Δυο χρόνια επιπλέον περιθώριο δίνει το Κτηματολόγιο στους ιδιοκτήτες να δηλώσουν τα ακίνητα τους.

Η διετής παράταση αποτελεί ανακούφιση για χιλιάδες ιδιοκτήτες που δεν δήλωσαν τα ακίνητα τους στα παλιά προγράμματα κτηματογράφησης την περίοδο 1997-1999 σε 340 περιοχές σε όλη τη χώρα και κινδύνευσαν να τα χάσουν.

Η εκτίμηση από το Κτηματολόγιο είναι ότι μέχρι το τέλος του 2015, περίπου 10.000 ακίνητα θα άλλαζαν χέρια και θα περνούσαν στη δικαιοδοσία του Δημοσίου.

Πρόκειται για τα λεγόμενα ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη» τα οποία συνολικά ανέρχονται σε 200 χιλιάδες. Η αντίστροφη μέτρηση για την αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος ξεκίνησε την 1η Αυγούστου στο Πολυκαστρο Κιλκίς, ακολούθησε στις 15 Σεπτεμβρίου το Άστρος και στις 22 Σεπτεμβρίου το Μαρτινο στη Φθιώτιδα.

Με νομοθετική ρύθμιση του Φεβρουαρίου –που έχει και αναδρομική ισχύ- ανακόπτεται η διαδικασία μεταβίβασης στο δημόσιο και δίνεται περιθώριο δυο χρόνων στους ιδιοκτήτες να τα δηλώσουν και να τα σώσουν.

Περιθώριο (που συνοδεύεται από μπλοκάρισμα της μεταβίβασης) μέχρι το 2018 έχουν πλέον και ιδιοκτήτες σε 92 περιοχές σε όλη τη χώρα που η προθεσμία θα έληγε μέσα στο 2016. Η λίστα περιλαμβάνει και οκτώ περιοχές στην Αττική: Ελευσίνα, Βριλήσσια, Μελίσσια, Νέα Πέραμος, Νέο Ψυχικό, Γέρακας, Νέα Σμύρνη και Άγιος Ιωάννης Ρέντης.

Πότε ένα ακίνητο χαρακτηρίζεται «αγνώστου ιδιοκτήτη»

Πλέον, με το νέο σκηνικό που έχει διαμορφωθεί, για τα παλιά προγράμματα, ένα ακίνητο χαρακτηρίζεται «αγνώστου ιδιοκτήτη» αν δεν δηλωθεί σε 14 χρόνια (από τα 12 που ίσχυε έως τώρα) από την ίδρυση Κτηματολογικού Γραφείου σε μια περιοχή. Το ίδιο χρονικό διάστημα ισχύει για τους ιδιοκτήτες που κατοικούν στο εξωτερικό, το Δημόσιο και τους Δήμους.

Για τα προγράμματα κτηματογράφησης που εφαρμόζονται από το 2008 και μετά, το νέο όριο είναι τα επτά χρόνια (από τα πέντε που ίσχυε μέχρι τώρα) από την ίδρυση Κτηματολογικού Γραφείου.

Σημειώνεται ότι τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» θα περιέρχονται στο Δημόσιο. Οι ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων θα μπορούν να προσφύγουν δικαστικώς, αλλά μόνο για να διεκδικήσουν χρηματική αποζημίωση και όχι για να ανακτήσουν το ακίνητο.

Ποιοι κινδυνεύουν να χάσουν τα ακίνητα τους

Σύμφωνα με πηγές του Κτηματολογίου, πέντε είναι οι κατηγορίες ιδιοκτητών που παρ’ολιγον να χάσουν ή κινδυνεύουν να χάσουν μετά από τη διετία τα ακίνητα τους. ‘Όσοι φοβούνται την εφορία, όσοι δεν έχουν τίτλους, οι κάτοικοι εξωτερικού, οι συνιδιοκτήτες και οι αμελείς.

Όπως λένε άνθρωποι που γνωρίζουν καλά το θέμα, τα τελευταία χρόνια έχει διαπιστωθεί ότι πολλοί ιδιοκτήτες –κυρίως σε αγροτικές περιοχές- αποφεύγουν να δηλώσουν τα ακίνητα τους επειδή φοβούνται τις φορολογικές επιβαρύνσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με όσους δεν έχουν κανένα οικονομικό ενδιαφέρον και θέλουν επίσης να γλιτώσουν το φόρο.

Υπάρχουν όμως και οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν ακίνητα δια λόγου (δεν έχουν δηλαδή τίτλους) τα οποία έχουν έτσι μεταβιβαστεί από γενιά σε γενιά. Αυτοί, στην πλειονότητα τους δεν τα δηλώνουν επειδή θεωρούν ότι χωρίς τίτλους δεν μπορεί να γίνει καμία δικαιοπραξία. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν ισχύει αφού μπορούν να υποβάλλουν έγγραφα όπου αποδεικνύεται η χρησικτησία.

Την ίδια ώρα, το πρόβλημα με τους κατοίκους του εξωτερικού αφορά κυρίως ομογενείς τρίτης και τέταρτης γενιάς, οι οποίοι συνήθως δεν ξέρουν που βρίσκεται η περιουσία τους και δεν μπορούν να την εντοπίσουν. Επίσης έχει παρατηρηθεί ότι δεν κάνουν δήλωση πολλοί συνιδιοκτήτες: για παράδειγμα δυο αδέρφια που κατέχουν ένα ακίνητο. Ο ένας από τους δυο πιστεύει ότι αρκεί η δήλωση τού άλλου.