Κάποιοι στο ΠΑΣΟΚ κάνουν μια υπόθεση εργασίας τα τελευταία 24ωρα.

Πώς θα είχε εξελιχθεί η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης – άρα και η δημοσιονομική πορεία της χώρας – αν είχε από το 2009 στο τιμόνι τον Βαγγέλη Βενιζέλο αντί για τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου;

Ώς τώρα ο αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών έκανε δυο ομιλίες στη Βουλή, πήρε μέρος σε μια συνεδρίαση του Eurogroup, είχε μια συνάντηση με το κλιμάκιο της τρόικας, έδωσε μια συνέντευξη Τύπου και εμφανίσθηκε μια φορά στην τηλεόραση.

Για άλλον αυτή η δραστηριότητα θα καταγράφονταν ως ρουτίνα νεοορκισθέντος αξιωματούχου. Ο Βενιζέλος δημιούργησε σε πολλούς το αίσθημα ότι είναι ο αληθινός «τσάρος» που είχε ανάγκη η ελληνική οικονομία και τον βρήκε έστω και αργά. Ξαφνικά στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ οι τόνοι έπεσαν – ακόμη και η Βάσω Παπανδρέου άλλαξε ύφος στην κριτική της. Η εκλογική βάση του Κινήματος άρχισε να αισθάνεται αυτοπεποίθηση, καθώς αυτός που θα βάζει από εδώ και πέρα τους φόρους μιλάει τη γλώσσα της.

Οι πολιτικοί αντίπαλοι της κυβέρνησης αιφνιδιάστηκαν. Αλλά ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κολακεύτηκε όταν άκουσε τον υπουργό Οικονομικών να τον ενημερώνει τηλεφωνικά αυτοπροσώπως για το παρθενικό ταξίδι του στο Λουξεμβούργο.

Και όλοι πρόσεξαν ότι ο Αντώνης Σαμαράς ανταπέδωσε το απόγευμα της ίδιας μέρας – αποδεχόμενος τις κοινοβουλευτικές διευκολύνσεις που προσπαθούσε εις μάτην να εξασφαλίσει ο προηγούμενος υπουργός.

Με λίγα λόγια, ο Βαγγέλης Βενιζέλος έβαλε την κυβέρνηση – αν όχι ολόκληρη τη χώρα – στη μηχανή του χρόνου. Εστω για λίγο φάνηκε η αισιοδοξία. Πολλοί σκέφτονται ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά αν οι χειρισμοί ήταν διαφορετικοί. Αν δηλαδή η κυβερνητική πολιτική στην οικονομία ήταν εξ αρχής περισσότερο πολιτική και λιγότερο οικονομία. Αυτό είναι που εξασφαλίζει πριν από όλα ο νέος υπουργός.

Η ΔΥΣΠΙΣΤΙΑ. Ωστόσο, και η δυσπιστία είναι εδώ. Πολλοί απορούν: αρκεί η ορμητική εισβολή του Βενιζέλου στη σκηνή για να αλλάξει το κλίμα στις σχέσεις με τους δανειστές της χώρας και την τρόικα; Να κάνει πιο αποτελεσματική τη δίωξη της φοροδιαφυγής και πιο κοινωνική την οικονομική πολιτική; Να μας εξασφαλίσει τα δανεικά και να φέρει ανάπτυξη; Να κλείσει το στόμα όσων μας διασύρουν ανά την υφήλιο;

Δεν υπάρχει απάντηση. Αλλά η πρόγνωση δεν είναι καλή. Το διεμήνυσε άλλωστε με τον τρόπο του ο ίδιος ο Βενιζέλος.

«Δεν είναι εύκολο να συνεννοηθείς μαζί τους» είπε την Πέμπτη για τους ομολόγους του στην Ευρώπη.

Κάποιοι πρόσεξαν μια αποστροφή των δηλώσεων του όταν βγήκε από τη συνεδρίαση του Eurogroup, όπου δεν καλοπέρασε.

«Να αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία μας…», είπε με νόημα.

Οσοι ήταν να καταλάβουν κατάλαβαν. Η χώρα βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο και με χαμηλό δείκτη σεβασμού από τους άλλους. Εντελώς το αντίθετο από το πνεύμα των δηλώσεων Παπακωνσταντίνου αλλά και της κυβέρνησης γενικώς ώς τώρα.

TA EΡΩΤΗΜΑΤΑ. Μοιραία, τα ερωτήματα επιμένουν. Είναι ο αιφνιδίως υπερενισχυμένος πρώην (;) διεκδικητής της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ σε θέση να αλλάξει τη φορά των πραγμάτων; Μπορεί να σώσει την παρτίδα με μοναδικό εξοπλισμό τα πολιτικά προσόντα του και την ανυπέρβλητη ρητορική του; Θα συνεχιστεί το καταλάγιασμα εντός του ΠΑΣΟΚ και θα πειστούν οι ξένοι ότι εκείνος θα κάνει καλύτερα αυτό που δεν έκαναν οι προηγούμενοι;

Κανείς δεν θα σπεύσει, προς το παρόν τουλάχιστον, να στοιχηματίσει. Ιδίως όταν τις επόμενες ημέρες που θα κατακαθήσει ο κουρνιαχτός του ανασχηματισμού, θα αναδειχθούν κάποια ερωτήματα που δεν έχουν καν τεθεί έως τώρα.

Για παράδειγμα, έχει ο νέος υπουργός στον ευρωπαϊκό χώρο το ίδιο εκτόπισμα που έχει στην Ελλάδα; Θα λειτουργήσει στα απαιτητικά κοινοτικά όργανα, όπου έχουν τα πρωτεία φίρμες της διεθνούς πολιτικής όπως ο Σόιμπλε και η Κριστίν Λαγκάρντ; Θα γοητεύσει τα δύσπιστα, αν όχι εχθρικά, ευρωπαϊκά μίντια; Το πρώτο τεστ δεν πρέπει να τον ικανοποίησε.

Αλλο ερώτημα αφορά τις σχέσεις του, αν όχι με τον Πρωθυπουργό, πάντως με κάποιους συνεργάτες του. Σύμφωνα με πεπειραμένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, πάντα στις σχέσεις Παπανδρέου – Βενιζέλου θα υπολανθάνει η δυσπιστία. Παρά την πρωθυπουργική γενναιότητα – ή την ανάγκη κατ’ άλλους – που οδήγησε στην ανάδειξή του σε Νο 2 της κυβέρνησης. Και παρ’ ότι ο υπουργός Οικονομικών αναφέρει ότι «του έδωσε οδηγίες ο Πρωθυπουργός», αλλά το λέει… πολύ συχνά.

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ. Πάντα υπήρχε ένα θέμα αφ’ υψηλού αντιμετώπισης των συνομιλητών του «Μπένι» – όπως τον αποκαλούν χαϊδευτικά οι φίλοι του – και αυτό μπορεί να αποδειχθεί εμπόδιο στις συνεργασίες του με συγκεκριμένους υπουργούς εφεξής. Για πολλούς «είναι πολιτικός έξω από την ουσία και μέσα στον εαυτό του».

Δείχνει σαν να κινείται μακριά από το πολιτικό αντικείμενό του κάθε φορά ή να το εκλαμβάνει απλώς ως αφορμή για να μιλήσει για τον εαυτό του. Για κάποιους αναλυτές, ο υπουργός Οικονομικών δείχνει συχνά να είναι παγιδευμένος στο είδωλό του. Σχεδόν θύμα της ευστροφίας του και φορέας λόγου παρά ιδεών. Ολα αυτά συνιστούν αυτό που ο πολιτικός επιστήμων Λευτέρης Κουσούλης είχε ονομάσει προ ετών «μέθοδο Βενιζέλου, η οποία στην πράξη βιώνεται τελικά ως μικρή ή μεγάλη απειλή επιβολής και κυριαρχίας».

Ψιλά γράμματα; Ισως. Αλλά το ιμπέριουμ Βενιζέλου στο κυβερνητικό στρατόπεδο, άρα και στην Ευρώπη όπου παίζεται το παιχνίδι επιβίωσης της χώρας, στις λεπτομέρειες θα κριθεί. Για την ακρίβεια, αν η επιτυχία του υπουργού Οικονομικών προβληθεί ως επιτυχία του Βαγγέλη Βενιζέλου, είναι αρκετοί αυτοί που δεν θα κοιμούνται ήσυχοι τα βράδια. Εστω και αν ο Βενιζέλος ανέλαβε όταν πια οι ερωτήσεις δεν είχαν απαντήσεις.