Ο αποχωρισμός ήταν αυτή τη φορά δυσκολότερος. Τα παιδιά από το Λέχοβο έφυγαν από το Βερολίνο με την υπόσχεση ότι θα ξαναβρεθούν με τους γερμανούς φίλους τους. Γνωρίστηκαν μόλις τον περασμένο Ιούλιο, όταν οι Γερμανοί είχαν επισκεφθεί το Λέχοβο. Αλλά δύο εβδομάδες ήταν αρκετές για να αναπτύξουν σχέσεις και φιλίες ξεπερνώντας τα αρνητικά στερεότυπα των «τεμπέληδων μπατιροελλήνων» και των «Γερμανών Ναζί» που δηλητηριάζουν τις διμερείς σχέσεις τα τελευταία χρόνια.
Την ιδέα και την πρωτοβουλία για την ανταλλαγή νέων μεταξύ Λεχόβου και Βερολίνου είχε ο πρώην πρόξενος της Γερμανίας στη Θεσσαλονίκη Βόλφγκανγκ Χοέλσερ – Ομπαρμάιερ –στο μεταξύ είναι επίτιμος δημότης Λεχόβου, ενώ δύο κόρες του συμμετέχουν στην ομάδα.
Το Λέχοβο ανήκει στα μαρτυρικά χωριά της Ελλάδας, αυτή ήταν και προϋπόθεση για να χρηματοδοτηθεί η ανταλλαγή νέων με το Βερολίνο από το γερμανικό ίδρυμα Μνήμη, Ευθύνη και Μέλλον (EVZ). Η κωμόπολη νότια της Φλώρινας είχε καταστραφεί ολοσχερώς από τον γερμανικό στρατό κατοχής τον Ιούλιο του 1943. «Περπατήσαμε στα μονοπάτια των ανταρτών, μιλήσαμε στους Γερμανούς για τα ιστορικά συμβάντα, είδαμε τα ιστορικά εκθέματα που έχουμε συγκεντρωμένα για τις μάχες» λέει η Βενετία Γοράντη, επικεφαλής της ελληνικής ομάδας.

Για πρώτη φορά μίλησαν και οι κάτοικοι του Λεχόβου που επέζησαν. «Οι επιζώντες του χωριού μας δεν είχαν μιλήσει ούτε δημόσια αλλά ούτε σε στενό κύκλο για τις εμπειρίες τους και τα συναισθήματά τους. Ηταν πολύ συγκινητικές συνεντεύξεις με μεγάλη συναισθηματική φόρτιση» λέει η κυρία Γοράντη.

Η ίδια μαζί με τον Ευάγγελο Στεφανίδη, πρόεδρο του πολιτιστικού συλλόγου Προφήτης Ηλίας, συνόδευσαν τα 13 παιδιά και νέους ηλικίας 15-22 ετών από το Λέχοβο που επισκέφθηκαν, 28 Αυγούστου με 4 Σεπτεμβρίου, το Βερολίνο, φιλοξενούμενοι στην Κοινότητα Ειρήνης του Σαρλότενμπουργκ (Friedens Gemeinschaft Scharlottenburg) της Ευαγγελικής Εκκλησίας.

Ξεναγήθηκαν στη λίμνη Πλέτσενζε, στους χώρους εκτέλεσης των πολιτικών κρατουμένων από τους Ναζί, επισκέφθηκαν το Μουσείο Τοπογραφία του Τρόμου, μίλησαν με τον διευθυντή του μουσείου Αντρέας Ναχάμερ, γιο του Εστρόνγκο Ναχάμερ που είχε μεταφερθεί με τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης στο Αουσβιτς, επισκέφθηκαν και τον δήμαρχο του Σαρλότενμπουργκ.

Η ΑΡΧΙΚΗ ΑΓΩΝΙΑ. Η πρώτη επαφή με τους γερμανούς νέους που πήγαν στο Λέχοβο για μία εβδομάδα τον περασμένο Ιούλιο δεν ήταν αυτονόητη. «Στην αρχή ήμασταν κουμπωμένοι» λέει ο Κωνσταντίνος Σιανόπουλος, 19 χρόνων. «Δεν ξέραμε πώς μας έβλεπαν αυτοί, σκεφτόμασταν μήπως συμπεριφερθούν υπεροπτικά εξαιτίας της κρίσης που περνάει η Ελλάδα. Αλλά μόλις γνωριστήκαμε διαλύθηκε κάθε επιφύλαξη». Η αρνητική εικόνα για τους Γερμανούς που είχαν οι έλληνες νέοι μέχρι τότε από τα μέσα ενημέρωσης δεν είχε καμία σχέση με την εμπειρία που είχαν με τους επισκέπτες από το Βερολίνο.
«Ηταν εντελώς διαφορετική εικόνα, δεν είχαν καμία προκατάληψη για μας» λέει ο Κωνσταντίνος. «Και τα παιδιά από τη Γερμανία» προσθέτει «είχαν τη δική τους αγωνία, μήπως εμείς τους αντιμετωπίσουμε με άγριες διαθέσεις με όσα λέγονται για τη Γερμανία. Τελικά ήταν όλα πολύ χαλαρά». Οσο για το ιστορικό παρελθόν, οι έλληνες νέοι δεν φορτώνουν συλλογική ευθύνη στους γερμανούς συνομηλίκους τους.
Στο Λέχοβο βοήθησε όλο το χωριό να υλοποιηθεί το πρόγραμμα της επίσκεψης που έφερε τους Γερμανούς σε επαφή με την ελληνική κουλτούρα και παράδοση.
«Περάσαμε πολύ καλά!» λέει ο Τόμας Λίνγκεμαν. «Μάθαμε πολλά καινούργια πράγματα για την Ιστορία και τον πολιτισμό. Ηταν πολύ αξιόλογη εμπειρία για όλους μας». Η κοινή επίσκεψη σε ιστορικά μνημεία και εκθέσεις διεύρυνε ορίζοντες. «Ετσι ξαναβλέπεις με νέα ματιά την Ιστορία» λέει. Πόσο βαριά είναι η σκιά του τραυματικού παρελθόντος στην επαφή των σημερινών νέων; «Στην αρχή είχαμε μια αγωνία, ότι θα επηρεάσει αρνητικά. Αλλά στο τέλος δεν έπαιξε κανέναν ρόλο» διαπιστώνει ο Τόμας. «Επειτα από τόσα χρόνια μπορούμε να θυμόμαστε την Ιστορία και ταυτόχρονα να κοιτάζουμε μπροστά».

Το πρώτο βήμα

Είναι μια μικρή πρόγευση για τη βασική ιδέα στην οποία στηρίζεται και το μεγάλο πρόγραμμα ανταλλαγής νέων μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, που θα ανακοινωθεί με την επίσκεψη του Προέδρου Κάρολου Παπούλια στον ομόλογό του Γιόαχιμ Γκάουκ την ερχόμενη Παρασκευή στο Βερολίνο.

Τελευταία Νέα