Από τις επιτροπές αγώνα που απειλούσαν ότι θα πετάξουν τους επενδυτές στη θάλασσα έως τη χθεσινή υπογραφή από την κυβέρνηση του μνημονίου κατανόησης με τη Lamda Development για το Ελληνικό έχει περάσει πολύς χρόνος, τόσο πραγματικός όσο και πολιτικός.

Στο μεσοδιάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ παραδέχθηκε την αυταπάτη του με τις αποκρατικοποιήσεις, συνειδητοποίησε ότι δεν μπορεί από πουθενά αλλού να βρει κεφάλαια για να πάρει μπρος η οικονομία κι έκανε τη δική του στροφή στον ρεαλισμό, υιοθετώντας ιδιωτικοποιήσεις, πολιτικά εμβληματικές για όσα κάποτε υποστήριζε, όπως το Ελληνικό, ο ΟΛΠ και τα αεροδρόμια.

Χρειάστηκαν σχεδόν ενάμισης χρόνος διακυβέρνησης, δέκα μήνες «σκληρής» διαπραγμάτευσης με τους επενδυτές και μπόλικη πίεση από τους δανειστές που έφτασε σε σημείο κρίσιμες αποκρατικοποιήσεις να γίνουν προαπαιτούμενα για τη δόση, προκειμένου ο ΣΥΡΙΖΑ από το ένα άκρο να πάει στο άλλο.

Κάπως έτσι φτάσαμε στις χθεσινές υπογραφές για το Ελληνικό. Μια ιδιωτικοποίηση με την οποία η κυβέρνηση όχι μόνο δείχνει να έχει συμφιλιωθεί, αλλά και επιχειρεί να πουλήσει επικοινωνιακά ως κέρδος για το δημόσιο συμφέρον την επαναδιαπραγμάτευση της αρχικής σύμβασης, όπως είχε κάνει με τα αεροδρόμια ή τον αγωγό TAP.

Η επένδυση σε αριθμούς

Στο διά ταύτα, έπειτα από ένα πολυήμερο παζάρι που εντάθηκε το τελευταίο 48ωρο, κυβέρνηση και ελληνοαραβοκινεζικό επενδυτικό σχήμα υπό τη Lamda Development υπέγραψαν χθες το «new deal» για το Ελληνικό που περιλαμβάνει σειρά νέων όρων. Από την ταχύτερη υλοποίηση της επένδυσης και την πιο εμπροσθοβαρή αποπληρωμή του τιμήματος έως την ανάληψη πρόσθετων δαπανών από τον επενδυτή.

Για παράδειγμα, η επένδυση θα ανέλθει σύμφωνα με την κυβέρνηση σε 7 δισ. ευρώ (από 5,5 δισ. ευρώ αρχικά), το 80% θα ολοκληρωθεί σε 12 χρόνια (αντί των 15 ετών αρχικά), ενώ μεγάλο μέρος των έργων υποδομής θα γίνει εντός της πρώτης πενταετίας, πρόβλεψη που δεν υπήρχε στην αρχική σύμβαση. Ειδικότερα, μέσα στην πρώτη πενταετία θα επενδυθεί 1,5 δισ. ευρώ που αφορά τα έργα για το Μητροπολιτικό Πάρκο και τους κοινόχρηστους χώρους πρασίνου (2.600 στρ. ή το 42% της συνολικής επιφάνειας των 6.200 στρ.), μαζί με κρίσιμες υποδομές, μεταξύ των οποίων δίκτυα κοινής ωφέλειας, λιμενικά, δίκτυο πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων μήκους 50 χλμ., σύνδεση με μέσα σταθερής τροχιάς, υπογειοποίηση μέρους της Λεωφόρου Ποσειδώνος, σταθμό διαλογής και μεταφόρτωσης απορριμμάτων κ.ά.

Από Πάρκο μέχρι καζίνο

Ενα άλλο κεφάλαιο του μνημονίου αφορά το εφάπαξ τίμημα των 915 εκατ. ευρώ, το 51% του οποίου (460 εκατ. ευρώ) θα πρέπει να καταβληθεί ώς το 2018 (αντί για έως το 2022 αρχικά). Τρίτη αλλαγή είναι η ανάληψη από τον επενδυτή όλου του κόστους συντήρησης του Μητροπολιτικού Πάρκου, ύψους 10 εκατ. ευρώ κατ’ έτος, το οποίο αρχικά επρόκειτο να βαρύνει το Δημόσιο. Τέλος, το Δημόσιο απέσπασε δέσμευση του επενδυτή ότι η δόμηση δεν θα υπερβεί τα 2,7 εκατ. τ.μ. καθώς και ότι θα συμμετάσχει έως και 50% στην κατασκευή κέντρου διαλογής απορριμμάτων των όμορων δήμων (Αλίμου, Γλυφάδας, Ελληνικού – Αργυρούπολης) σε έκταση εκτός του ακινήτου.

Στον αντίποδα, παραμένει ως έχει το αρχικό πλάνο της κοινοπραξίας για ξενοδοχεία και μεικτές κατασκευές (π.χ. ενυδρείο, εκθεσιακό – συνεδριακό κέντρο), ενώ το υπουργείο Οικονομικών θα προκηρύξει διαγωνισμό για άδεια καζίνου, που ήταν και προαπαιτούμενο στη σύμβαση, με το σκεπτικό ότι τα έσοδα είναι απαραίτητα για να χρηματοδοτήσουν την επένδυση. Ο διαγωνισμός θα προκηρυχθεί σύντομα, και πάντως πριν από τον Νοέμβριο, οπότε και η καταβολή της πρώτης δόσης, ύψους 300 εκατ. ευρώ, που θα γίνει αμέσως μόλις μεταβιβαστούν στην κοινοπραξία οι μετοχές της Ελληνικόν ΑΕ.

Το χρονικό της αυταπάτης

Δεκαπέντε χρόνια από τότε που έκλεισε το αεροδρόμιο, η έκταση είναι γεμάτη ερείπια, σκουπίδια και τελευταία φιλοξενεί 3.000-4.000 μετανάστες. Αποφασίστηκε να αποκρατικοποιηθεί το 2011, έναν χρόνο μετά προκηρύχθηκε διαγωνισμός, δύο χρόνια αργότερα η κοινοπραξία των Lamda Development, Al Mabaar (νυν Eagle Hills από το Αμπου Ντάμπι) και Fosun (Κίνα) ανακηρύχθηκε προτιμητέος επενδυτής και τον Νοέμβριο του 2014 υπεγράφη με το ΤΑΙΠΕΔ η σχετική σύμβαση.

Η έλευση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία φρενάρισε τα πάντα και το πάνω χέρι πήραν οι επιτροπές αγώνα κατά της αποκρατικοποίησης. «Είμαστε τελείως αντίθετοι στα σχέδια που έχουν κατατεθεί από τη Lamda Development για το Ελληνικό, θεωρούμε ότι δεν θα δώσουν καμία προστιθέμενη αξία στην περιοχή, από την οποία θα χαθούν και πολλές θέσεις εργασίας» έλεγε πριν από περίπου έναν χρόνο ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης, μιλώντας σε ανοικτή συζήτηση της επιτροπής αγώνα κατά της ιδιωτικοποίησης.

Τόσο ο ίδιος όσο και η τότε αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη, επίσης παρούσα στην εκδήλωση, είχαν μιλήσει για «σκανδαλώδεις όρους σύμβασης». Ο αναπληρωτής υπουργός είχε πει ότι η επένδυση «δεν ωφελεί σε καμία στοιχειώδη ρευστότητα την ελληνική οικονομία, ότι δεν συνεισφέρει ούτε στο ελάχιστο στην υπόθεση των ιδιωτικοποιήσεων», τασσόμενος παράλληλα υπέρ μιας στροφής στην ήπια ανάπτυξη. Εναν χρόνο μετά, οι χθεσινές υπογραφές για το Ελληνικό φέρνουν το τέλος της αυταπάτης και για τον Γιάννη Τσιρώνη.

ΤΑ ΕΡΓΑ

Τι αλλαγές φέρνειη συμφωνία

Σημαντικό τμήμα της αναθεωρημένης σύμβασης, που εν συνεχεία θα πρέπει να εγκριθεί από τη Βουλή, καταλαμβάνουν τα κατασκευαστικά έργα που δεσμεύεται να υλοποιήσει το επενδυτικό σχήμα. Εκτός του Μητροπολιτικού Πάρκου, των δικτύων κοινής ωφέλειας, των πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων, το επενδυτικό σχήμα πρόκειται να χρηματοδοτήσει την κατασκευή των συγκοινωνιακών υποδομών, να διευθετήσει ρέματα, να αναπαλαιώσει τα διατηρητέα κτίρια εντός του ακινήτου (τρία υπόστεγα της Πολεμικής Αεροπορίας, συν το κτίριο του πρώην Ανατολικού Αερολιμένα Αθηνών), καθώς και να προχωρήσει στην πλήρη ανάπλαση του παραλιακού μετώπου, με τη δημιουργία ενός χιλιομέτρου μήκους παραλίας ελεύθερης προς χρήση για το κοινό.

Ταυτόχρονα, περιορίζεται η δόμηση στα 2,7 εκατ. τετραγωνικά (έναντι 3 εκατ. της αρχικής συμφωνίας), μεταξύ των οποίων και 60.000 τετραγωνικά από υπάρχοντα κτίρια που θα διατηρηθούν. Διατηρούνται οι υποδομές για τα ΑμεΑ, ενώ το αθλητικό κέντρο θα συνεχίσει να λειτουργεί μέχρι να μεταφερθεί σε νέες εγκαταστάσεις.

ΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ. «Η βελτίωση της σύμβασης επιλύει προβλήματα που είχαν οδηγήσει σε ενστάσεις» ανέφερε στη δήλωσή του ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Στέργιος Πιτσιόρλας, ενώ για «σημαντικό βήμα στην προσέλκυση ξένων κεφαλαίων με πολλαπλές θετικές επιδράσεις σε άλλους κλάδους και δραστηριότητες» κάνει λόγο ο διευθύνων σύμβουλος της Lamda Development Οδυσσέας Αθανασίου.

Στην ανακοίνωσή της η Lamda Development μιλά για 10.000 θέσεις εργασίας με την έναρξη των έργων, που θα φθάσουν τις 70.000 με την πλήρη ανάπτυξη της επένδυσης. Ερευνα του ΙΟΒΕ εκτιμά ότι η επένδυση θα προσελκύει ένα εκατομμύριο τουρίστες σε ετήσια βάση, το έργο θα ενισχύσει κατά 2% το ΑΕΠ και τα σωρευτικά έσοδα του Δημοσίου σε βάθος 25ετίας θα ανέλθουν σε 10 δισ. ευρώ.