι ήδη επιβαρημένο».

Ο ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ. Σύμφωνα με τον υπουργό Ναυτιλίας Παναγιώτη Κουρουπλή, από τους 2.700 τόνους μαζούτ που μετέφερε στις δεξαμενές του το «Αγία Ζώνη ΙΙ» έχει διαρρεύσει στη θάλασσα περίπου 5% ενώ, όπως υποστηρίζουν οι εταιρείες που έχουν αναλάβει τις εργασίες αποκατάστασης, η στεγανοποίηση του πλοίου έχει ήδη ολοκληρωθεί. Παρά τις διαβεβαιώσεις οι κάτοικοι εξέφραζαν τη δυσφορία τους για την κατάσταση ενώ ανησυχία υπήρχε και στον Πειραιά όπου χθες κατά τη διάρκεια της ημέρας επικρατούσε έντονη οσμή πετρελαίου.

Η GREENPEACE. «Το να σφραγίσεις το πλοίο είναι το πρώτο απαραίτητο βήμα για να ελαχιστοποιήσεις τη ζημιά. Ετσι μπορείς στη συνέχεια να αντλήσεις το πετρέλαιο χωρίς τον φόβο της εξάπλωσης. Ολα όμως πρέπει να γίνουν σε σύντομο χρόνο. Το να σφραγίσεις ένα πλοίο και να το αφήσεις στον βυθό για δέκα χρόνια είναι πρόβλημα», λέει ο Τάκης Γρηγορίου, ο οποίος πραγματοποίησε χθες επιτόπια αυτοψία στην περιοχή ως υπεύθυνος για θέματα ενέργειας στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace. «Οι διαδικασίες καθαρισμού των παραλιών ξεκίνησαν μετά το μεσημέρι, στήθηκαν φράγματα στο ναυάγιο, όμως υπάρχει έκδηλη ανησυχία ότι εξελίσσονται με πολύ αργούς ρυθμούς. Την ανησυχία αυτή των κατοίκων και των τοπικών Αρχών την συμμεριζόμαστε και εμείς ως Greenpeace», προσθέτει. «Οταν έχεις μια πετρελαϊκή ρύπανση πρέπει να κάνεις μια κούρσα ταχύτητας. Αν το πετρέλαιο μείνει στη θάλασσα, τότε φουσκώνει, γαλακτωματοποιείται και μετά είναι αδύνατον να συλλεχθεί». Ακόμη εξηγεί ότι «οι επιπτώσεις της πετρελαϊκής ρύπανσης στα θαλάσσια οικοσυστήματα μπορεί να αποβούν τρομερές. Περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τον θάνατο μικρών ψαριών, σοβαρές βλάβες στο πλαγκτόν ενώ το γεγονός ότι ποσότητα του πετρελαίου κατακάθεται στον πυθμένα και μπορεί να μείνει εκεί για δεκαετίες αυξάνει τις πιθανότητες να εισέλθει στην τροφική αλυσίδα. Αν δεν ενισχυθούν οι ρυθμοί απορρύπανσης είναι πιθανό να χρειαστούν πολλά χρόνια –ανάλογα και με τις ατμοσφαιρικές συνθήκες που θα επικρατούν –για να καθαρίσει η περιοχή».

OI ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ. Το πρόβλημα αφορά τις παραλίες του νησιού από τα Σελήνια μέχρι την Κυνόσουρα όπου υπάρχει και αρχαιολογικός χώρος, όμως σε περίπτωση που ο άνεμος αλλάξει κατεύθυνση εκτιμάται ότι η ρύπανση θα λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις.

«Είμαστε τυχεροί γιατί στο νησί επικρατεί νοτιάς που έχει εγκλωβίσει την πετρελαιοκηλίδα σε ένα σημείο. Αν οι άνεμοι στραφούν σε δυτικούς θα υπάρξει αναμφισβήτητα εξάπλωση της μόλυνσης», λέει ο Μάρκος Ακύλας, βιολόγος και πρόεδρος του Περιβαλλοντικού Ομίλου Σαλαμίνας (ΠΕΡΙΒΟΣ). «Η πετρελαϊκή ρύπανση έχει σοβαρές συνέπειες τόσο στη χλωρίδα όσο και στην πανίδα. Αμεσα επηρεάζεται το πλαγκτόν αλλά και η ορνιθοπανίδα, για παράδειγμα χθες είχαμε ένα περιστατικό εγκλωβισμού μιας αλκυόνης στην πίσσα, αλλά σε δεύτερο χρόνο μπορεί να έχουμε σοβαρότερα προβλήματα όπως το να εισέλθουν κάποια από στα συστατικά του πετρελαίου στη διατροφική αλυσίδα. Αυτό που έχει σημασία να τονιστεί είναι ότι η πετρελαιοκηλίδα μπορεί να συνιστά μια ορατή μορφή μόλυνσης που ευαισθητοποιεί και κινητοποιεί τον κόσμο, όμως έρχεται να αθροιστεί σε άλλα είδη ρύπανσης από τα οποία υποφέρει η περιοχή. Ας μην ξεχνάμε ότι υπάρχει ο αγωγός που συνδέει τη Σαλαμίνα με την Ψυττάλεια και ότι τα ναυπηγεία απελευθερώνουν πολλά βαρέα μέταλλα τα οποία είναι μεν αόρατα αλλά πολύ επικίνδυνα».

ΑΓΝΩΣΤΗ ΑΙΤΙΑ. Μέχρι χθες δεν είχαν γίνει γνωστά τα αίτια της βύθισης του δεξαμενόπλοιου «Αγία Ζώνη ΙΙ» ενώ μετά το συμβάν ο πλοίαρχος και ο πρώτος μηχανικός του συνελήφθησαν και στη συνέχεια αφέθησαν ελεύθεροι ώσπου να οριστεί τακτική δικάσιμος. Στο μεταξύ, όπως έγινε γνωστό, το Συντονιστικό Γραφείο Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικών Ζημιών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας κάλεσε με έγγραφό του την πλοιοκτήτρια εταιρία να καταθέσει εγγράφως στοιχεία για τις έως τώρα ενέργειές της, χρονοδιάγραμμα για τα μέτρα απορρύπανσης της θαλάσσιας και παράκτιας περιοχής αλλά και ενημέρωση για τα μέτρα πρόληψης περαιτέρω πρόκλησης περιβαλλοντικής ζημίας.