Στο ίδιο έργο θεατές βρίσκονται σχεδόν κάθε καλοκαίρι οι κάτοικοι συγκεκριμένων περιοχών σε όλη την Ελλάδα όπου καταγράφονται με μεγαλύτερη συχνότητα δασικές πυρκαγιές.

Και το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί περιοχές όπως η Αττική, η Εύβοια, η Ηλεία, η Αχαΐα πλήττονται περισσότερο σε σχέση με κάποιες άλλες, κυρίως ορεινές, όπως στη Μακεδονία και τη Θράκη.

Η πρώτη εξήγηση που δίνουν οι ειδικοί είναι ότι τα δάση με υψόμετρο μέχρι 600-700 είναι τα πιο επικίνδυνα για την εκδήλωση πυρκαγιάς. «Σ’ αυτό το υψόμετρο ευδοκιμούν κατά κύριο λόγο πεύκα, σχίνα και πουρνάρια που παίρνουν εύκολα φωτιά», εξηγεί ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπάλληλων Νίκος Μπόκαρης. «Και αυτά είναι τα μέρη που δέχονται και τις μεγαλύτερες πιέσεις τόσο για οικιστική ανάπτυξη όσο και για δημιουργία αγρών».

Δάση – πυριταποθήκες. Τα τελευταία χρόνια τα δάση έχουν μετατραπεί σε πυριταποθήκες έτοιμες να εκραγούν από την καύσιμη ύλη. «Συνεχώς αργούμε να πάρουμε μέτρα, με συνέπεια να εκδηλώνονται πολύ συχνά πυρκαγιές», επισημάνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Δασοφυλάκων Γιώργος Παπαδιάς. «Για παράδειγμα, οι δασικοί δρόμοι δεν έχουν καθαριστεί και αυτό εμποδίζει την πρόσβαση των πυροσβεστικών οχημάτων. Τα χρήματα αντί για τον Ιανουάριο εκταμιεύονται τον Ιούνιο και με τις δημοπρασίες οι καθαρισμοί αρχίζουν τον Ιούλιο, όταν είναι πλέον αργά».

Ο Γιώργος Παπαδιάς εισάγει και μια άλλη παράμετρο. «Εξαιτίας της οικονομικής κρίσης έχει αυξηθεί ο αριθμός των ερασιτεχνών μελισσοκόμων, κυρίως στα δάση της Αττικής, οι οποίοι άθελα τους με το κάπνισμα των μελισσών γίνονται η αιτία εκδήλωσης πολλών πυρκαγιών», συμπληρώνει. Αυτό έγινε άλλωστε και στην πρόσφατη μεγάλη φωτιά στον Υμηττό.

Για τον ερευνητή δασολόγο στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων Γαβριήλ Ξανθόπουλο, το 95% των πυρκαγιών οφείλεται σε ανθρώπινη δραστηριότητα. «Μια φωτιά μπορεί να ξεκινήσει είτε από ένα αυτοκίνητο με καταλύτη και είναι παρκαρισμένο πάνω σε ξερά χόρτα είτε από ένα γεωργικό μηχάνημα με σπασμένη εξάτμιση», λέει. «Οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν ότι κάθε φορά που φυσάει έντονα πιάνουν δουλειά οι εμπρηστές. Δεν είναι έτσι. Εάν για παράδειγμα πετάξεις ένα αναμμένο τσιγάρο όταν έχει 35% υγρασία και δεν φυσάει, το πιθανότερο είναι να μην πιάσει φωτιά. Εάν όμως το πετάξεις μια μέρα με 22% υγρασία και πολύ δυνατούς ανέμους, τότε θα πιάσει φωτιά». Το να καθαρίζονται τα δάση απ’ όλη την καύσιμη ύλη είναι οικονομικά ασύμφορο. «Δεν θα έφτανε ούτε ο προϋπολογισμός της Ελλάδας», παρατηρεί ο Γ. Ξανθόπουλος. «Γι’ αυτό η μόνη εφικτή λύση είναι να δουλεύονται τα δάση όπως συνέβαινε παλιά. Να παράγεται ξυλεία και άλλα προϊόντα».

Στον ανθρώπινο παράγοντα ως πρωταρχική αιτία εκδήλωσης πυρκαγιών εστιάζονται τόσο οι στατιστικές της Πυροσβεστικής όσο και της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Ελλάς.

Από μελέτη που έχει κάνει πάνω στο αντικείμενο των αιτίων των δασικών πυρκαγιών (που εκδηλώθηκαν το διάστημα 2000-2010) ο υπαρχηγός Π.Σ ε.α. αντιστράτηγος Ανδριανός Γκουρμπάτσης προκύπτει ότι το 90% των αγροτοδασικών πυρκαγιών οφείλεται στον ανθρώπινο παράγοντα και μόλις το 10% σε φυσικά και τυχαία αίτια. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την WWF Ελλάς, «τουλάχιστον το 40% των πυρκαγιών κάθε χρόνο προκαλείται από αμέλεια ημών των ιδίων, των πολιτών, ενώ υπολογίζεται ότι αυτό το ποσοστό ξεπερνάει το 70%, αφού γνωρίζουμε τα αίτια μόνο για τις μισές πυρκαγιές που εκδηλώνονται ετησίως».

Τα κυκλώματα. Οι πυρκαγιές στα δάση όμως δεν οφείλονται μόνο σε ατυχήματα. Υπάρχει και η δράση των οργανωμένων κυκλωμάτων εμπρηστών που αποσκοπούν τόσο στην οικοπεδοποίηση όσο και στην επέκταση των βοσκοτόπων. Σε ό,τι αφορά τα βοσκοτόπια, σύμφωνα με τον Ανδριανό Γκουρμπάτση, μία στις τρεις πυρκαγιές από πρόθεση προκαλείται για την επέκτασή τους. Οι εμπρηστές, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, διευκολύνονται από την έλλειψη δασικών χαρτών. «Ο στόχος τους –λένε –είναι μακροπρόθεσμος. Βάζουν φωτιά σε μια αμφισβητούμενη περιοχή, μετά περιμένουν να πάρουν, για παράδειγμα, άδεια να καλλιεργήσουν και στη συνέχεια επιχειρούν να βρουν κάποιο νομικό παράθυρο για να οικειοποιηθούν την έκταση». Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο οι δασικοί χάρτες αποτελούν ανάχωμα στις επιδιώξεις τους. Επειδή η ύπαρξή τους βάζει τέρμα στο καθεστώς αμφισβήτησης που επικρατεί σε πολλές περιοχές της Ελλάδας σχετικά με το τι είναι δάσος και τι όχι. Ωστόσο, σήμερα η κύρωση των δασικών χαρτών δεν υπερβαίνει το 1% της συνολικής έκτασης της χώρας όπου το 25,5% αποτελείται από δάσος.

Τελευταία Νέα