Πέρασαν σχεδόν 110 χρόνια από τότε που το µεγάλο τηλεσκόπιο του Αστεροσκοπείου Αθηνών αντίκρυσε για πρώτη φορά την ολική έκλειψη Σελήνης στον αττικό ουρανό.

Ηταν κόκκινη η Σελήνη, όπως είναι πάντα όταν γίνεται ολική έκλειψη.

Το ίδιο χρώµα θα αποκτήσει και σήµερα το βράδυ, λίγο µετά τις 11. Ακόµη ένα «µατωµένο» φεγγάρι θαπροβάλει στον ουρανό της Αθήνας και το ιστορικό τηλεσκόπιο, που δεν έχασε τίποτα όλα αυτά τα χρόνια από τη σβελτάδα και την παρατηρησιακή του ικανότητα, θα στρέψει για ακόµη µία φορά τον φακό του προς τη µεριά του φεγγαριού.

Στον λόφο των Νυµφών στο Θησείο, το Αστεροσκοπείο Αθηνών έχει προγραµµατίσει εκδήλωση για τη σηµερινή ολική έκλειψη. Εκεί θα τοποθετηθούν δέκα µικρότερα τηλεσκόπια από την Ελληνική Αστρονοµική Ενωση, ώστε όσοι θελήσουν να µπορέσουν να κοιτάξουν το εντυπωσιακό φαινόµενο.

Ο πρόεδρος του Αστεροσκοπείου, καθηγητής Κανάρης Τσίγκανος, θα µιλήσει για «Εκλείψεις Σελήνης και ελληνικές πρωτιές στην ανεύρεση της θέσης µας στο Σύµπαν» και ο καθηγητής του Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης Γιάννης Σειραδάκης θα µιλήσει για τον «Μηχανισµό των Αντικυθήρων: Αστρονοµία και Τεχνολογία».

Η έκλειψη θα αρχίσει στις 8 το βράδυ, όταν το φεγγάρι θα βρίσκεται ακόµη χαµηλά στον ορίζοντα. Μόλις οι δείκτες του ρολογιού δείξουν 21.22, η όψη του φεγγαριού θα προσλαµβάνει σιγά σιγά βαθύ ερυθρό χρώµα. «Τότε είναι που θα πέφτει η σκιά της Γης πάνω στο φεγγάρι και θα του προσ δίδει ένα χρώµα διαφορετικό από αυτό που αντικρύζουµε κάθε φορά που είναι πανσέληνος», λέει στα «ΝΕΑ» ο Νίκος Ματσόπουλος που είναι αστρονόµος στο Αστεροσκοπείο Αθηνών.

Η ολική έκλειψη γίνεται πάντα κατά την πανσέληνο, όταν η Γη βρίσκεται ανάµεσα στο φεγγάρι και τον ήλιο.

Το φεγγάρι δεν χάνεται από τα µάτια µας, απλώς αλλάζει χρώµα εξαιτίας της ατµόσφαιρας της Γης. «Οι ακτίνες του ήλιου που βρίσκεται πίσω από µας περνούν από την ανώτερη ατµόσφαιρα, διαθλώνται και συγκλίνουν πάνω στη Σελήνη µεταµορφώνοντας την όψη της», προσθέτει ο Ν. Ματσόπουλος.

Το χρώµα µάλιστα που αποκτά η Σελήνη στη διάρκεια της ολικής έκλειψης εξαρτάται πάντα από την ποιότητα της ατµόσφαιρας της Γης. Αν είναι καθαρή, τότε το φεγγάρι θα δείχνει λιγότερο κόκκινο. «Αν υπάρχουν υγρασία, µικροσωµατίδια ή ακόµη και ηφαιστειακή τέφρα, τότε η όψη του φεγγαριού θα είναι βαθυκόκκινη».

Η σηµερινή ολική έκλειψη θα φθάσει στην κορύφωσή της στις 23.12

και θα έχει ολοκληρωθεί µέχρι τη µία µετά τα µεσάνυχτα.

Τα παλιότερα χρόνια, στις αρχές του 20ού αιώνα, η Αθήνα ήταν σκοτεινή τα βράδια – δεν υπήρχαν τα χιλιάδες ηλεκτρικά φώτα. Και από τον λόφο των Νυµφών, στο Αστεροσκοπείο, οι επιστήµονες µπορούσαν απερίσπαστοι να παρατηρούν το αχανές ∆ιάστηµα. Εκείνη ήταν η εποχή, το 1902, που το Αστεροσκοπείο εγκατέστησε ύστερα από δωρεά του ∆. ∆ωρίδη το ιστορικό διοπτρικό τηλεσκόπιο µε το κάτοπτρο των 40 εκατοστών. Πρόεδρος του ιδρύµατος ήταν ο ∆ηµήτριος Αιγηνίτης. Το τηλεσκόπιο έχει µήκος πέντε µέτρα και µέχρι το 1960 ήταν το µεγαλύτερο στην Ελλάδα. Ο φηµισµένος αστρονόµος Ιωάννης Φωκάς είχε περάσει ατέλειωτα βράδια δίπλα του µελετώντας τους κρατήρες του Αρη και της Σελήνης.

Ειδική εκδήλωση από το Αστεροσκοπείο Αθηνών στον λόφο των Νυµφών, στο Θησείο

Είναι ένα φαινόµενο

που ο καθένας θα µπορεί να δει από τον δρόµο ή από το µπαλκόνι του χωρίς κανένα απολύτως προστατευτικό µέσο.

Αρκεί να µην υπάρχουν σύννεφα στον ουρανό