Να ξεφύγει από τη συνταγή της φοροεπιδρομής και των οριζόντιων περικοπών σε μισθούς και συντάξεις παλεύει η κυβέρνηση, αναζητώντας σωσίβιο ακόμη και σε προτάσεις εξοικονόμησης δαπανών που αγγίζουν κληρικούς, φοιτητές και φαντάρους.

Τρεις προτάσεις έξω από τα συνηθισμένα έχουν πέσει ήδη στο τραπέζι για την εξεύρεση συνολικών μέτρων ύψους 11,5 δισ. ευρώ που προβλέπουν:

1. Οι κληρικοί να πληρώνονται τον μισό μισθό τους από το Δημόσιο και τον υπόλοιπο μισό από την ίδια την Εκκλησία.

2. Οι αιώνιοι φοιτητές, αν θέλουν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, να πληρώνουν δίδακτρα για τα έτη πέραν των κανονικών χρόνων φοίτησης.

3. Οι φαντάροι να υπηρετούν 12 αντί για εννέα μήνες.

«Ολα τα μέτρα είναι στο τραπέζι, αλλά ακόμη δεν έχει αποφασιστεί τίποτα», σχολίαζε χθες μιλώντας στα «ΝΕΑ» κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος, θεωρώντας ότι η αύξηση της στρατιωτικής θητείας από τους εννέα στους 12 μήνες έχει περισσότερες πιθανότητες υλοποίησης και σπεύδοντας να κρατήσει αποστάσεις από το θέμα της μισθοδοσίας των κληρικών.

Οι προτάσεις αυτές όμως είναι ενδεικτικές των δυσκολιών που θα υπάρξουν για την εξεύρεση των μέτρων 11,5 δισ. ευρώ, αν ισχύσουν μέχρι τέλους οι κόκκινες γραμμές της κυβέρνησης που συμπυκνώνονται στο τρίπτυχο: όχι σε νέες αυξήσεις φόρων και σε νέες οριζόντιες μειώσεις μισθών και συντάξεων.

Θα μπουν παράλληλα και στη ζυγαριά του πολιτικού κόστους από τη μία και του δημοσιονομικού οφέλους από την άλλη, καθώς είχαν πέσει ως ιδέες στο τραπέζι και στο παρελθόν, για να εγκαταλειφθούν υπό τον κίνδυνο συνταγματικών προσκομμάτων και «ιερών» αντιδράσεων.

ΣΕ ΜΕΛΕΤΗ. Οι τρεις αυτές προτάσεις περιλαμβάνονται στη μελέτη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), την οποία είχε παραγγείλει η απελθούσα κυβέρνηση προκειμένου να αποτελέσει τον οδικό χάρτη στην προσπάθεια κάλυψης των απαιτήσεων της τρόικας.

Προφανώς δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα για τη νέα κυβέρνηση, αλλά θεωρείται δεδομένο, ιδίως υπό το καθεστώς της ασφυκτικής χρονικής πίεσης καθώς τα μέτρα των 11,5 δισ. ευρώ θα πρέπει να έχουν προσδιοριστεί τις επόμενες δέκα ημέρες, ότι θα συμβάλει καθοριστικά σε ιδέες και λύσεις.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στην έκθεση του ΚΕΠΕ καταγράφονται κωδικό προς κωδικό όλες οι δαπάνες του προϋπολογισμού και στο σκέλος που αφορά τις δαπάνες μισθοδοσίας των κληρικών προσδιορίζεται το κόστος στα 200 εκατ. ευρώ προκειμένου να καλυφθούν οι αποδοχές περίπου 10.000 κληρικών και 100 αρχιερέων.

Στην περίπτωση λοιπόν που προχωρήσει η πρόταση για κάλυψη μόνο της μισής δαπάνης μισθοδοσίας από το Δημόσιο, το υπουργείο Οικονομικών θα μπορούσε να εξοικονομήσει 100 εκατ. ευρώ.

ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΔΑΚΤΡΑ. Στο θέμα των διδάκτρων για τους αιώνιους φοιτητές, η πρόταση είχε εξεταστεί και στο παρελθόν. Σκέψεις για επιβολή διδάκτρων στους αιώνιους φοιτητές είχαν γίνει και από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ επί υπουργίας της Αννας Διαμαντοπούλου, ωστόσο το θέμα αυτό δεν προχώρησε καθώς κρίθηκε ότι θα υπήρχαν συνταγματικά κωλύματα.

Οπως ανέφερε στα «ΝΕΑ» παλαιότερο στέλεχος του υπουργείου, οι νομικοί που ρωτήθηκαν τότε έλεγαν ότι δεν μπορούν να επιβληθούν δίδακτρα σε προπτυχιακούς φοιτητές λόγω της συνταγματικής πρόβλεψης για δημόσια δωρεάν τριτοβάθμια εκπαίδευση. Δίδακτρα μπορούν να επιβάλλονται μόνο σε μεταπτυχιακούς φοιτητές (αν και αρκετά ιδρύματα, όπως το ΕΜΠ, αρνούνται να θεσπίσουν) και σε προπτυχιακούς φοιτητές που εισάγονται βάσει ειδικών διαδικασιών, όπως π.χ. οι φοιτητές του Ανοικτού Πανεπιστημίου.

Ετσι, στον νόμο-πλαίσιο εισήχθη μια διάταξη που προβλέπει: «Μετά το πέρας της περιόδου κανονικής φοίτησης, που ισούται με τον ελάχιστο αριθμό των αναγκαίων για την απονομή του τίτλου σπουδών εξαμήνων, σύμφωνα με το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών της σχολής, προσαυξημένο κατά τέσσερα εξάμηνα, οι φοιτητές μπορούν να εγγραφούν στα εξάμηνα μόνον εφόσον πληρούν τους όρους συνέχισης της φοίτησης που καθορίζονται στον οργανισμό κάθε ιδρύματος».

Ετσι, λοιπόν, λένε κυβερνητικές πηγές, ήδη ο οργανισμός κάποιου ιδρύματος θα μπορούσε να απαιτήσει δίδακτρα από όσους υπερβαίνουν τον κανονικό χρόνο σπουδών, υπό τον κίνδυνο βέβαια δικαστικών προσφυγών.

Η ΘΗΤΕΙΑ. Οσον αφορά τη στρατιωτική θητεία, η πρόταση αύξησης από τους εννέα στους 12 μήνες εκτιμάται από αρμόδια κυβερνητικά στελέχη ότι θα περιόριζε τις ανάγκες νέων προσλήψεων επαγγελματιών οπλιτών, δίνοντας έτσι ανάσα στις δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού. Το θέμα της αύξησης της θητείας είχε εξετασθεί και επί κυβέρνησης Παπανδρέου από τον τότε υπουργό Αμυνας Π. Μπεγλίτη.