Αφήνουν για μερικές ημέρες τα ιατρεία τους και ανεβαίνουν στις δύο Κινητές Ιατρικές Μονάδες. Ο προορισμός τους κάθε φορά διαφορετικός, με τα ίδια όμως χαρακτηριστικά: ακριτικές περιοχές και νησιά της άγονης γραμμής. Στους απομακρυσμένους αυτούς προορισμούς και για περίπου τρεις ημέρες γίνονται οι φύλακες άγγελοι των κατοίκων.

Στα μέσα του περασμένου μήνα η ομάδα Αναγέννηση και Πρόοδος, αποτελούμενη από γιατρούς της Πολυκλινικής του Ολυμπιακού Χωριού, αιμολήπτες του Αττικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου και φοιτητές Ιατρικής, ολοκλήρωσε την 20ή αποστολή της. Πρώτη φορά από τον Ιανουάριο του 2014 όταν άρχισε να εφαρμόζεται το πρόγραμμα υγειονομικής φροντίδας κατοίκων απομακρυσμένων περιοχών με την υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, βρέθηκαν στην ηπειρωτική Ελλάδα και μάλιστα στον πιο ορεινό δήμο της χώρας, τον Δήμο Αγράφων στην Ευρυτανία. Στόχος του προγράμματος είναι να επισκεφθεί η ιατρική ομάδα σε διάστημα πέντε ετών 35 ακριτικές περιοχές, με έμφαση σε 25, οι οποίες έχουν μεγάλη ανάγκη από ιατρική κάλυψη.

Περισσότερες από οκτώμισι ώρες ταξίδευαν με το ΚΤΕΛ Ευρυτανίας τα 37 μέλη της αποστολής μαζί με τα δύο «κινητά νοσοκομεία», μέχρι να φτάσουν σε έναν από τους πλέον δυσπρόσιτους προορισμούς στη χώρα. Αφού πέρασαν από τη μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της χώρας, τη λίμνη Κρεμαστών και τα σπαρμένα πέτρινα, μονότοξα γεφύρια και τους νερόμυλους, η ιατρική ομάδα των 16 ειδικοτήτων έστησε την έδρα της στο χωριό Γρανίτσα. Εκεί παρείχαν δωρεάν υπηρεσίες υγείας στους κατοίκους του χωριού, όπως και στους κατοίκους του χωριού Ραπτόπουλο και των χωριών στις δημοτικές ενότητες Απεραντίων και Ασπροποτάμου.

ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΑ ΧΩΡΙΑ. «Πρόκειται για οκτώ χωριά με συνολικά 2.000 κατοίκους. Είναι ο πιο άγονος δήμος της Ευρώπης. Να φανταστείτε ότι οι κάτοικοι αυτών των χωριών απέχουν 45 λεπτά από το κοντινότερο Κέντρο Υγείας, όπου έχει έναν γενικό γιατρό και περίπου δυόμισι ώρες από το νοσοκομείο του Καρπενησίου» λέει ο υπεύθυνος της αποστολής, λέκτορας Α’ της Πανεπιστημιακής Ορθοπεδικής Κλινικής και επιστημονικός υπεύθυνος του ορθοπεδικού ιατρείου της Πολυκλινικής Ολυμπιακού Χωριού, Παναγιώτης Κουλουβάρης.

Συνολικά εξετάστηκαν 341 άτομα και έγιναν 945 ραντεβού, ενώ διεξήχθησαν 805 παρακλινικές εξετάσεις. «Είχαμε 12 ορθοπεδικά περιστατικά που χρειάζονταν χειρουργείο, διαγνώσαμε δύο καρκίνους και παραπέμψαμε τους ασθενείς στην Αθήνα για περαιτέρω εξετάσεις, αλλά και σοβαρά καρδιολογικά προβλήματα» προσθέτει. Οπως σε κάθε αποστολή, κατέγραψαν το ιστορικό κάθε ασθενούς και τα ευρήματα των εξετάσεών τους σεηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο με όλες τις εξετάσεις.

ΟΡΓΩΣΑΝ ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ. Στα δυόμισι χρόνια η ομάδα όργωσε το Αιγαίο, καθώς κάθε τέσσερις – έξι εβδομάδες επισκέπτονταν και από ένα ακριτικό νησί. Ξεκίνησαν από το Καστελλόριζο και ο πρώτος κύκλος θα κλείσει τους επόμενους μήνες με τη Χάλκη και τη Σίκινο. Οι εμπειρίες, όπως λένε οι άνθρωποι που λαμβάνουν μέρος σε αυτές τις αποστολές, πολλές. Από τις πιο απαιτητικές ήταν αυτή στον Αγιο Ευστράτιο. «Πρόκειται για απομονωμένο νησί, ξεχασμένο από το κράτος, χωρίς τουρισμό. Οι άνθρωποι εκεί αισθάνονται ότι όντως τους έχουν ξεχάσει. Επί ενάμιση μήνα προσπαθούσαμε να φτάσουμε στον Αγιο Ευστράτιο, αλλά δεν τα καταφέρναμε. Κατεβαίναμε στο Λαύριο με την ελπίδα ότι θα αναχωρήσουμε και γυρίζαμε πίσω, αφού λόγω των ανέμων ήταν απαγορευτικό να φύγουμε. Σκεφτείτε λοιπόν να θέλει ένας κάτοικος να φύγει από το νησί για να πάει σε νοσοκομείο» θυμάται ο Παναγιώτης Κουλουβάρης.

Λειψοί, Ψαρά, Φούρνοι, Θύμαινα, Αγαθονήσι, Κάσος, είναι νησιά που έχουν μεγάλες ανάγκες, σύμφωνα με τα μέλη της αποστολής. «Οι δυσκολίες είναι πολλές. Τους χειμερινούς μήνες ταξιδεύουμε ακόμη και με 8 μποφόρ, Είναι άλλη η εικόνα ενός νησιού το καλοκαίρι και άλλη τον χειμώνα. Μπαίνεις σε ένα άδειο πλοίο και φτάνεις σε ένα νησί σκοτεινό».

Πολλές φορές, τα αντανακλαστικά τους έπρεπε να λειτουργήσουν άμεσα. Από τους Λειψούς έφεραν στην Αθήνα ένα παιδάκι με επιληπτικές κρίσεις, από τη Σέριφο σήκωσαν ελικόπτερο για ασθενή με καρδιολογικό επεισόδιο, ενώ στο Αγαθονήσι ο οδοντίατρος εξέταζε παιδιά μέχρι τη μία τα ξημερώματα.

ΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ. Τα μέλη της ομάδας εργάζονται εθελοντικά για αυτές τις αποστολές. «Είμαστε γιατροί που κλείνουμε τα ιατρεία μας, άλλοι ακυρώνουν χειρουργεία, χάνουν χρήματα. Ολοι οι γιατροί και οι νοσηλευτές χάνουμε ένα Σαββατοκύριακο τον μήνα όταν ταξιδεύουμε για να βρεθούμε σε άγονα νησιά, να δουλέψουμε επί τρεις ημέρες από το πρωί μέχρι το βράδυ και να κοιμηθούμε ελάχιστα σε ξενοδοχεία όπου τα στρώματα είναι ποτισμένα υγρασία τον χειμώνα. Παρ’ όλα αυτά, η ομάδα δεν χάνει ποτέ το ραντεβού της». Κάθε αποστολή ξεκινά ουσιαστικά περίπου έναν μήνα πριν φτάσει όλη η ομάδα στο νησί. «Ανθρωπός μας επισκέπτεται το νησί και διοργανώνει το πού θα δουλέψουμε, γιατί χρειαζόμαστε 15 χώρους που θα γίνουν ιατρεία, πού θα κοιμηθούμε, ενώ παράλληλα στήνεται και η γραμματεία, για να κλειστούν τα ραντεβού» συμπληρώνει ο υπεύθυνος της αποστολής. Θυμάται μάλιστα ένα δύσκολο περιστατικό που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν στην Πάτμο. «Είναι Σάββατο, 8.30 το απόγευμα και μόλις έχουμε τελειώσει και τα τελευταία ραντεβού στα ιατρεία. Φτάνει λοιπόν ένας κύριος, ο οποίος έκοβε ξύλα με τσεκούρι και ακρωτηρίασε τον αντίχειρά του. Ο καιρός ήταν άσχημος, Νοέμβριος μήνας, είχε απαγορευτικό και δεν μπορούσε να πάει στην Κω στο νοσοκομείο. Αποφασίσαμε να τον χειρουργήσουμε, η επέμβαση διήρκεσε τεσσερισήμισι ώρες και ευτυχώς όλα πήγαν καλά».

Καμπανάκι για την παιδική παχυσαρκία

Από την επαφή τους με τους κατοίκους των άγονων περιοχών όλους αυτούς τους μήνες, οι γιατροί μπόρεσαν να συγκεντρώσουν μέσα από την εξέταση συνολικά 7.540 ατόμων στατιστικά στοιχεία αναφορικά με τις ασθένειες που συναντούσαν πιο συχνά σε κάθε περιοχή. «Αυτό που διαπιστώσαμε είναι πως στα νησιά της άγονης γραμμής 49% των αγοριών είναι παχύσαρκα. Δεν υπάρχει, δηλαδή, κανένα μεσογειακό πρότυπο ενώ είναι εμφανής η παντελής έλλειψη αθλητικής δραστηριότητας. Εντυπωσιακό ήταν επίσης το στατιστικό στοιχείο ότι μόλις 3% των παιδιών στα νησιά μας γνωρίζουν πραγματικά κολύμπι, ενώ καταγράψαμε και πολλά περιστατικά παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες» σημειώνει ο Κουλουβάρης.

Αυτός είναι και ο λόγος που η ιατρική ομάδα πραγματοποιεί κατασκηνωτικά προγράμματα για παιδιά σε 21 άγονα νησιά, με έμφαση στον αθλητισμό.

Φιλοξενία

Τρεις μέρες που εργάστηκε η ιατρική ομάδα στον Δήμο Αγράφων τα ταψιά με τις πίτες πηγαινοέρχονταν. «Ο κόσμος είναι φιλόξενος, έχει τα σπίτια του ανοιχτά, ιδίως όταν βλέπουν ότι κάνεις ό,τι μπορείς για να τους βοηθήσεις και να προσφέρεις».