Για τη Μάργουα Μερτζάν και τον Γιούσεφ Τζαρτζούρ, ζευγάρι 24χρονων σύρων προσφύγων, δεν υπήρχε άλλος δρόμος. Πρώτα ταξίδεψαν με αυτοκίνητο στην Τουρκία και από εκεί η λέμβος των διακινητών τούς παράτησε σε μια βραχονησίδα στις εκβολές του Εβρου. Ταλαιπωρημένοι και υποβασταζόμενοι οδηγήθηκαν από συνοριοφύλακες στο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής Φυλακίου. Λογικά θα εγκλωβίζονταν καιρό εκεί, θύματα της ελληνικής γραφειοκρατίας, εάν δεν διαπιστωνόταν ότι η Μερτζάν ήταν έγκυος.
«Μου είναι δύσκολο να μιλάω για εκείνη την περίοδο», λέει η Μερτζάν σε τηλεφωνική μας επικοινωνία. Εχουν περάσει σχεδόν εννιά μήνες από τότε. Πλέον αυτή και ο άνδρας της βρίσκονται στη σουηδική πόλη Εσκιλστούνα. Έφτασαν εκεί παράνομα φεύγοντας από την Αθήνα στην οποία αν παρέμεναν θα ήταν καταδικασμένοι. Το περιπετειώδες πέρασμά τους από την Ελλάδα στάθηκε η αφορμή μιας απρόσμενης φιλίας. Τον περασμένο Νοέμβριο απέκτησαν ένα αγοράκι και του έδωσαν το όνομα του Χρήστου Χριστακούδη, του επικεφαλής του Κέντρου Πρώτης Υποδοχής στο Φυλάκιο Εβρου.
«Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που σημαδεύουν με τις πράξεις τους τη ζωή σου. Ο Χρήστος είναι ένας από αυτούς», λέει η Μερτζάν. «Οταν ανακάλυψα στο Φυλάκιο ότι ήμουν έγκυος, έκλαιγα. Δεν ήξερα ποιο θα είναι το μέλλον του παιδιού μου. Ο Χρήστος είπε ότι θα έπρεπε να χαίρομαι, ότι αυτό θα ήταν το εισιτήριό μου για να βγω από το Κέντρο». Θυμάται ότι ο Χριστακούδης τη συνόδεψε στο νοσοκομείο για εξετάσεις. Της πρόφερε σπιτικό κέικ όταν έμαθε για την εγκυμοσύνη, φρόντισε να συνδεθεί ξανά με τον άνδρα της, ο οποίος κρατούταν ξεχωριστά. «Στάθηκε δίπλα μας ενώ ήμασταν ξένοι για εκείνον», λέει η 24χρονη.
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ. Η Μερτζάν μαζί με τον άνδρα της και δύο εξαδέλφους της πλήρωσαν 3.500 ευρώ έκαστος και εγκατέλειψαν τη Συρία στις 14 Μαρτίου. Εφτασαν οδικώς στην Κωνσταντινούπολη και από εκεί στην Αδριανούπολη. Εκεί οι διακινητές τούς ενημέρωσαν ότι έπρεπε να διασχίσουν τον Εβρο. Προσάραξαν σε μια βραχονησίδα. «Δεν ξέραμε πού ήμασταν», λέει η Μερτζάν. «Από τη μια μεριά βλέπαμε θάλασσα, από την άλλη ποτάμι». Βάσει του σχεδίου ένας Ελληνας θα τους παραλάμβανε με βάρκα. Οι πρόσφυγες είχαν το κινητό του. Στην αρχή τούς είπε να περιμένουν, μετά δεν απαντούσε στις κλήσεις. Η 24χρονη ξεχνά πόσος χρόνος μεσολάβησε. Θυμάται όμως τη βροχή και τα δάχτυλά που είχαν κοκαλώσει απ’ το κρύο. Προτού σωθεί η μπαταρία του κινητού, κάλεσαν στη διεθνή γραμμή βοήθειας.
«Τους παρείχαμε ιατρική υποστήριξη, τους δόθηκαν ρούχα και οδηγήθηκαν στους κοιτώνες για ευάλωτες ομάδες», λέει ο Χρήστος Χριστακούδης, επικεφαλής στο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής –που λειτουργεί δίπλα στο Κέντρο Κράτησης, αλλά στεγάζεται σε διαφορετικούς χώρους. Εκείνη την περίοδο δεν ήταν δεδομένο ότι θα δινόταν αναστολή απέλασης σε σύρους πρόσφυγες. Η σχετική εντολή δεν είχε εκδοθεί ακόμα από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Το Κέντρο Πρώτης Υποδοχής έχει δυνατότητα φιλοξενίας 50 ανθρώπων και ορίζει ως μέγιστο διάστημα παραμονής τις 15 ημέρες. Μόλις στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας διορίστηκαν άλλοι επτά διοικητικοί υπάλληλοι, απαραίτητοι για τη στελέχωσή του.
«Το Κέντρο ήταν καινούργιο και ο Χρήστος έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε. Οπως και να το κάνεις, ήταν σαν να βρίσκεσαι σε φυλακή. Δεν μπορούσες να βγεις, δεν μπορούσες να πας στην εκκλησία», λέει η Μερτζάν. Αφού διαπιστώθηκε η εγκυμοσύνη της, με τη βοήθεια δικηγόρων βγήκε από το Κέντρο μαζί με τον άνδρα της. Εφτασαν στην Αθήνα και τον περασμένο Ιούνιο κατάφεραν να ταξιδέψουν στη Σουηδία.
Τους έχει δοθεί πολιτικό άσυλο, λαμβάνουν μηνιαίο επίδομα και μαθαίνουν τη γλώσσα για να μπορέσουν αργότερα να αναζητήσουν εργασία. Στην Ελλάδα δεν θα είχαν παρόμοια τύχη. Στις 30 Νοεμβρίου απέκτησαν τον γιο τους. Εστειλαν μια φωτογραφία μέσω facebook στον Χρήστο Χριστακούδη. «Τον ευχαρίστησα ξανά. Του ζήτησα να έρθει στη Σουηδία για να βαφτίσει τον γιο μας», λέει η Μερτζάν και προσθέτει: «Αφού είχαμε φύγει από το Κέντρο Υποδοχής, ο Χρήστος επισκέφτηκε στο νοσοκομείο τον ξάδελφό μου που ήταν άρρωστος. Οταν εκείνος πήρε εξιτήριο και πήγε να πληρώσει τα νοσήλια, τον ενημέρωσαν ότι ο κύριος Χρήστος τα είχε ήδη καλύψει».
Αναζητεί τον εξάδελφό της
Η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες υπολογίζει σε πάνω από δύο εκατομμύρια τους πρόσφυγες της Συρίας. Στην προσπάθειά τους να εγκαταλείψουν τη φλεγόμενη πατρίδα τους πολλοί ρισκάρουν. Οι δύο εξάδελφοι της Μάργουα Μερτζάν τα κατάφεραν. Ο ένας βρίσκεται σήμερα στην Ολλανδία. Ο άλλος στην Ελβετία. Ενας τρίτος όμως που δεν είχε ταξιδέψει μαζί τους, ο Σεμπούχ, ναυάγησε στις 31 Ιουλίου μαζί με άλλους 29 μετανάστες στο Αιγαίο. Η τουρκική ακτοφυλακή βρήκε 18 πτώματα. Η Μερτζάν μέχρι σήμερα δεν γνωρίζει εάν ο εξάδελφός της είναι ανάμεσα στους επιζήσαντες. Δεν έχει καταφέρει να επικοινωνήσει μαζί του.
Αναζήτηση
