Ο 63χρονος Παύλος Βασιλειάδης παραδέχεται ότι ορισμένες φορές καθυστερεί την αποπληρωμή της πιστωτικής του κάρτας, αλλά τότε αρχίζουν οι περιπέτειες. Δέκα ημέρες μετά την ημερομηνία λήξης του λογαριασμού, αρχίζουν τα τηλεφωνήματα από την εισπρακτική εταιρεία.
«Στις 3 και 4 το μεσημέρι, σε ώρες δηλαδή κοινής ησυχίας. Ευτυχώς όμως μέχρι στιγμής δεν έχει τύχει να με πάρουν τηλέφωνο και να μου μιλήσουν απότομα ή να με απειλήσουν να εξοφλήσω αμέσως τον λογαριασμό. Έχω ακούσει από γνωστούς και φίλους πάντως ότι ακόμη και τον εκβιασμό βάζουν μπροστά», λέει ο κ. Βασιλειάδης.

«Μας ασκούν ψυχολογική βία, γνωστοποιώντας σε συγγενικά πρόσωπα και συναδέλφους τις οφειλές μας στην τράπεζα», «Απειλούν ότι η μη εξόφληση του συγκεκριμένου ποσού ισοδυναμεί ακόμη και με μελλοντικό αποκλεισμό μας από δανειακές υπηρεσίες ή πλειστηριασμό ακίνητης περιουσίας».

Αυτές είναι μερικές μόνο από τις δεκάδες αναφορές πολιτών που φτάνουν στον Συνήγορο του Καταναλωτή. Οι καταγγελίες αφορούν τις αθέμιτες πρακτικές που ακολουθούν ορισμένες εισπρακτικές εταιρείες, οι οποίες απαιτούν για λογαριασμό των τραπεζών την άμεση αποπληρωμή των οφειλών. Σύμφωνα με την καταγραφή που έκανε η Ανεξάρτητη Αρχή, οι εισπρακτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον ελληνικό χώρο είναι 26.

«Έχουμε γίνει μέχρι τώρα αποδέκτες μεγάλου αριθμού καταγγελιών από καταναλωτές. Με βάση αυτές, υπάλληλοι των εν λόγω εταιρειών συχνά συστήνονται ως δικηγόροι ή υπάλληλοι της ίδιας της τράπεζας, ασκούν ψυχολογική πίεση για την αποπληρωμή του ποσού ακόμη και σε συγγενικά πρόσωπα. Δεν θέλουμε φυσικά να καταδικάσουμε όλες τις εταιρείες στον συγκεκριμένο χώρο», επισημαίνει η Βάσια Μπώλου, βοηθός Συνήγορος Καταναλωτή. Πελάτες των εισπρακτικών εταιρειών είναι σχεδόν όλες οι ελληνικές τράπεζες.

«Δύο είναι τα σημαντικότερα “αδικήματα” που διαπράττονται από τις εισπρακτικές: αυτό της παρενόχλησης, με την ένταση, το ύφος αλλά και τις ακατάλληλες ώρες που γίνονται τα τηλεφωνήματα, κι αυτό της παραπλάνησης. «Λένε ότι εάν δεν πληρωθεί η οφειλή, θα βγει, για παράδειγμα, το σπίτι στον πλειστηριασμό», σημειώνει ο κ. Δημήτρης Σπυράκος, νομικός σύμβουλος της Ένωσης Καταναλωτών ΕΚΠΟΙΖΩ. Το τελευταίο διάστημα μάλιστα, όπως επισημαίνει, υπάρχει αύξηση των καταγγελιών και των παραπόνων που αφορούν τις εισπρακτικές.

Στα τέλη Ιουλίου ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών κατέθεσε στον εισαγγελέα γενική μηνυτήρια αναφορά για τις πρακτικές των εισπρακτικών εταιρειών, αρκετές από τις οποίες εξευτελίζουν τους πολίτες και παραβιάζουν τα προσωπικά δεδομένα. «Περιμένουμε τη διερεύνηση της υπόθεσης από την Εισαγγελία», επισημαίνει ο δικηγόρος Βασίλης Χιρδάρης.

«Απλώς… ενημερώνουμε»

Μέλη του Ελληνικού Συνδέσμου Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων (ΕΣΕΔΑ) είναι 10 από τις μεγαλύτερες εταιρείες που διαχειρίζονται υποθέσεις αποπληρωμής οφειλών για λογαριασμό των τραπεζών αλλά και μεγάλων επιχειρήσεων. «Δεν είμαστε εισπρακτικές εταιρείες, αφού στην πραγματικότητα δεν εισπράττουμε από τους οφειλέτες. Το δικό μας έργο περιορίζεται στο να ενημερώνουμε τους πελάτες των τραπεζών για τις οφειλές τους, κάνοντας οχλήσεις είτε τηλεφωνικές είτε έγγραφες. Για να σταλεί μάλιστα επιστολή στον οφειλέτη θα πρέπει να υπάρχει έγκριση από το τραπεζικό ίδρυμα», λέει ο πρόεδρος του ΕΣΕΔΑ, κ. Δημήτρης Ψαράκης. Όπως υποστηρίζει, η εκπαίδευση του προσωπικού, το οποίο στις περισσότερες εταιρείες απαρτίζεται από 80 και πλέον υπαλλήλους, είναι απαραίτητη. «Συγκεκριμένα, στη δική μας εταιρεία, με 240 υπαλλήλους, ο νέος εργαζόμενος θα πρέπει να περάσει δεκαπενθήμερη εκπαίδευση χωρίς επαφή με τον πελάτη και για έναν μήνα μετά θα πρέπει να “μαθητεύσει” δίπλα σε κάποιον με προϋπηρεσία. Πάντως, οι πρώτοι που καταδικάζουμε αθέμιτες πρακτικές είμαστε εμείς».

10 μέτρα ενάντια στους «κυνηγούς οφειλών»


«Φρένο» στην ασυδοσία των εισπρακτικών εταιρειών επιχειρείται να μπει με νομοθετική ρύθμιση που ετοιμάζει το υπουργείο Ανάπτυξης και αναμένεται να είναι έτοιμη έως το τέλος του χρόνου. «Τo πλαίσιο θα περιλαμβάνει δέκα ρυθμίσεις οι οποίες θα αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά του νέου νόμου» λέει ο Γενικός Γραμματέας Καταναλωτή Γιάννης Οικονόμου. Οι βασικές ρυθμίσεις που θα περιλαμβάνει το νομοσχέδιο είναι δέκα και αφορούν:


1 ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

όσων αδυνατούν για αντικειμενικούς λόγους να πληρώσουν τα χρέη τους. Όπως διευκρινίζουν πήγες του υπουργείου Ανάπτυξης, θα γίνεται σαφής διάκριση των περιπτώσεων δανειοληπτών που έχουν αντικειμενική αδυναμία εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους, από τις περιπτώσεις εκείνων που δεν πληρώνουν από κακοπιστία ή δυστροπία.

2 ΤΗΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ

με ρητό τρόπο της πρόσβασης των εισπρακτικών εταιρειών σε προσωπικά δεδομένα καταναλωτών.

3 ΤΗ ΡΗΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ

ότι τυχόν διαπιστούμενη παρανομία του εισπρακτικού εταιρικού σκοπού θα καθιστά τις εταιρείες άκυρες, με όλες τις συνέπειες που θα προβλέπει ο σχετικός νόμος. 4 ΤΟΝ ΑΥΣΤΗΡΟ

ελεγχο της σχέσης των τραπεζών (ή άλλων εταιρειών) με τις εισπρακτικές εταιρείες, ώστε να υπάρχει σαφές πλαίσιο συνεργασίας και σαφής επιμερισμός ευθυνών.

5 ΤΗ ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ

συγκεκριμένων όρων σχετικά με τη νομική μορφή, την έδρα, το μετοχικό κεφάλαιο, την τήρηση της ασφαλιστικής και εργατικής νομοθεσίας και την πιστοποίηση ποιότητας για την ίδρυση και λειτουργία εισπρακτικών εταιρειών.

6 ΤΗ ΘΕΣΠΙΣΗ ΚΑΝΟΝΩΝ

για το τραπεζικό απόρρητο ώστε να μην υπάρχουν οχλήσεις που διευρύνουν την πίεση στους οικείους του οφειλέτη ή τον εκθέτουν στον επαγγελματικό και κοινωνικό του περίγυρο.

7 ΤΗ ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ

αυστηρών ποινών (π.χ. αντιποίηση) για υπαλλήλους εισπρακτικών εταιρειών που δεν θα δηλώνουν υποχρεωτικά την πραγματική τους ιδιότητα.

8 ΤΗΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ

της εισπρακτικής διαδικασίας για χρέη που απορρέουν από περιπτώσεις παράνομων ή καταχρηστικών όρων των σχετικών συμβάσεων.

9 ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ

όλων των εποπτικών φορέων (Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, Τράπεζα της Ελλάδος, κ.λπ.) για τον αποτελεσματικό έλεγχο της νομιμότητας των πρακτικών που ακολουθούνται.

10 ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΘΩΡΑΚΙΣΗ

της σχέσης εμπιστοσύνης και «καλής πίστης» που πρέπει να υπάρχει και να εμπεδώνεται ανάμεσα στον καταναλωτή και την τράπεζα.

«Τηλεφώνησαν μέχρι και στη μητέρα μου για χρέος 180 ευρώ»

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Χρήστος Μανωλάς


ΘΥΜΑ ΕΙΣΠΡΑΚΤΙΚΩΝ εταιρειών έπεσε και ο υφυπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Πάνος Καμμένος. «Η τηλεφωνήτρια του γραφείου μου έμεινε με το ακουστικό στο χέρι.

Η άγνωστη γυναικεία φωνή από την άλλη πλευρά της γραμμής, που πήρε εκ μέρους της Citibank, της μίλησε απότομα: “Καλά, ώς πότε θα τον κρύβετε; Να του πείτε να έρθει αμέσως να πληρώσει, διαφορετικά θα βρει τον μπελά του”», λέει στα «ΝΕΑ» ο υφυπουργός.

Το περιστατικό έγινε πριν από 18 μήνες, όταν ο κ. Καμμένος ήταν εκτός κυβέρνησης. Το χρέος που διεκδικούσε η εκπρόσωπος της τράπεζας ανερχόταν στο ποσό των 180 ευρώ. Ήταν η ελάχιστη καταβολή για την πιστωτική του κάρτα και είχαν περάσει έξι… ολόκληρες ημέρες από τη λήξη του λογαριασμού.

«Έγινα έξαλλος. Παραβίασαν τα ευαίσθητα προσωπικά μου δεδομένα. Τα όποια χρέη μου και οι όποιες συναλλαγές μου με την τράπεζα αφορούν εμένα και την τράπεζα και κανέναν άλλο. Με ποιο δικαίωμα είχε μιλήσει αυτή η κυρία έτσι; Δεν φανταζόμουν ότι θα ακολουθούσαν και χειρότερα». Όπως τονίζει, «μόλις η εκπρόσωπος της τράπεζας έκλεισε το τηλέφωνο στην εργαζόμενη στο πολιτικό μου γραφείο, σχημάτισε έναν άλλο αριθμό: αυτόν της μητέρας μου. Όταν είχα πρωτοκάνει τη σύμβαση με την τράπεζα είχαν ζητήσει και ένα δεύτερο τηλέφωνο επικοινωνίας και είχα δώσει το τηλέφωνο του πατρικού μου σπιτιού. Πού να φανταστώ ότι για 180 ευρώ θα έπαιρναν τηλέφωνο μια ηλικιωμένη γυναίκα 73 ετών και θα την αναστάτωναν τόσο πολύ».

Η επόμενη κίνηση του υφυπουργού ήταν η επικοινωνία με τα κεντρικά γραφεία της τράπεζας. «”Έχουμε αναθέσει σε εισπρακτική εταιρεία την τακτοποίηση αυτών των υποθέσεων. Δεν ανακατευόμαστε”, μου είπαν. Η κυρία στο τηλέφωνο όμως είπε ότι παίρνει από τη Citibank και όχι από μια εισπρακτική εταιρεία. Δεν έβγαλα άκρη. Ούτε κατάφερα να αποσπάσω τα στοιχεία της εισπρακτικής εταιρείας».

«Καλός εργαζόμενος είναι αυτός που πείθει τον οφειλέτη σε 3 λεπτά»


«ΜΙΛΑΜΕ ΚΥΡΙΩΣ για εργαζομένους με τρίμηνες και εξάμηνες συμβάσεις. Οι μισθοί τους δε φτάνουν καν τα 600 ευρώ. Δουλεύουν με στόχο “πόσα δάνεια θα κλείσουν” ή “πόσους πελάτες θα πείσουν για να εξοφλήσουν τις οφειλές”», επισημαίνει η κ. Αλεξάνδρα Μπαλού, πρόεδρος του σωματείου των εργαζομένων χρηματοπιστωτικών και συναφών επιχειρήσεων Αττικής, που καλύπτει και τις εισπρακτικές εταιρείες. «”Καλοί” εργαζόμενοι είναι αυτοί που στα τρία λεπτά θα καταφέρουν να κλείσουν τηλεφωνικώς τις συμφωνίες. Η πίεση που δέχονται οι εργαζόμενοι είναι τόσο μεγάλη, που ενδεχομένως να οδηγήσει σε επιθετική συμπεριφορά απέναντι στον οφειλέτη. Δεν λείπουν πάντως και οι εισπρακτικές εταιρείες που έχουν ως επίσημη τακτική την επιθετική όχληση», σημειώνει η κ. Μπαλού. Στην ιστοσελίδα http://www. creditcollection. gr/el/ demons, εισπρακτική εταιρεία αναφέρει χαρακτηριστικά για μία εκ των μεθόδων που «διδάσκεται»: Όταν υπάρχει αρνητική ανταπόκριση, τότε οι τόνοι ανεβαίνουν, η επικοινωνία γίνεται πιο αυστηρή.

Τα δικαιώματα του καταναλωτή


Διακοπή

της τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον υπάλληλο της εισπρακτικής Ασφαλιστικα μέτρα

περί Προστασίας της Προσωπικότητας στο κατά τόπους Μονομελές Πρωτοδικείο (που απαγορεύουν στην τράπεζα ή την εισπρακτική εταιρεία να παρενοχλήσει εκ νέου τους οφειλέτες)

Μήνυση

για εξύβριση, στην περίπτωση που ο υπάλληλος γίνεται απότομος και επιθετικός Μήνυση

για συκοφαντική δυσφήμηση, στην περίπτωση που γνωστοποιηθούν σε τρίτους οι οφειλές του καταναλωτή Απαίτηση

του καταναλωτή να δώσει ο υπάλληλος πλήρη στοιχεία:

Όνομα, τηλέφωνο και εταιρεία στην οποία εργάζεται Ενημέρωση

του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών ή αναφορά στον Συνήγορο του Καταναλωτή