Οι φόβοι ότι η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία θα επηρεάσει τις προσφυγικές ροές προς τη χώρα μας όπως φαίνεται επιβεβαιώνονται, καθώς τα τελευταία τρία εικοσιτετράωρα σχεδόν 340 πρόσφυγες και μετανάστες πέρασαν στα ελληνικά νησιά –αριθμός μεγάλος για τα δεδομένα, όπως έχουν διαμορφωθεί μετά τη συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας τον Μάρτιο.

Πλέον ο συνολικός αριθμός των προσφύγων και μεταναστών που βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια έχει διαμορφωθεί σε 57.498. Είναι ενδεικτικό ότι από το περασμένο Σάββατο μέχρι και χθες μόνο στη Λέσβο έφτασαν 273 πρόσφυγες – μετανάστες, ενώ οι φορείς του νησιού και οι ξενοδόχοι εκφράζουν εδώ και μέρες την ανησυχία τους. Σε επιστολή που έστειλε στην κυβέρνηση αρχές του μήνα η Ενωση Ξενοδόχων Λέσβου κάνει λόγο για έκτακτη κατάσταση που απαιτεί έκτακτα μέτρα, καθώς η πτώση της πληρότητας φτάνει ή και ξεπερνά το 80%.

Ωστόσο, παρά την αύξηση που παρατηρείται συγκριτικά με τους προηγούμενους μήνες του έτους, η κατάσταση αυτή δεν έχει σχέση με τις εικόνες που όλος ο κόσμος έβλεπε το καλοκαίρι του 2015, όταν πρόσφυγες και μετανάστες έφταναν καθημερινά κατά χιλιάδες στα ελληνικά παράλια ύστερα από επικίνδυνο ταξίδι στη θάλασσα, που για πολλούς είχε τραγική κατάληξη. Αυτό δείχνουν και τα επίσημα στοιχεία της Frontex για τον περασμένο Ιούνιο: οι μετανάστες –κυρίως Σύροι, Πακιστανοί, Αφγανοί και Ιρακινοί –που επέλεξαν τη διαδρομή της Ανατολικής Μεσογείου για το ταξίδι τους μέσω της Ελλάδας έφτασαν τους 1.450, αριθμός μειωμένος κατά 95% συγκριτικά με τον περσινό Ιούνιο.

Από την άλλη, σύμφωνα με τη Frontex, οι μεταναστευτικές ροές προς την Κεντρική Μεσόγειο παρέμειναν υψηλές: ο αριθμός όσων έφτασαν στην Ιταλία τον περασμένο Ιούνιο ήταν κατά 24% αυξημένος σε σχέση με τον Μάιο.

Το κυνήγι του ευρωπαϊκού ονείρου

Ετσι, φαίνεται πως ο επικίνδυνος διάπλους της Μεσογείου έχει μετατραπεί και πάλι σε μονόδρομο για μετανάστες και πρόσφυγες, μετά το ντόμινο των κλειστών συνόρων που έχουν αποφασίσει ευρωπαϊκές χώρες. Αψηφώντας την επικινδυνότητα του ταξιδιού επιβιβάζονται από τις αφρικανικές ακτές σε βάρκες κατά εκατοντάδες με πρώτο σταθμό τα παράλια της Ιταλίας και προορισμό τη Βόρεια Ευρώπη. Το κυνήγι του ευρωπαϊκού ονείρου, εκτός από επικίνδυνο, είναι και ακριβό αφού οι διακινητές κοστολογούν το «εισιτήριο» ακόμη και 5.000 ευρώ.

Η διάσωση μεταναστών από τις ιταλικές ακτές και τα πλοία των μη κυβερνητικών οργανώσεων που δρουν στην περιοχή τείνει να γίνει καθημερινότητα, ενώ οι αφίξεις στα παράλια της Ιταλίας έχουν σημειώσει αύξηση. Μέχρι σήμερα από τις αρχές του χρόνου, βάσει των στατιστικών στοιχείων της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, έχουν φτάσει 88.009 μετανάστες, όταν πέρυσι όλο τον χρόνο ο αριθμός τους ήταν 153.842. Μόνο στα παράλια της Σικελίας έφτασαν το πρώτο επτάμηνο του έτους 55.235 άνθρωποι.

Παράλληλα, βάσει των στοιχείων, από τις αρχές του χρόνου στα ελληνικά νησιά έφτασαν 159.317 πρόσφυγες – μετανάστες, όταν όλη τη χρονιά πέρυσι ο αριθμός τους είχε ξεπεράσει τους 856.000. Είναι χαρακτηριστικό πως από τις αρχές του μήνα (έως τις 21 Ιουλίου υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία) έφτασαν στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου 940 πρόσφυγες – μετανάστες, ενώ ο αντίστοιχος περσινός μήνας έκλεισε με 54.899.

Τα κλειστά σύνορα, η έστω και με προβλήματα εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας για το Προσφυγικό, οι αυξημένες περιπολίες στο Αιγαίο με την παρουσία του ΝΑΤΟ, ο εγκλωβισμός χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων στην Ελλάδα (χώρα που για την πλειονότητα των μεταναστών – προσφύγων ήταν εξαρχής ο πρώτος σταθμός και όχι ο τελικός προορισμός) έχουν κάνει τους διακινητές να αναζητούν νέες διαδρομές ή να θυμηθούν παλαιότερες.

Ενας οικείος και επικίνδυνος δρόµος

Παρότι είναι ακόμη νωρίς, όπως λένε ειδικοί, να μιλήσουμε για μεγάλη αλλαγή στον χάρτη των μεταναστευτικών ροών, εντούτοις όπως δείχνουν τα στοιχεία των τελευταίων εβδομάδων, από τη στιγμή που ο δημοφιλέστερος δρόμος παράνομης εισόδου στην Ευρώπη, αυτός της Ανατολικής Μεσογείου, έχει πρακτικά κλείσει, οι διακινητές συνεχίζουν να επιλέγουν –πιο δυναμικά, όπως φαίνεται –έναν δρόμο αρκετά οικείο, αυτόν της Κεντρικής Μεσογείου. Ετσι μετανάστες και πρόσφυγες μέσα σε βάρκες και με αφετηρία την Αφρική κάνουν το πιο μακρύ και επικίνδυνο ταξίδι προς την Ευρώπη, με τραγική για πολλούς κατάληξη. Μέχρι τώρα, 2.990 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους ή αγνοούνται στα νερά της Μεσογείου. Υπενθυμίζεται ότι ο αντίστοιχος αριθμός για όλο το 2015 ήταν 3.666.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στα τέλη του περασμένου Μαΐου, αναφέρεται ότι από τη Λιβύη η πλειονότητα των πλοιαρίων αποπλέει από την πόλη Σαμπρατά, δυτικά της Τρίπολης. Οπως και στο παρελθόν, οι βάρκες που κάνουν το ταξίδι Αφρική – Ιταλία εξακολουθούν να είναι υπερφορτωμένες, συχνά μεταφέροντας 600 ή και περισσότερους επιβάτες. Ετσι, πολλές φορές τις ρυμουλκούν αλιευτικά πλοία, γεγονός που τις θέτει σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο.

«Είναι αβάσταχτο να βλέπει κανείς εκατοντάδες ζωές να χάνονται στη Μεσόγειο. Οι άνθρωποι θα συνεχίζουν την προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη, ανεξαρτήτως του κινδύνου. Υπάρχει μόνο ένας δρόμος για να σταματήσει αυτή η τραγωδία: να δώσει η Ευρώπη ασφαλείς και νόμιμες εναλλακτικές στους απελπισμένους αυτούς ανθρώπους έτσι ώστε να μη χρειάζεται να θέτουν τη δική τους ζωή αλλά και των παιδιών τους σε κίνδυνο» τονίζει στα «ΝΕΑ» η γενική διευθύντρια του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Μαριέττα Προβοπούλου.

Οι διαδροµές των µεταναστευτικών ροών

Οπως τονίζουν άνθρωποι του ελληνικού τμήματος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, η αλλαγή στον χάρτη των μεταναστευτικών διαδρομών παρατηρείται τους τελευταίους μήνες. «Και ενώ με βάση και την περσινή χρονιά, όσο ο καιρός βελτιώνεται οι προσφυγικές ροές προς την Ελλάδα θα έπρεπε να ήταν συνεχώς αυξανόμενες, ωστόσο για αρκετούς λόγους ιδίως από τον Μάρτιο και μετά είναι σταθερά μειωμένες».

Αντίστοιχα, η διαδρομή που περνά από την Κεντρική Μεσόγειο φαίνεται πως κερδίζει και πάλι έδαφος. «Ωστόσο, είναι νωρίς ακόμη για να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα. Αλλωστε, οι εθνικότητες είναι διαφορετικές. Αυτό τον νέο δρόμο επιλέγουν κυρίως Αφρικανοί όπως δείχνουν τα στοιχεία, ενώ στη χώρα μας το ταξίδι προς την Ευρώπη κάνουν ως επί το πλείστον Σύροι, Αφγανοί και Ιρακινοί» επισημαίνουν άνθρωποι της Υπατης Αρμοστείας.

Μικρές είναι, τουλάχιστον έως τώρα, οι ροές από τις αφρικανικές ακτές –κυρίως από το Μαρόκο –προς την Ισπανία. Βάσει των στοιχείων, από τον Ιανουάριο έως τα τέλη Μαΐου οι αφίξεις μέσω της διαδρομής της Δυτικής Μεσογείου έφτασαν τις 903. Από την άλλη, οι χερσαίοι δρόμοι του προσφυγικού χάρτη –όσοι είναι ακόμη ανοιχτοί –δεν είναι το ίδιο δημοφιλείς με αυτούς της Μεσογείου.

«Βεβαίως, έχουμε καταγράψει μεμονωμένες κινήσεις μεταναστών και προσφύγων, οι οποίοι ψάχνονται για να βρουν εναλλακτικές λύσεις συνέχισης του ταξιδιού τους, ακόμη και μέσω Αλβανίας. Ωστόσο, αυτές είναι επικίνδυνες και εμείς προειδοποιούμε για τον κίνδυνο που διατρέχουν» προσθέτουν από το ελληνικό τμήμα της Υπατης Αρμοστείας.

Τελευταία Νέα