Κύριε Γαβρά, το περασμένο Σαββατοκύριακο στο πλαίσιο του κινήματος Είμαστε όλοι Ελληνες συμμετείχατε στη συγκέντρωση που έγινε στο Παρίσι στην πλατεία του Τροκαντερό. Ποια η σημασία της συγκέντρωσης αυτής;

Κοιτάξτε. Μαζευτήκαμε για να εκφράσουμε τη συμπαράστασή μας στον ελληνικό λαό και αν κρίνει κανείς από την προσέλευση, η συγκέντρωση αυτή μπορεί αν θεωρηθεί πολύ επιτυχής. Ηρθαν αρκετοί Ελληνες αλλά και πολλοί Γάλλοι, οι οποίοι παρακολουθούν με μεγάλο ενδιαφέρον αυτά που συμβαίνουν σήμερα στην Ελλάδα και συμπάσχουν με τον ελληνικό λαό, που καλείται να βιώσει μια δυσβάστακτη πραγματικότητα…

Το κίνημα αυτό στο Παρίσι είχε μεγαλύτερη ανταπόκριση από ό,τι στις άλλες χώρες. Υπάρχει κάτι ιδιαίτερο που συνδέει τους Γάλλους με τους Ελληνες;

Αυτό που έχω να παρατηρήσω είναι ότι τελευταία έχει αλλάξει ο τρόπος με τον οποίον ο γαλλικός λαός βλέπει την κατάσταση στην Ελλάδα. Αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι έχει αλλάξει η στάση των μέσων μαζικής ενημέρωσης στο θέμα αυτό. Υπήρξαν πολλά δημοσιεύματα θετικά για την Ελλάδα, όπως το πρόσφατο άρθρο του φιλόσοφου και διανοούμενου Μπερνάρ Ανρί Λεβί στο περιοδικό «Le Point» και πολλά άλλα. Η γαλλική τηλεόραση, το ραδιόφωνο και ο Τύπος ενδιαφέρονται όλο και περισσότερο και εκφράζουν την ανησυχία τους για την κατάσταση στην Ελλάδα. Ακούν ότι η κατάσταση είναι δραματική και καταλαβαίνουν πως το πρόβλημα είναι πολύ πιο σημαντικό από ό,τι πίστευαν. Εγώ σοκαρίστηκα όταν μου είπαν ότι μια ελληνίδα μητέρα άφησε το παιδί της στο σχολείο γιατί δεν είχε να του δώσει φαγητό στο σπίτι. Αυτά είναι πράγματα που ούτε να τα φανταστούμε δεν θα μπορούσαμε λίγο καιρό πριν…

Ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος, όπως τον έχετε χαρακτηρίσει…

Ακριβώς. Ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος είναι οικονομικός και έχει αρχίσει ήδη. Η Ελλάδα είναι θύμα του και ζει σήμερα υπό καθεστώς κατοχής, με την Ευρώπη να της επιβάλλει μια κατάσταση δυσβάστακτη που οδηγεί σε συρρίκνωση ή ακόμα και σε κατάργηση των δημοκρατικών διαδικασιών, δίνοντας μεγαλύτερη σημασία στον οικονομικό παράγοντα και μικρότερη στον ανθρώπινο παράγοντα. Πρέπει όμως να πω ότι αυτό δεν σημαίνει πως η Ελλάδα είναι άμοιρη ευθυνών.

Ποιος ευθύνεται, κατά τη γνώμη σας, για την κατάληξη αυτή;

Για μένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης φέρουν οι πολιτικοί. Κατασπατάλησαν το δημόσιο χρήμα και άφησαν το χρέος να φτάσει στο σημείο αυτό. Και σήμερα ψηφίζουν μέτρα εις βάρος του λαού για να αντιμετωπίσουν το χρέος αυτό, χωρίς καν να έχουν διαβάσει το Μνημόνιο και το ομολογούν μάλιστα! Είναι σοβαρά πράγματα αυτά; Αυτό δείχνει ότι ένα μέρος της πολιτικής τάξης δεν έχει κανένα αίσθημα ευθύνης. Δεν μπορείς να παίρνεις άκριτα κάποιες αποφάσεις όταν αυτές είναι δραματικές για έναν λαό. Αλλά, η πολιτική στην Ελλάδα είναι μια πικρή ιστορία. Η χώρα κυβερνάται από οικογενειακές δυναστείες! Μετά τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, έπρεπε να κυβερνήσει τη χώρα και ο Κώστας Καραμανλής. Μετά τον Γεώργιο Παπανδρέου, έπρεπε να κυβερνήσουν και τα άλλα μέλη της οικογένειας. Και όλα αυτά χωρίς πολιτικό κριτήριο. Εχεις έναν ηγέτη που οι γυμνές φωτογραφίες της γυναίκας του έκαναν τον γύρο του κόσμου, έχεις μια πολιτική τάξη με Τσοχατζόπουλους και Βουλγαράκηδες. Εχεις βουλευτές που ψηφίζουν τη μείωση των μισθών και των συντάξεων του λαού εξαιρώντας τους εαυτούς τους. Πού είναι το παράδειγμα που πρέπει να δίνει ο πολιτικός στον λαό του; Η πολιτική τάξη πρέπει να αλλάξει. Η πολιτική πρέπει να λειτουργεί σύμφωνα με την ιδέα ότι το παράδειγμα δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να διευθύνεις τους ανθρώπους, είναι ο μόνος τρόπος.

Οι πολιτικοί όμως εκλέγονται από τον λαό…

Ναι, αλλά πρέπει να εκλέγονται με βάση το πρόγραμμα και τις ικανότητές τους και όχι με βάση τα ρουσφέτια που υπόσχεται ο καθένας. Ο λαός έχει και αυτός ευθύνη γιατί πολλά προβλήματα οφείλονται στη νοοτροπία μας. Αυτό που απασχολεί πολλούς από εμάς είναι να βρούμε μια θέση στο Δημόσιο και να καθόμαστε μέχρι να πάρουμε σύνταξη. Δεν σκεφτόμαστε τι μπορούμε να κάνουμε για να είμαστε χρήσιμοι στο σύνολο. Επειτα, στην Ελλάδα δεν έχουμε μάθει να πληρώνουμε φόρους. Ενας Ελληνας φίλος μου εξεπλάγη όταν του είπα ότι εδώ στη Γαλλία το 40% των εισοδημάτων μας πηγαίνει στους φόρους. «Στην Ελλάδα, μου λέει, πληρώνουμε πολύ λιγότερο…».

Πώς θα αλλάξει αυτή η νοοτροπία;

Κοιτάξτε. Μέχρι τώρα δεν έχει γίνει τίποτε για να διαπαιδαγωγηθεί ο λαός. Και τα πάντα είναι θέμα παιδείας. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού συστήματος είναι γι’ αυτό καθοριστικός. Καλό είναι να μαθαίνουν τα παιδιά Αρχαία και Μαθηματικά, αλλά πρέπει επίσης να τους μαθαίνουμε να είναι σωστοί πολίτες ενός κράτους στέρεου, ενός κράτους στιβαρού. Η παιδεία είναι αυτή που θα βοηθήσει την Ελλάδα να αλλάξει. Και ίσως αυτό που συμβαίνει σήμερα να σηματοδοτήσει μια καινούργια αρχή, γιατί ακριβώς τώρα οι άνθρωποι συνειδητοποιούν την κατάσταση και το γεγονός ότι αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί.

Και ο πολιτισμός μπορεί να παίξει ρόλο καθοριστικό…

Βεβαίως. Ο πολιτισμός με την έννοια των τεχνών αλλά και με την πιο ευρεία έννοια του όρου. Ας μη γελιόμαστε όμως. Ολα είναι πολιτικά. Το γεγονός ότι ο ελληνικός κινηματογράφος δεν υπάρχει στο εξωτερικό, δεν οφείλεται στο ότι δεν υπάρχουν καλοί έλληνες σκηνοθέτες. Υπάρχουν. Αλλά το κράτος δεν έχει πολιτιστική πολιτική, δεν στηρίζει όπως πρέπει την καλλιτεχνική δημιουργία. Δεν στηρίζει τον κινηματογράφο. Και επικεντρώνομαι στον κινηματογράφο όχι μόνο γιατί είναι η τέχνη μου, αλλά γιατί αγγίζει το ευρύ κοινό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέσο για να γνωρίσουν οι ξένοι καλύτερα τη χώρα μας. Ο Αγγελόπουλος το κατάφερε αυτό. Με τις ταινίες του έδειξε στον κόσμο ολόκληρο την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, την πορεία της, τα οράματα και τις πληγές της…

Θεωρείτε ότι η Ευρώπη δεν μας γνωρίζει πραγματικά;

Βεβαίως και δεν μας γνωρίζει. Σήμερα το πρωί πήγαμε με την Αλεξάνδρα Μητσοτάκη στο γαλλικό Κοινοβούλιο έπειτα από πρόσκληση των Σοσιαλιστών βουλευτών και τους μιλήσαμε για την Ελλάδα. Τους εκθέσαμε την κατάσταση που επικρατεί. Η Αλεξάνδρα μίλησε εξαιρετικά για τον κίνδυνο κατάργησης του κράτους δικαίου, εξήγησε ιστορικά τις παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας και τα δομικά προβλήματα του ελληνικού κράτους. Οι βουλευτές έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για τα στοιχεία που τους δώσαμε, και κυρίως εξεπλάγησαν. Γιατί οι περισσότεροι ξένοι γνωρίζουν την Ελλάδα και τους Ελληνες από τον Σωκράτη και τον Πλάτωνα και από τις καλοκαιρινές τους διακοπές, αλλά δεν γνωρίζουν την πραγματικότητα της χώρας. Τώρα λοιπόν που η πραγματικότητα βγήκε στην επιφάνεια, πέφτουν από τα σύννεφα. Ξαφνικά ανακαλύπτουν ότι η Ελλάδα είναι μια ατελής δημοκρατία, ένα κράτος που δεν μπόρεσε να αναπτυχθεί φυσιολογικά εξαιτίας των συνεχών ξένων επεμβάσεων στα εσωτερικά της, από δημιουργίας του νεότερου ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα…

Η περίπτωση της Ελλάδας μπορεί να αποτελέσει την αρχή ενός προβληματισμού για την πορεία της Ευρώπης και το μέλλον της;

Η Ευρώπη πρέπει να ανασυνταχθεί και να θεσπίσει ένα κοινό μέλλον για τις χώρες-μέλη της. Μέχρι τώρα όλα επικεντρώνονταν στην οικονομία. Πιο σημαντικό όμως από αυτό είναι η κοινή πορεία, το κοινό πνεύμα, είναι να υπάρχει μια πραγματική πολιτική και κοινωνική Ευρώπη των λαών, πέρα από τις διαφορές και τις ιδιαιτερότητές μας. Η Ευρώπη δεν έγινε για να πουλάνε η Αγγλία, η Γαλλία και η Γερμανία τα προϊόντα τους στις άλλες χώρες. Και ας μην ξεχνάμε την ευθύνη που έχουν και οι Ευρωπαίοι για τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα. Τόσα χρόνια πουλούσαν στη χώρα με πίστωση χωρίς να αναρωτιούνται πώς θα μπορέσει να τους ξεπληρώσει. Συχνά μάλιστα επωφελούνταν από τις πρακτικές διαφθοράς των ελλήνων πολιτικών για να πουλάνε τα προϊόντα τους. Αλλωστε, τα μέτρα που ανακοινώθηκαν δεν θα βοηθήσουν τον λαό αλλά τις τράπεζες. Δεν έχουν λοιπόν κανένα δικαίωμα να προσβάλλουν την Ελλάδα και κυρίως τον ελληνικό λαό, που καλείται να πληρώσει για σφάλματα που διέπραξαν άλλοι. Ισως όλα αυτά να είναι και μια ευκαιρία να δούμε το μέλλον της Ευρώπης με όρους πιο δημοκρατικούς και ενωτικούς. Η Ελλάδα ανήκει στην Ευρώπη και κατά τη γνώμη μου πρέπει να μείνει σε αυτή.

Ποιο μήνυμα θα είχατε να στείλετε στους Ελληνες;

Οτι δεν είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα περνά μια δύσκολη περίοδο στην ιστορία της και ότι θα βγει νικήτρια. Χρειάζεται όμως υπομονή, κουράγιο…

Και δουλειά;…

Οχι δουλειά. Η δουλειά εμπεριέχει την έννοια της δουλείας, της σκλαβιάς. Εργασία, ναι, γιατί εμπεριέχει την έννοια του έργου, την έννοια της δημιουργίας. Αυτή πρέπει να είναι η Ελλάδα του μέλλοντος.

Τελευταία Νέα