Δραματικό σήμα κινδύνου εκπέμπει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο της Αθήνας, οι πρυτανικές Αρχές του οποίου κάνουν λόγο για αδυναμία λειτουργίας του ιδρύματος αν δεν διπλασιαστεί άμεσα ο τακτικός του προϋπολογισμός.

Το Πολυτεχνείο δημοσιοποίησε χθες τα ασφυκτικά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει λόγω της υποχρηματοδότησης, ανάμεσα στα οποία αδυναμία εξόφλησης λογαριασμών κοινής ωφέλειας και δυσκολία σίτισης φοιτητών. Η απάντηση του υπουργείου Παιδείας στο θέμα της σίτισης, όμως, αναμένεται ότι θα περιλαμβάνει περικοπές στους δικαιούχους δωρεάν σίτισης.

Η έκκληση του ΕΜΠ έγινε μάλιστα παραμονές της Συνόδου των πρυτάνεων όλων των πανεπιστημίων (θα διεξαχθεί μεθαύριο Σάββατο), που επίσης διαμαρτύρονται για τη συνεχιζόμενη υποχρηματοδότηση. Οπως αναφέρουν οι πρυτανικές Αρχές του, μόνο τα πάγια έξοδα (ΔΕΗ, ΟΤΕ, καθαρισμός κ.λπ.) είναι πλέον το 130% (!) του προϋπολογισμού του ιδρύματος, ενώ η επιχορήγηση που λαμβάνει για λειτουργικά έξοδα αποτελεί ποσοστό μόλις 30% σε σχέση με τα ποσά που λάμβανε το 2009. Επίσης, η επιχορήγηση για τη σίτιση παραμένει εδώ και 5 χρόνια σταθερή, παρότι ο αριθμός φοιτητών έχει αυξηθεί κατά 35% το ίδιο διάστημα, ενώ τα κονδύλια από το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων αποτελούν ποσοστό μόλις 13% σε σχέση με το 2009 και δεν επαρκούν πια ούτε για τη στοιχειώδη συντήρηση των εγκαταστάσεων.

Ζητούν αύξηση κονδυλίων. Και ενώ αυτά συμβαίνουν στο πλέον ιστορικό τεχνολογικό πανεπιστήμιο της χώρας, ανάλογη είναι δυστυχώς η κατάσταση σε όλα τα ιδρύματα. Η Σύνοδος των πρυτάνεων είχε διατυπώσει από τον περασμένο Δεκέμβριο τα εξαιρετικά σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ΑΕΙ της χώρας, τονίζοντας ότι απαιτείται σημαντική αύξηση των κονδυλίων για τις δαπάνες λειτουργίας, σίτισης και γενικότερα φοιτητικής μέριμνας, με προστασία από οποιεσδήποτε μελλοντικές περικοπές, ώστε τα πανεπιστήμια να μπορούν να καλύψουν τις στοιχειώδεις ανάγκες λειτουργίας τους. Η Σύνοδος, μάλιστα, ανακοίνωσε ότι αν το πρόβλημα δεν επιλυθεί θα προχωρήσει σε ενημέρωση της ελληνικής κοινωνίας για τη διαφαινόμενη αδυναμία λειτουργίας των ιδρυμάτων από τη συνεχιζόμενη υποχρηματοδότησή τους.

«Πόρτα» από Γαβρόγλου. Ωστόσο, ο Κώστας Γαβρόγλου, παρότι έχει επανειλημμένα τονίσει ότι για πρώτη φορά τα τελευταία πέντε χρόνια αυξήθηκαν τα κονδύλια για την παιδεία κατά 250 εκατ. ευρώ, δεν αναμένεται (εκτός κι αν υπάρξει κάποια ευχάριστη έκπληξη κατόπιν συννενοήσεων με τους θεσμούς) να υποσχεθεί νέα κονδύλια στα ιδρύματα, παρά διευκολύνσεις και ελαστική λειτουργία του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Ερευνας (ΕΛΚΕ) που τηρούν τα πανεπιστήμια, ώστε να μπορούν χωρίς πολλή γραφειοκρατία να μεταφέρουν κονδύλια εκεί όπου υπάρχουν άμεσες ανάγκες. Αυτό όμως που αναμένεται να πει για το θέμα της σίτισης των φοιτητών είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει αντιδράσεις. Γιατί, όπως άφησε να εννοηθεί προχθές απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή του ΚΚΕ Νίκου Μωραΐτη στη Βουλή, πρόθεσή του είναι να περικόψει τους δικαιούχους δωρεάν σίτισης!

Δωρεάν για λίγους. «Ξέρετε πόσο είναι σήμερα το ανώτατο όριο για κάποιον που μπορεί να φάει δωρεάν; Είναι 45.000 ευρώ και αν είναι και από πολύτεκνη οικογένεια μπορεί να πάει μέχρι 50.000 ευρώ. Αυτό είναι εναντίον των φτωχών φοιτητών, είναι εναντίον των λαϊκών στρωμάτων» είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Παιδείας και ξεκαθάρισε: «Νομίζω, λοιπόν, ότι πρέπει όλοι να συνεννοηθούμε για μια λελογισμένη μείωση του ανώτατου ορίου, ώστε να αξιοποιούνται και να εκμεταλλεύονται αυτές τις παροχές της πολιτείας αυτοί που πραγματικά την έχουν ανάγκη στη σημερινή συγκυρία. Και για να γίνει αυτό, εγώ δεν λέω ότι πρέπει σε κάθε πανεπιστήμιο να είναι το ίδιο ανώτατο όριο. Πρέπει να υπάρχουν τοπικές διαφοροποιήσεις. Ομως, τα πανεπιστήμια θα πρέπει να πάρουν μια επί της ουσίας απόφαση αν θέλουν να ασκήσουν μια επί της ουσίας κοινωνική πολιτική στο θέμα της εστίασης. Πολύ σύντομα θα έχουμε ένα πολύ συγκεκριμένο σχέδιο για το θέμα της εστίασης».

Σημειώνεται ότι σήμερα δωρεάν σίτιση δικαιούνται πράγματι οι φοιτητές, των οποίων το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου οικονομικού έτους δεν υπερβαίνει τα 45.000 ευρώ προκειμένου για οικογένεια με ένα μόνο τέκνο. Για οικογένειες με δυο τέκνα και πλέον το παραπάνω ποσό προσαυξάνεται κατά 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο πέραν του πρώτου. Τα ποσά μειώνονται κατά 10% όταν οι δικαιούχοι φοιτητές κατοικούν στην Αθήνα. Επίσης, αν η χρηματοδότηση του ιδρύματος από τον κρατικό προϋπολογισμό δεν επαρκεί για την κάλυψη της δαπάνης σίτισης, η Πανεπιστημιακή Λέσχη κάθε ιδρύματος χορηγεί κάρτα δωρεάν σίτισης στους έχοντες τα χαμηλότερα εισοδηματικά κριτήρια ή ζητά απο τους φοιτητές κάποιο ποσό ως συμμετοχή στα έξοδα σίτισης.

Παρότι το εισοδηματικό όριο φαίνεται –υπό τις σημερινές συνθήκες –υψηλό, πρέπει να συνυπολογίζει κανείς ότι οι οικογένειες με ένα ή δύο παιδιά φοιτητές σε άλλη πόλη επιβαρύνονται ήδη με πάρα πολλά έξοδα και η δωρεάν σίτιση αποτελεί μια από τις λίγες εναπομείνασες κοινωνικές παροχές του κράτους προς τις οικογένειες αυτές.

Τα μεταπτυχιακά και οι αλλαγές στο λύκειο

Αλλο θέμα που θα συζητηθεί στη Σύνοδο πρυτάνεων είναι το ζήτημα των μεταπτυχιακών, για τα οποία συζητείται περιορισμός διδάκτρων και αμοιβών των διδασκόντων, κ.ά. Επίσης, την ερχόμενη Τρίτη ο υπουργός Παιδείας αρχίζει τη συζήτηση για τις αλλαγές που σχεδιάζονται στο λύκειο και στο εξεταστικό σύστημα, στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής. Ο Κώστας Γαβρόγλου ζήτησε από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής να μελετήσει όλα τα πορίσματα των διαλόγων που έχουν γίνει για το θέμα τα τελευταία χρόνια προκειμένου να διαμορφωθεί ένα νέο σύστημα με βασικά χαρακτηριστικά την αναβάθμιση της Β’ και της Γ’ τάξης λυκείου, ένα έγκυρο Εθνικό Απολυτήριο, την κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων και την αναμόρφωση του πρώτου έτους των πανεπιστημίων.