Το 2010 έφυγε και άφησε τη χώρα µας βυθισµένη στην πιο τροµακτική κρίση µετά τον Β’Παγκόσµιο Πόλεµο,χωρίς µάλιστα να υπάρχει ελπίδα ότι τα πράγµατα θα πάνε καλύτερα για τους φτωχότερους αυτού του τόπου. Δυστυχώς, η χώρα µας δεν βρίσκεται µόνο στα πρόθυρα οικονοµικής κατάρρευσης, αλλά περνάει και µια απίθανη κρίση αξιών. Θα αναφέρω ορισµένα παραδείγµατα αυτής της ατοµικιστικής ή κατακερµατισµένης ή συντεχνιακής λογικής,που είναι διάχυτη παντού και κυρίως στη λεγόµενη µεσαία τάξη. Οι φαρµακοποιοί αντιστέκονται στο άνοιγµα του επαγγέλµατός τους, αντιδρώντας µεταξύ των άλλων – απαράδεκτα κατά τη γνώµη µου – και στην ακατανόητη δυνατότητα που έχουν να µεταβιβάζουνκληρονοµικά (!) την άδεια στα παιδιά τους.

Η άδεια ιδρύσεως ενός φαρµακείου όµως δίνεται µέχρι σήµερα, τουλάχιστον από ό,τι γνωρίζω, απότις νοµαρχίες και αποτελεί κρατική περιουσία. Εποµένως, µε ποια ορθολογική φιλοσοφία είναι δυνατό να µπαίνει θεωρητικά αυτό το ζήτηµα και να συζητιέται στο τραπέζι ενός διαπραγµατευτικού διαλόγου, δηλαδή η κληρονοµική µεταβίβαση µιας άδειας πουθυµίζει βασιλιάδες και αριστοκράτες;

Μόνο µε την απεχθή και αδικαιολόγητη αντίληψη της στενής προστασίας ενός συντεχνιακού ή οικογενειακού συµφέροντος (χωρίς να λαµβάνεται υπόψη ότι υπάρχουν πολλοί φτωχοί φαρµακοποιοί χωρίς φαρµακεία καιότι αυτό που ενδιαφέρειείναι το φθηνό φάρµακο και πώςθα λειτουργεί καλύτερα αυτότο πεδίο προς όφελος της κοινωνίας).

Επίσης, στην ίδιαακατανόητηλογική ενός αξιακούεκφυλισµού ανήκει και η σηµερινή κατάσταση που επικρατεί στην Τριτοβάθµια Εκπαίδευση, όπου πολλοί καθηγητές πανεπιστηµίωνασκούν κατά βάση ελεύθερο επάγγελµα και βγάζουν πολλά λεφτά, υποβαθµίζοντας µε αυτό τον τρόπο την παρουσία και την προσφορά τους προς τοπανεπιστήµιο και την επιστηµονική έρευνα.

Θα µπορούσα να αναφέρω και άλλα αναρίθµητα παραδείγµατα, πιστεύω όµως ότι η κορυφαία έκφανση µιας τέτοιας κρίσης αξιών είναι η απίστευτη φοροδιαφυγή που επικρατεί στον τόπο µας, αφού ο Νεοέλληνας δεν έχει φορολογική συνείδηση, πιστεύει µάλιστα ότι πρέπει να κλέβει συστηµατικά το κράτος εκεί όπου µπορεί.

Ετσι, βέβαια,δεν κρατιέταιστη ζωή η συλλογικότητα που λέγεται κράτος και το κόστος τηςµείωσης του χρέους απέναντιστους δανειστές µας πέφτει στους ώµους των µισθωτών και των συνταξιούχων, που δεν µπορούν να φοροδιαφύγουν (ενώ οι υπόλοιποι,από τον καθηγητή του γυµνασίου που κάνειιδιαίτερα µε µαύρα λεφτά, τον δικηγόρο, τονγιατρό, τον έµπορο µέχρι και τη µεγάλη επιχείρηση φοροδιαφεύγουν συστηµατικά και αδιάντροπα). Υπό αυτή την έννοια, η φοροδιαφυγή εξελίσσεται σε κοµβικό (ταξικό) ζήτηµα γιατί από αυτό θα κριθεί αν το κόστος της αναπροσαρµογής τηςοικονοµίας µας θα αγγίξει µόνο τον κόσµοτης εργασίας και τους φτωχότερους.

Με όλες αυτές τις παρατηρήσεις, πρέπει να γίνει σαφές ότι αν δεν αλλάξει αυτός οαξιακός κώδικας πολλών συµπολιτών µας, το µέλλον αυτού του τόπου είναι σκοτεινόακόµη και αν εκπληρώσουµε τις υποχρεώσεις µας στο οικονοµικό επίπεδο (κάτι που δεν είναι καθόλου σίγουρο, αν η δυναµική του χρέους µας – που προβλέπεται να φθάσει το 149% του ΑΕΠ – γίνει µη βιώσιµη λόγω της βαθιάς εσωτερικής ύφεσης).

Η λύση σε όλες αυτές τις απαισιόδοξες προβλέψεις δεν είναι η αποχή από τις εκλογές ή ηαποστασιοποίησηή η ιδιώτευση, όπως µας προτείνει ο σλοβένος διανοητής Σλαβόι Ζίζεκ µε το σκεπτικό ότι πολλές φορές το να µην κάνεις τίποτε είναι το πιο «βίαιο πράγµα» απέναντι στηνκενότητα των δυτικών δηµοκρατιών (βλ. Ζίζεκ, «Βία – Εξι λοξοί στοχασµοί», 2010).

Το ζήτηµα είναι µια ενεργητική δράση ώστε η απαραίτητη αναπροσαρµογή της οικονοµίας µας να γίνει µε τον κατάλληλο τρόπο και να µη θιγεί µόνο ο κόσµος της εργασίας αλλά και ο κόσµος του κεφαλαίου και οι πλουσιότεροι!

Ποιο είναι το συµπέρασµα από όλα αυτά; Η κρίση που περνά σήµερα η Ελλάδα δεν είναι µόνο οικονοµική. Είναι επίσης κρίση αξιών και αυτό πρέπει ναγίνει αντιληπτό από όλους, ανθέλουµε να αλλάξει κάτι σε αυτό τον τόπο!

Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νοµικής Σχολής στο ΑΠΘ

ΑΞΙΑΚΌς εκφυλιςμός

είναι και ότι πολλοί καθηγητές σε τριτοβάθµια ιδρύµατα ασκούν κατά βάση ελεύθερο επάγγελµα και βγάζουν πολλά λεφτά, υποβαθµίζοντας έτσι την παρουσία και την προσφορά τους προς το πανεπιστήµιο και την επιστηµονική έρευνα