Πάνω από 120.000 συνιδιοκτήτες ακινήτων σε όλη τη χώρα που έχουν χτίσει σε εκτός σχεδίου περιοχές σε εξ αδιαιρέτου οικόπεδα (γήπεδα) μπορούν πλέον να αποκτήσουν απόλυτη κυριότητα του κτίσματος που τους αντιστοιχεί και να προσδιορίσουν επακριβώς την περιουσία τους μέσω της σύστασης κάθετης ιδιοκτησίας. Η ρύθμιση αφορά όλες τις κατασκευές, είτε είναι νόμιμες είτε αυθαίρετες.
Αυτή η μορφή σύστασης διηρημένης ιδιοκτησίας δεν επιτρεπόταν τα τελευταία 21 χρόνια –με νόμο του 1992. Εντούτοις εφαρμοζόταν χωρίς καμία νομική κάλυψη –χωρίς δηλαδή να γίνεται κάθετη σύσταση –σε πολλές περιοχές, ιδίως παραλιακές, όπου σε ένα μικρό αγροτεμάχιο έχτιζαν πολλοί ιδιοκτήτες διαφορετικά σπίτια, με συνέπεια να υπάρχουν πολύ μεγάλα προβλήματα στις δικαιοπραξίες –κατά βάση στις μεταβιβάσεις.
Επί της ουσίας, όπως εξηγούν πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος, τόσα χρόνια απαγορευόταν η σύσταση κάθετης ιδιοκτησίας για να μη δημιουργηθούν ψευτοοικισμοί χωρίς βασικές υποδομές. Η πραγματικότητα όμως αποδείχθηκε διαφορετική με εκατοντάδες τέτοιους οικισμούς να ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια –όπως για παράδειγμα στη Λούτσα, στον Ωρωπό, στο Δήλεσι και στο Χαλκούτσι.
Ετσι, τώρα γίνεται προσπάθεια να αντιμετωπιστεί εκ νέου η κατάσταση. Ο νόμος για τα αυθαίρετα ακουμπάει το θέμα. Βάζει όμως μία προϋπόθεση: για να ισχύσει το μέτρο πρέπει να υφίστανται κτίσματα τα οποία έχουν ανεγερθεί έως τις 28 Ιουλίου 2011 –ημέρα εφαρμογής του νέου νόμου.

«Κάναμε ένα σημαντικό βήμα στην επίλυση του προβλήματος των αυθαιρέτων σε εξ αδιαιρέτου οικόπεδα. Υπό προϋποθέσεις –που προβλέπουμε στον νόμο –χιλιάδες ιδιοκτήτες μπορούν πλέον να δηλώσουν το αυθαίρετό τους και να το αξιοποιήσουν», επισημαίνει στα «ΝΕΑ» ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σταύρος Καλαφάτης. « Ο Ιούλιος του 2011 είναι οριστική «κόκκινη γραμμή». Η Πολιτεία έχει πλέον τη βούληση και τα εργαλεία –αεροφωτογραφίες, ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου, βεβαιώσεις μηχανικών –να σταματήσει την αυθαίρετη δόμηση».

ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ. Επιπλέον, όπως αναφέρουν από το υπουργείο Περιβάλλοντος, θα ακολουθήσει Προεδρικό Διάταγμα –σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Επικρατείας –το οποίο θα ρυθμίζει κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορεί να γίνει διάσπαση όγκων των κτιρίων στην εκτός σχεδίου δόμηση για αρχιτεκτονικούς λόγους και θα καθορίζει το ανάλογο θεσμικό πλαίσιο για τη σύσταση της κάθετης ιδιοκτησίας.

Οπως εξηγεί ο αντιπρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών Γιώργος Ρούσκας, η σύσταση κάθετης ιδιοκτησίας –πολλά αυτοτελή κτίσματα σε ένα αδιαίρετο και κοινό οικόπεδο –απαγορεύθηκε με νόμο από το 1992. Πριν από το ’92 επιτρεπόταν υπό όρους: για παράδειγμα μπορούσε να γίνει μόνο σε αγροτεμάχια έξι στρεμμάτων.

«Με τη νέα ρύθμιση, κάθε συνιδιοκτήτης μπορεί να αποκτήσει πλήρως την κυριότητα του κτίσματος που χρησιμοποιεί», συμπληρώνει ο αντιπρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών. «Μπορούν πλέον να γίνουν τόσες κάθετες συστάσεις όσα είναι και τα κτίσματα στο αδιαίρετο και κοινό οικόπεδο».

Τι ισχύει από εδώ και πέρα. Ειδικότερα, όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 του νόμου Καλαφάτη «(…) την υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος μπορεί να ζητήσει και ένας εκ των συνιδιοκτητών για τα αυθαίρετα κτίσματα που έχει ανεγείρει, εφόσον μαζί με τα άλλα δικαιολογητικά υποβάλλει και συμβολαιογραφικό προσύμφωνο συστάσεως διηρημένων ιδιοκτησιών (…)».

Επιπλέον, στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι «συνιδιοκτήτες τουλάχιστον κατά 65% του οικοπέδου, επί του οποίου έχουν ανεγερθεί αυτοτελή οικοδομήματα, δύνανται να ζητήσουν με αγωγή τη σύσταση διηρημένων ιδιοκτησιών».

Τι αλλάζει

Σε ένα αδιαίρετο αγροτεμάχιο (εκτός σχεδίου περιοχή) τρεις συνιδιοκτήτες ανεγείρουν τρεις κατοικίες. Μέχρι τώρα, κανένας από αυτούς δεν «ορίζει», δεν έχει δηλαδή την κυριότητα στο κτίσμα που έχτισε ή αγόρασε και χρησιμοποιεί. Στα χαρτιά όλοι είναι συνιδιοκτήτες – και στα τρία κτίσματα – από 1/3 ο καθένας. Τώρα ανοίγει ο δρόμος ώστε ο κάθε ιδιοκτήτης να μπορεί να αποκτήσει την απόλυτη κυριότητα – αποκλειστική χρήση – του κτίσματος που του αναλογεί. Και αυτό γίνεται μέσω της σύστασης κάθετης ιδιοκτησίας που προβλέπεται μέσα από τον νέο νόμο για τα αυθαίρετα.

Τελευταία Νέα