Προς τα δυτικά μετακίνησε την Πίνδο (το όρος Μιτσικέλι) ο σεισμός μεγέθους 5,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που σημειώθηκε στις 23.14 το βράδυ του Σαββάτου στα Ιωάννινα.

Την ίδια ώρα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο χορός των ρίχτερ αναμένεται να κρατήσει για καιρό. Οι 200 μετασεισμοί –μεγέθους από 2 έως 5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ –που σημειώθηκαν από τα ξημερώματα της Κυριακής μέχρι χθες το απόγευμα έχουν διττή ανάγνωση από τους επιστήμονες. Από τη μια θεωρούν καλό να υπάρχει εκτόνωση της σεισμικής διέγερσης, από την άλλη όμως ανησυχούν για το μέγεθος και τη διάρκειά της. «Με ανησυχεί το γεγονός ότι η σεισμική δραστηριότητα δεν λέει να κοπάσει» επισημαίνει μεταξύ άλλων στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), καθηγητής Γεωλογίας Ευθύμιος Λέκκας.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ, στην περιοχή υπάρχουν μικρά ρήγματα με κατεύθυνση από Βορρά προς Νότο τα οποία –με τα έως τώρα επιστημονικά δεδομένα –δεν έχουν πολλές πιθανότητες να δώσουν έναν νέο μεγάλο σεισμό. Ωστόσο, όπως λέει, «πάντα υπάρχει ένα αλλά…».

Αγνωστο ρήγμα. Και τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο επειδή, κατά τον Ευθύμιο Λέκκα, το ρήγμα που προκάλεσε τον προχθεσινό σεισμό (το οποίο ξεκινάει από τα Ιωάννινα έως το Καλπάκι με κατεύθυνση ΒΔ – ΝΑ) δεν είναι γνωστό «και οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν την ιστορία του».

Ο μεγαλύτερος σεισμός που σημειώθηκε στην ευρύτερη περιοχή ήταν στις 26 Ιουλίου του 1996 στην Κόνιτσα, μεγέθους 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, όπου προκλήθηκαν μεγάλες ζημιές σε κτίρια, χωρίς ευτυχώς να θρηνήσουμε ανθρώπινα θύματα.

Για τον γεωλόγο – σεισμολόγο, διευθυντή ερευνών στο Αστεροσκοπείο Αθηνών Θανάση Γκανά «το σημαντικότερο επιστημονικό γεγονός –με αφορμή τον προχθεσινό σεισμό –είναι ότι έγινε πάνω στο προαναφερόμενο ρήγμα με κατεύθυνση ΒΔ – ΝΑ, το οποίο είναι παράλληλο με τη λεκάνη των Ιωαννίνων. Ετσι, μάθαμε ότι υπάρχουν ρήγματα σε βάθος από 8 έως 15 χιλιόμετρα για τα οποία έως τώρα δεν είχαμε ενδείξεις αφού δεν ξέραμε την ακριβή τους θέση».

Κατά τον Θανάση Γκανά, το ρήγμα κλείνει προς το βουνό Μιτσικέλι –το οποίο ξεπροβάλλει στο βόρειο τμήμα της λίμνης των Ιωαννίνων –και η κίνηση που σημειώθηκε ήταν να μετακινηθεί η Πίνδος (το όρος Μιτσικέλι) ελάχιστα προς τα δυτικά.

Στους δρόμους οι κάτοικοι. Ο σεισμός του Σαββάτου και οι ισχυροί μετασεισμοί που ακολούθησαν έβγαλαν τον κόσμο στους δρόμους όπου και πέρασε τη νύχτα.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα στους δρόμους της πόλης να προκληθεί κυκλοφοριακό κομφούζιο, μιας και οι περισσότερες οικογένειες έβαλαν τα παιδιά τους στα αυτοκίνητα και κατευθύνθηκαν στην παραλίμνια περιοχή.

Οπως υποστηρίζει ο διευθυντής ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Αστεροσκοπείου Αθηνών Γεράσιμος Χουλιάρας: «Σεισμοί μεγέθους 5,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σημειώνονταν και σημειώνονται πολύ συχνά σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Αυτό όμως που έκανε τον κόσμο να τρομάξει και να βγει από τα σπίτια του είναι το γεγονός ότι ο σεισμός ήταν επιφανειακός και έγινε στη στεριά. Εάν γινόταν σε θαλάσσια περιοχή δεν θα ήταν τόσο έντονα αισθητός».

Και συμπληρώνει: «Το σίγουρο είναι ότι ακόμη δεν έχει κοπάσει η σεισμική δραστηριότητα. Γι’ αυτό και είναι πολύ νωρίς να βγει το οποιοδήποτε συμπέρασμα. Από τη μια είναι καλό που έχουμε τόσο πολλούς μετασεισμούς αλλά πρέπει να περιμένουμε. Οσων τα σπίτια υπέστησαν ρωγμές να μείνουν αλλού ώσπου να ολοκληρωθεί ο έλεγχος και να διαπιστωθεί αν τα σπίτια τους είναι ασφαλή ή όχι».

Προβληματισμός. «Δύσκολο, με πλούσια μετασεισμική δραστηριότητα» χαρακτηρίζει τον προχθεσινό σεισμό ο καθηγητής Γεωφυσικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Κώστας Παπαζάχος.

Οπως εξηγεί, οι ανησυχίες του πηγάζουν από το γεγονός ότι το ρήγμα που προκάλεσε τον σεισμό εκτείνεται σε μια μεγάλη περιοχή γύρω στα 15 χιλιόμετρα.

«Πρόκειται για ένα ανάστροφο ρήγμα: Η πλάκα κάτω από την περιοχή της Ανατολικής Ελλάδας ανεβαίνει πάνω σε αυτήν της Δυτικής Ελλάδας με κέντρο τη Ζίτσα, περιοχή γνωστή για τα ανάστροφα ρήγματα. Γι’ αυτήν την περιοχή υπάρχουν ιστορικές καταγραφές για μεγάλους σεισμούς τον 17ο, τον 18ο και τον 19ο αιώνα. Ο τελευταίος σεισμός έγινε το 1898 και ήταν μεγέθους περίπου 6,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, ο οποίος και προκάλεσε σημαντικές ζημιές στα Ιωάννινα».

Και αυτός θεωρεί πως «αν και η κατάσταση εξελίσσεται καλύτερα με τους πολλούς μετασεισμούς, εν τούτοις είναι εξαιρετικά νωρίς να γίνει η οποιαδήποτε πρόβλεψη για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση».

Οπως προαναφέρθηκε, ο πρώτος σεισμός σημειώθηκε 23.14 το βράδυ του Σαββάτου και ήταν μεγέθους 5,3 της κλίμακας Ρίχτερ. Το επίκεντρο του σεισμού βρισκόταν στο χωριό Πρωτόπαππα που βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά Ιωαννίνων – Καλπακίου.

Οπως έγινε γνωστό, ο σεισμός είχε διάρκεια αρκετών δευτερολέπτων και η σεισμική δόνηση έγινε ιδιαίτερα αισθητή στην Κέρκυρα, στην Πρέβεζα, στην Αρτα και στη Θεσπρωτία. Και μετά άρχισε ο χορός των ρίχτερ που ακόμη καλά κρατεί.

Οι ζημιές. Σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέξανδρο Καχριμάνη, η καταγραφή των ζημιών θα αρχίσει σήμερα οπότε και θα υπάρξει πλήρης εικόνα.

Η μέχρι στιγμής εικόνα είναι ότι έχουν δημιουργηθεί ρωγμές σε παλιά και κατά κύριο λόγο ακατοίκητα σπίτια, κυρίως στο Καλπάκι, ενώ έχουν προκληθεί προβλήματα στο επαρχιακό δίκτυο από πτώσεις βράχων εξαιτίας του σεισμού.

Σε ό,τι αφορά το οδικό δίκτυο, τα σοβαρότερα προβλήματα έχουν σημειωθεί στον επαρχιακό δρόμο των Τζουμέρκων που ενώνει τα Πράμαντα με το Καλέντζι, ενώ όπως έγινε γνωστό έχουν υποστεί ρωγμές και ένα μοναστήρι στους Αρχαγγέλους και ένα παρεκκλήσι της Μονής Βελλά.

Κλειστά σχολεία και υπηρεσίες

Σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέξανδρο Καχριμάνη, σήμερα δεν θα λειτουργήσουν τα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (δημόσια και ιδιωτικά) στους δήμους Ιωαννίνων, Ζίτσας και Πωγωνίου, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το ΤΕΙ.

Επίσης οι δημόσιες υπηρεσίες που στεγάζονται σε παλιά κτίρια δεν θα λειτουργήσουν μέχρις ότου ελεγχθούν από αρμόδια επιτροπή μηχανικών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας και του ΤΑΣ Κοζάνης.

Στην ίδια κατηγορία υπάγονται και οι υπηρεσίες που λειτουργούν στο Δικαστικό Μέγαρο Ιωαννίνων. Την ευθύνη για τη δρομολόγηση του ελέγχου έχει ο αρμόδιος – υπεύθυνος του κάθε κτιρίου (προϊστάμενος, συντηρητής), ο οποίος και θα πρέπει να έρθει σε επικοινωνία με την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας.

Τι να προσέχουν οι πολίτες. Παράλληλα, από την Περιφέρεια Ηπείρου εφιστάται η προσοχή σε όσους διαμένουν σε παλιά κτίρια, τα οποία έχουν προβλήματα στατικότητας. Επίσης συνιστάται σε όλους τους κατοίκους των Ιωαννίνων να μην κάνουν άσκοπες μετακινήσεις με αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες προκειμένου να αποφεύγονται μποτιλιαρίσματα και να μην κυκλοφορούν κοντά σε παλιά κτίρια.