Διαδικασίες – εξπρές για τον χαρακτηρισμό μιας έκτασης ως δασικής ταυτόχρονα με ηλεκτρονικό δίχτυ προστασίας πάνω από τα δάση υιοθετεί το υπουργείο Περιβάλλοντος. Στόχος είναι να υπάρχει διαφάνεια για όλες τις πράξεις με τις οποίες τα δασαρχεία αποφαίνονται αν μια έκταση χαρακτηρίζεται δασική ή όχι.
Με τον νέο νόμο για τα δάση που τίθεται σε πλήρη εφαρμογή καθιερώνονται διαδικασίες – εξπρές για την επίδοση της πράξης χαρακτηρισμού στον ενδιαφερόμενο. Το χρονικό όριο που καθορίζεται είναι 10 ημέρες και σε αυτό το διάστημα θα πρέπει να αναρτάται η απόφαση του δασάρχη και στον δικτυακό τόπο του υπουργείου.
Σήμερα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος, εκδίδονται γύρω στις 20.000 πράξεις χαρακτηρισμού τον χρόνο. Οπως λένε οι δασικοί υπάλληλοι, στην Αττική για να βγει μια πράξη χαρακτηρισμού απαιτείται πάνω από ένας χρόνος. Αν υπάρχουν αντιρρήσεις και η υπόθεση πάει στα δικαστήρια μπορεί να χρειαστεί και μία δεκαετία για να ξεκαθαρίσει το τοπίο!

Στόχος του υπουργείου είναι να χτυπήσει τις εστίες διαφθοράς και τη λειτουργία παραμάγαζων μέσα στα δασαρχεία, που ανοίγουν νομικά παράθυρα σε όσους είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν το ανάλογο οικονομικό τίμημα προκειμένου να χτίσουν στο δάσος ή να παρακάμψουν για παράδειγμα μια καταγγελία που έγινε από γείτονα, ο οποίος «αναρωτιέται» γιατί αυτός δεν μπορεί να χτίσει ενώ χτίζει ο διπλανός του.

ΟΛΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ. Για τον λόγο αυτό, για πρώτη φορά στην Ελλάδα τις επόμενες ημέρες θα αρχίσουν να δημοσιεύονται στη διαδικτυακη πύλη του ΥΠΕΚΑ όλες οι πράξεις χαρακτηρισμού μαζί με τα τοπογραφικά διαγράμματα και τυχόν άλλες αποφάσεις ανώτερων οργάνων προκειμένου να γνωρίζουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι τον χαρακτήρα μιας έκτασης. Το επόμενο βήμα θα είναι η δημοσιοποίηση στον ίδιο ιστότοπο και των αντιρρήσεων που υπεβλήθησαν, σε διάστημα ενός μήνα.
Σήμερα η ανάρτηση μαζί με τον χάρτη γίνεται στους δήμους ή στα δασαρχεία και σε αρκετές περιπτώσεις η απόφαση του δασάρχη είναι γραμμένη με τρόπο ώστε να επιδέχεται πολλές ερμηνείες –ήξεις αφήξεις –με συνέπεια όπως εξηγούν πηγές, να παίζονται διάφορα παιχνίδια σχετικά με το τι είναι δασική έκταση και τι όχι και η λύση να δίνεται στα δικαστήρια.
Και εκεί επειδή έγιναν «εσκεμμένα» λάθη, όπως για παράδειγμα λάθος αναγραφή του ΑΦΜ ή του ονόματος του ενδιαφερομένου, κερδίζεται η υπόθεση με κύρια δικαιολογία τη χρησικτησία. «Δεν είναι δυνατόν να χαρακτηρίζεται από το δασαρχείο μια έκταση δασική οπότε και δεν μπορεί να χτίζει κανείς, αλλά στο διπλανό οικόπεδο να μπορούν να χτίζουν» λένε πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος. Πλέον, με βάσει τα όσα ισχύουν δίνεται δίμηνη προθεσμία για προσβολή της πράξης χαρακτηρισμού από την επίδοσή της στον ενδιαφερόμενο ή την ανάρτησή της στον ιστότοπο του ΥΠΕΚΑ. Και μέσα σε ένα εξάμηνο η Επιτροπή –σε περίπτωση που υπάρχουν αντιρρήσεις για την απόφαση του δασάρχη –πρέπει να βγάλει απόφαση για το θέμα.

Σημειώνεται ότι για τα μεγάλα έργα ο νόμος προβλέπει την έκδοση πράξης χαρακτηρισμού μέσα σε 45 ημέρες και συζήτηση των τυχόν αντιρρήσεων, κατά προτίμηση στην πρώτη συνεδρίαση της αρμόδιας Επιτροπής μετά τη διατύπωσή τους. Διευκρινίζεται ότι μόνο γι’ αυτή την περίπτωση, η πράξη χαρακτηρισμού μετά την έκδοσή της εκτελείται, ακόμη και αν ασκήθηκαν αντιρρήσεις. Και αυτό προβλέπεται για να μην γίνεται προσφυγή στα δικαστήρια και οι αποφάσεις καθυστερούν για χρόνια να βγουν.

ΤΡΙΠΤΥΧΟ – ΣΤΟΧΟΣ. Προκειμένου να αποφεύγονται τα ήξεις αφήξεις στις πράξεις χαρακτηρισμού που οδηγούν σε πολλές και διαφορετικές… αναγνώσεις, από το υπουργείο Περιβάλλοντος τυποποιούν τον τρόπο με τον οποίο θα γίνεται η ερώτηση του πολίτη προς το δασαρχείο αλλά και την απάντηση του δασάρχη ώστε να μην πηγαίνει, όπως προαναφέρθηκε, η υπόθεση στα δικαστήρια. Στόχος είναι το τρίπτυχο διαφάνεια – ταχύτητα – απλούστευση. Πλέον, ο ιδιοκτήτης που έχει έκταση σε εκτός σχεδίου περιοχή θα ξέρει πολύ γρήγορα αν έχει βγει πράξη χαρακτηρισμού και τι αναφέρει: δασική περιοχή, αγροτική κ.λπ. Ετσι επωφελούνται οι αγρότες, αυτοί που θέλουν να χτίσουν σε εκτός σχεδίου περιοχές και οι επενδυτές.
Είναι κοινό μυστικό ότι στη διαχείριση των δασών δεν επικρατεί πάντα διαφάνεια. «Τώρα θα βλέπουν όλοι τις αποφάσεις των δασαρχών» λένε πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα. «Δεν γίνεται να βλέπεις στον χάρτη μια ολόκληρη περιοχή ως δασική και δυο κουκκίδες σε αυτόν να μη θεωρούνται δάσος. Και αυτό συμβαίνει σε πάρα πολλές περιοχές. Στους χάρτες υπάρχουν παντού μπαλώματα».
Οπως εξηγούν πηγές, σε αυτές τις ρυθμίσεις η καινοτομία είναι ότι θα ανεβαίνει η συνήθως ακαταλαβίστικη απόφαση του δασάρχη από τη Διαύγεια, όπου δύσκολα μπορεί κανείς να καταλάβει σε τι αναφέρεται, στον ιστότοπο του υπουργείου. Μάλιστα δικλίδα ασφαλείας αποτελεί το γεγονός ότι ο δασάρχης θα πρέπει πλέον να διαβιβάζει στο υπουργείο και τον χάρτη όπου θα μπορούν να τον βλέπουν όλοι.
Οπως διευκρινίζουν οι ίδιες πηγές, σήμερα δεν δημοσιοποιούνται πουθενά χάρτες. Και αυτό, όπως λένε, «γεννάει» το παράδειγμα με τον έναν ιδιοκτήτη να χτίζει και τον γείτονά του να μην μπορεί αφού μόνο γι’ αυτόν η περιοχή είναι δασική!

Ταχύτερες διαδικασίες

«Με τον νέο νόμο επιταχύνονται οι διαδικασίες χαρακτηρισμού μιας έκτασης σε ό,τι αφορά τον δασικό χαρακτήρα. Συντομεύεται ο χρόνος που απαιτείται, μειώνονται τα εμπλεκόμενα επίπεδα, ενισχύονται οι αρμόδιες επιτροπές, διασφαλίζεται η αμεροληψία και διευκολύνονται οι πολίτες» ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς.

Πλήρες φακέλωμα

Στις αναρτήσεις θα υπάρχουν τα πλήρη στοιχεία των ενδιαφερομένων με δεδομένα από το Taxisnet. Μελλοντικός στόχος είναι όλες αυτές οι πληροφορίες να αξιοποιούνται από το υπουργείο Οικονομικών. Οι πράξεις χαρακτηρισμού θα εξακολουθούν να γίνονται μέχρις ότου ολοκληρωθούν οι δασικοί χάρτες από το Κτηματολόγιο, ώς το 2020.