«Ηρθε η ώρα να μιλήσουμε ανοιχτα»

Εδώ και χρόνια ζητούν επίμονα να νομιμοποιηθεί η χρήση της κάνναβης για ιατρικούς και φαρμακευτικούς λόγους. Κάθε φορά όμως τα αιτήματά τους έπεφταν στο κενό. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο πάσχοντες από σοβαρές ασθένειες και οι οικογένειές τους αναγκάζονται να ακολουθήσουν παράνομες οδούς για να αποκτήσουν το φάρμακο που, όπως λένε, θα τους ανακουφίσει από τον πόνο.

Την προ ημερών απόφαση του υπουργού Υγείας Ανδρέα Ξανθού σχετικά με τη συγκρότηση ομάδας εργασίας για την ιατρική χρήση της κάνναβης χαιρέτισαν τα μέλη ομάδων που πρωτοστατούν τα τελευταία χρόνια στον αγώνα για τη νόμιμοποίησή της. Βασικός ρόλος της ομάδας, όπως επισημαίνεται, θα είναι η μελέτη του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου και η διατύπωση υλοποιήσιμων προτάσεων έως τις 30 Οκτωβρίου προκειμένου να καταστεί δυνατή η ιατρική χρήση σκευασμάτων που περιέχουν κανναβινοειδή. Αλλωστε, όπως αναφέρεται και στην ανακοίνωση του υπουργείου, «στο ζήτημα της φαρμακευτικής χρήσης της κάνναβης υπάρχουν καινούργια επιστημονικά δεδομένα τα οποία πρέπει να αξιοποιηθούν για ανακουφιστικούς και θεραπευτικούς σκοπούς, χωρίς τους σκοταδισμούς και τις φοβικότητες του παρελθόντος, με έμφαση στην ποιότητα ζωής των ασθενών». Στο μεταξύ τον περασμένο μήνα 36 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, με επικεφαλής τον Μάκη Μπαλαούρα, με ερώτησή τους στη Βουλή ζητούσαν να πληροφορηθούν για τις προθέσεις της κυβέρνησης σχετικά με τη νομιμοποίηση της κάνναβης για ιατρική χρήση.

«Είναι ένα βασικό βήμα για όλους εμάς τους ασθενείς που βρήκαμε στη φαρμακευτική χρήση της κάνναβης έναν σύμμαχο για να αντιμετωπίσουμε την ασθένειά μας. Και πιστέψτε μας πρόκειται για πολύ σοβαρές ασθένειες, με μεγάλα ποσοστά αναπηρίας» εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο Προκόπης Γεωργακόπουλος, μέλος της ομάδας «Ασθενείς υπέρ της φαρμακευτικής κάνναβης», η οποία συστάθηκε πριν από περίπου δυόμισι χρόνια.

Από τα 26 του χρόνια ο ίδιος παλεύει με ένα, όπως το αποκαλεί, θηρίο, την αθροιστική κεφαλαλγία. «Πρόκειται για μια σπάνια και σχετικά άγνωστη ανίατη νευρολογική ασθένεια, που προκαλεί αυτοκτονικούς πονοκεφάλους. Τα τελευταία 15 χρόνια πάθαινα από μία έως και 20 κρίσεις την ημέρα, που διαρκούσαν από 5 λεπτά έως και 6 ώρες. Υπήρξαν περίοδοι που πονούσα όλο το 24ωρο για έως και δύο εβδομάδες. Η καθημερινότητά μου ήταν μια κόλαση. Δεν μπορούσα να κάνω τίποτα. Είμαι επαγγελματίας στον χώρο των συστημάτων ασφαλείας και άρα αναγκαστικά πρέπει να λείπω πολλές ώρες από το σπίτι. Με την αθροιστική κεφαλαλγία όμως, μου ήταν αδύνατο να πάω για δουλειά», λέει ο Προκόπης Γεωργακόπουλος, ο οποίος ζει στην Τρίπολη.

Δέχτηκε τη θεραπευτική αγωγή καταξιωμένων νευρολόγων χωρίς όμως, όπως υποστηρίζει, κανένα θετικό αποτέλεσμα. «Μου έχουν χορηγήσει πολλά φάρμακα αλλά ποτέ δεν κατάφερναν να διώξουν ή έστω να μετριάσουν την ένταση των κεφαλαλγιών. Στο εξωτερικό, ασθενείς με αθροιστική κεφαλαλγία βγαίνουν με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%, ωστόσο το ελληνικό κράτος δεν αναγνωρίζει αναπηρία από τη συγκεκριμένη ασθένεια. Την άνοιξη του 2015 άρχισα να ψάχνω τι κάνουν άνθρωποι με τη δική μου ασθένεια για να ανακουφιστούν από τους πόνους. Τότε διάβασα ότι η κανναβιδιόλη μειώνει τους νευροπαθητικούς πόνους και ύστερα από ώριμη σκέψη και αφόρητους πόνους αποφάσισα να δοκιμάσω και αυτήν τη φυτική ουσία ενώ παράλληλα ενημέρωσα και τον θεράποντα νευρολόγο μου, ο οποίος αν και αρχικά ήταν δύσπιστος στην πορεία είδε τη βελτίωση της κατάστασής μου».

Μάλιστα, όπως λέει ο Γεωργακόπουλος, από τις 8 Αυγούστου του περασμένου έτους δεν είχε κανένα επεισόδιο κεφαλαλγίας. «Από την πρώτη κιόλας μέρα χορήγησης του εκχυλίσματος κάνναβης με κανναβιδιόλη η βελτίωση της υγείας μου είναι θεαματική. Δεν έχω καμία σοβαρή ενόχληση και η ποιότητα της ζωής μου έχει αρχίσει να βελτιώνεται καθημερινά. Πλέον μπορώ να ζω, όπως όλοι οι φυσιολογικοί άνθρωποι χωρίς πόνο».

Στην ομάδα των «Ασθενών υπέρ της φαρμακευτικής κάνναβης» τα ενεργά μέλη φθάνουν τα 30, ωστόσο τα άτομα που θέλουν ή ήδη χρησιμοποιούν για ιατρικούς λόγους την κάνναβη ξεπερνούν τα 180.

Στα 17 του χρόνια είχε ένα σοβαρό τροχαίο ατύχημα με τη μηχανή. Η διάγνωση ήταν εξελκυσμός του βραχιονίου πλέγματος. «Είχαν δηλαδή αποκολληθεί τα νεύρα από τον νωτιαίο μυελό, με αποτέλεσμα το αριστερό μου χέρι να παραλύσει. Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν μαρτυρικά, με αφόρητους πόνους. Ολο το 24ωρο αισθανόμουν να με διαπερνά ηλεκτρικό ρεύμα, αισθανόμουν ένα εσωτερικό κάψιμο και μια αόρατη μέγγενη να συνθλίβει το χέρι μου. Ξεκινήσαμε με τους γονείς μου να αναζητάμε λύσεις στο εξωτερικό. Αρχικά στη Βουλγαρία και αργότερα στη Σουηδία. Το αποτέλεσμα ήταν να χειρουργηθώ τα επόμενα χρόνια συνολικά 12 φορές, χωρίς όμως να αλλάξει κάτι δραματικά. Οι πόνοι παρέμεναν κι έπρεπε να μάθω να ζω με αυτούς», λέει ο Κωνσταντίνος Σύρος, πατέρας τεσσάρων παιδιών, μόνιμος κάτοικος Ξυλοκάστρου, ο οποίος έχει βγάλει σύνταξη αναπηρίας με ποσοστό 67%.

Στα 19 του χρόνια, θυμάται, δοκίμασε για πρώτη φορά ένα τσιγάρο κάνναβης και αμέσως αισθάνθηκε, όπως λέει, «ένα απαλό μούδιασμα –οι πόνοι μειώθηκαν και το μόνιμο ενοχλητικό μυρμήγκιασμα εξαφανίστηκε για ώρα». Λίγα χρόνια αργότερα ταξίδεψε στην Ολλανδία κι επισκέφθηκε το μουσείο κάνναβης. «Αγόρασα ένα βιβλίο για την καλλιέργεια και τη χρήση της κάνναβης και επιστρέφοντας στην Ελλάδα ξεκίνησα την αυτοκαλλιέργεια, αποκλειστικά για προσωπική φαρμακευτική χρήση. Είναι το παυσίπονό μου, η χρήση της δεν έχει ψυχαγωγικό χαρακτήρα».

Οι πάσχοντες από σοβαρές ασθένειες, που έχουν βρει στην κάνναβη το φάρμακο που τουλάχιστον τους ανακουφίζει από τα συμπτώματα της αρρώστιας τους, έχουν να παλέψουν και με τα κοινωνικά ταμπού αλλά και με τον νόμο. «Η κάνναβη είναι το φυτό με τους ορκισμένους φίλους και τους φανατικούς εχθρούς. Εχουμε μάθει όμως να δαιμονοποιούμε κάτι χωρίς να το ψάξουμε. Αφαιρώντας την «ευφορική» τετραϋδροκανναβινόλη, ένα από τα τουλάχιστον 66 συστατικά της κάνναβης, κρατάμε την κανναβιδιόλη και όλα τα θεραπευτικά της αποτελέσματα. Κι αυτή χρησιμοποιούν οι ασθενείς» σημειώνει ο Προκόπης Γεωργακόπουλος.

«Ολα αυτά τα χρόνια δεν μπορούσα να μιλήσω σε κανέναν, να συζητήσω για την ιατρική χρήση της κάνναβης. Αλλωστε, οι περισσότεροι δεν θα καταλάβαιναν, ιδίως σε μια κλειστή κοινωνία. Ηρθε όμως η ώρα να μιλήσουμε ανοιχτά γι’ αυτό» σημειώνει ο Κωνσταντίνος Σύρος. Ο ίδιος, μάλιστα, αντιμετώπισε πρώτη φορά τον νόμο τον Σεπτέμβριο του 2013. «Με συλλάβανε για την καλλιέργεια που έχω. Την ημέρα του δικαστηρίου, δε, πριν φτάσω στο δικαστήριο, με συνέλαβαν και πάλι, έπειτα από ανώνυμη καταγγελία. Δεν εμπορεύομαι την κάνναβη, τη χρησιμοποιώ μόνο για φαρμακευτικούς λόγους και το γεγονός ότι σήμερα είμαι χωρίς ποινή δείχνει ότι ο κόσμος έχει αρχίσει να καταλαβαίνει το θέμα».

Πολύ πριν η Ελλάδα πάρει την απόφαση να αρχίσει τη συζήτηση για την ιατρική χρήση της κάνναβης, χώρες σε όλον τον κόσμο είχαν ήδη δώσει το πράσινο φως για να μπορούν ασθενείς για φαρμακευτικούς λόγους, στο πλαίσιο θεραπειών, να τη χρησιμοποιούν.

Είναι ενδεικτικό ότι ήδη 14 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν πει το «ναι» –όπως η γειτονική Ιταλία που έκανε το βήμα το 2007 και ξεκίνησε τη συνταγογράφηση επτά χρόνια αργότερα –και 25 πολιτείες των ΗΠΑ, μεταξύ αυτών η Μινεσότα, το Μίσιγκαν και το Κολοράντο. Καναδάς, Ισραήλ, Ιράν και χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως η Χιλή και η Αργεντινή, είναι μερικές από τις χώρες που συμπληρώνουν τη λίστα.

Η αυτοκαλλιέργεια. Πάντως η Ολλανδία, η Ισπανία, το Βέλγιο, η Ελβετία, η Τσεχία και η Πορτογαλία έχουν αποποινικοποιήσει την αυτοκαλλιέργεια για προσωπική χρήση. Οπως επισημαίνουν οι ασθενείς υπέρ της χρήσης θεραπευτικής κάνναβης ζητούν την ελεύθερη αυτοκαλλιέργεια από τον αιτούντα ασθενή σε ιδιωτικό προστατευμένο χώρο με την άδεια της Πολιτείας και των θεσμών «όταν ο ασθενής έχει τα απαραίτητα δικαιολογητικά και πάσχει από ασθένεια στην οποία αποδεδειγμένα μέσα από ιατρικές – πανεπιστημιακές έρευνες η κάνναβη επιδρά θετικά. Μάλιστα, ο χώρος στον οποίο θα γίνεται η αυτοκαλλιέργεια θα πρέπει να φυλάσσεται από σύστημα καταγραφής εικόνας, όπου θα έχει πρόσβαση η αστυνομία όλο το 24ωρο για λόγους διαφάνειας, δεν θα είναι προσβάσιμος σε τρίτους ή παιδιά και δεν θα γίνεται καμία εμπορική ή παράνομη δραστηριότητα από τους ασθενείς. Μάλιστα, οι Αρχές θα έχουν ανά πάσα στιγμή το δικαίωμα της επιτόπου επίβλεψης της καλλιέργειας».

Στο μεταξύ, όπως αναφέρουν οι ασθενείς μεταξύ άλλων στην επιστολή τους προς τον υπουργό Δικαιοσύνης, ο ασθενής θα είναι υποχρεωμένος να δηλώνει τον ακριβή αριθμό των φυτών κάνναβης που θα καλλιεργήσει, τις ποικιλίες και θα γνωστοποιεί τη διεύθυνση όπου θα γίνεται η καλλιέργεια.