Σήκωσε τρικυμία η «λύση – πακέτο»

Φωτιές άναψε η συνέντευξη του υπουργού Άμυνας Σπήλιου Σπηλιωτόπουλου στη

δημοσιογράφο της «Χουριέτ» Νουρ Μπατούρ, όπου κάνει λόγο για ενδεχόμενο

μείωσης του εναέριου χώρου της Ελλάδας από δέκα σε έξι ή εννέα μίλια καθώς και

για «λύση-πακέτο» στα ελληνοτουρκικά, είτε διμερώς είτε μέσω προσφυγής στο

Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Οι απόψεις αυτές, που έρχονται σε αντίθεση με τις πάγιες και δημόσια

διακηρυγμένες θέσεις όλων των ελληνικών κυβερνήσεων αλλά και του πλαισίου μέσα

στο οποίο φαίνεται να κινείται όσον αφορά τα ελληνοτουρκικά και η σημερινή

κυβέρνηση, προκάλεσαν – σύμφωνα με πληροφορίες – τη δυσφορία του κ. Καραμανλή

και του υπουργού Εξωτερικών κ. Μολυβιάτη. Ιδιαίτερα μάλιστα διότι συνέπεσαν με

την επίσκεψη Καραμανλή στην Κωνσταντινούπολη για τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ

και τη συνάντησή του με τον Τούρκο ομόλογό του κ. Ερντογάν.

Πάντως το υπουργείο Άμυνας αντέδρασε από την πρώτη στιγμή και διά κύκλων του –

αρχικά – υποστήριξε ότι η δημοσιογράφος διαστρέβλωσε σημεία των απαντήσεων

Σπηλιωτόπουλου. Στη συνέχεια, μετά και την ενόχληση Καραμανλή, το υπουργείο

εξέδωσε δύο απανωτές ανακοινώσεις. Στην πρώτη μιλάει για «προϊόν γόνιμης

φαντασίας της συντάκτριας του κειμένου», ενώ στη δεύτερη προσθέτει και τον

χαρακτηρισμό «χονδροειδής αλλοίωση». Οι ανακοινώσεις ωστόσο εστιάζουν κυρίως

στο επίμαχο ζήτημα της μείωσης του εναέριου χώρου και όχι σε άλλα εξίσου

επιλήψιμα – όπως λένε διπλωματικής πηγές – σημεία της συνέντευξης του κ.

Σπηλιωτόπουλου.

Πακέτο Αιγαίου

Παραδείγματος χάριν, σημειώνουν οι ίδιες πηγές, στη συνέντευξη ο κ.

Σπηλιωτόπουλος αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο να λυθούν τα θέματα του Αιγαίου σε

ένα ενιαίο πακέτο – πράγμα που καμία ελληνική κυβέρνηση έως σήμερα δεν έχει

δημοσίως δεχθεί να γίνει. Λέει χαρακτηριστικά ο κ. Σπηλιωτόπουλος: «H

λύση-πακέτο μπορεί να επιτευχθεί με την επίλυση των προβλημάτων σύμφωνα με το

Διεθνές Δίκαιο. Εάν έχουμε διαφορές απόψεων και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο,

τότε μπορούμε να επιλύσουμε τα προβλήματα ή με διμερείς συνομιλίες ή στη

Χάγη».

Μια λύση-πακέτο, έλεγε χτες διπλωματική πηγή, είναι απαράδεκτη για την

ελληνική πλευρά, διότι οδηγεί σε ένα δούναι και λαβείν για κυριαρχικά

δικαιώματα της χώρας που κατοχυρώνονται από το Διεθνές Δίκαιο και τα οποία

αμφισβητούνται χωρίς κανένα νομικό έρεισμα από την τουρκική πλευρά.

Το γεγονός ότι ο υπουργός Άμυνας έκανε λόγο για λύση-πακέτο στα προβλήματα του

Αιγαίου – εντάσσοντας μάλιστα σε αυτό και τον εναέριο χώρο – προκάλεσε έντονη

ενόχληση στο υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο ωστόσο επισήμως παρέπεμπε στη

διάψευση του υπουργείου Άμυνας. Διπλωματικές πηγές άφηναν να διαρρεύσει όμως

ότι ο κ. Σπηλιωτόπουλος δεν είχε κανέναν λόγο να εισέλθει σε θέματα που

χειρίζεται το υπουργείο Εξωτερικών, και μάλιστα μέσω μιας «κλειστής»

διαδικασίας, όπως είναι οι διερευνητικές επαφές για το ζήτημα της

υφαλοκρηπίδας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στις οποίες κατ’ επανάληψη έχουν αναφερθεί «TA NEA», η

νέα στρατηγική του υπουργείου Εξωτερικών – που λαμβάνει χώρα μετά την αλλαγή

κυβέρνησης – είναι ότι δεν απαιτείται οριστική επίλυση των διαφορών και των

διεκδικήσεων της Τουρκίας, καθώς μια παραπομπή στο Δικαστήριο της Χάγης ενέχει

και τον κίνδυνο απωλειών για την ελληνική πλευρά. Ως εκ τούτου έχει επιλεγεί η

τακτική των «ήρεμων νερών» και της ειρηνικής συνύπαρξης με τη γείτονα, παρά

τις διαφορές. Ανώτερος παράγοντας του υπουργείου Εξωτερικών μάλιστα εκφράζει

την πεποίθησή του ότι μετά τον Δεκέμβριο, εφόσον η Τουρκία έχει λάβει την

πολυπόθητη ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων με την

Ένωση, θα σταματήσει ακόμη και το φαινόμενο των μαζικών παραβιάσεων και

παραβάσεων στο Αιγαίο.

Αντίδραση ΠΑΣΟΚ

H συνέντευξη Σπηλιωτόπουλου προκάλεσε και την αντίδραση του ΠΑΣΟΚ, το οποίο σε

ανακοίνωσή του καλεί την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει τη θέση της. Όπως αναφέρει,

«απαιτούνται απαντήσεις για τα αναφερόμενα από τον υπουργό Άμυνας στον εθνικό

εναέριο χώρο, στην πιθανότητα «λύσης-πακέτο» (υφαλοκρηπίδα, χωρικά ύδατα,

εναέριος χώρος), στην περίπτωση αυτή η «λύση-πακέτο» να επιδιωχθεί με διμερείς

συνομιλίες, καθώς και στη συνθήκη της Λωζάννης σαν «σημείο εκκίνησης» για την

οριοθέτηση των θαλάσσιων ελληνοτουρκικών συνόρων στο Βόρειο Αιγαίο, θέσεις τις

οποίες εμφανίζεται να υποστηρίζει ο κ. Σπηλιωτόπουλος στην παραπάνω συνέντευξή

του».

Στην ίδια ανακοίνωση το ΠΑΣΟΚ κάνει γνωστό ότι θα ζητήσει απαντήσεις και στην

αρμόδια επιτροπή της Βουλής. Και καταλήγει: «Ζητάμε να ξεκαθαρίσει το θολό

τοπίο της εξωτερικής τους πολιτικής που δίνει την εντύπωση μιας χώρας χωρίς

κατεύθυνση, μιας χώρας χωρίς στρατηγική, μιας χώρας που αδυνατεί να πάρει

πρωτοβουλίες και να αξιοποιήσει τα πλεονεκτήματά της στις νέες διεθνείς

συνθήκες».

Άναψε φωτιές και για το Βόρειο Αιγαίο

Ένα ακόμη στοιχείο που θίγει ο κ. Σπηλιωτόπουλος στη συνέντευξή του και

το οποίο αποτέλεσε αντικείμενο κριτικής εκ μέρους διπλωματικών πηγών ήταν η

αναφορά του στην οριοθέτηση των συνόρων στο Βόρειο Αιγαίο – η οποία δεν έχει

γίνει έως σήμερα. Ο κ. Σπηλιωτόπουλος παραπέμπει για την επίλυση στη Συνθήκη

της Λωζάννης, η οποία προνοεί για την Τουρκία χωρικά ύδατα τριών μιλίων. «Δεν

υπάρχει κάποια συμφωνία μεταξύ μας για τον Βορρά, πάνω από τα Δωδεκάνησα.

Όμως, στη Λωζάννη γίνεται λόγος για τρία μίλια. Αυτό είναι ένα ασφαλές σημείο

ξεκινήματος. Μπορούμε να δούμε όλες τις Διεθνείς Συμφωνίες», λέει

χαρακτηριστικά στη συνέντευξή του ο κ. Σπηλιωτόπουλος.

Διπλωματικές πηγές έλεγαν χτες ότι είναι τουλάχιστον ατυχής η διατύπωση του

υπουργού Άμυνας που θεωρεί ως αφετηρία τα τρία μίλια για τα χωρικά ύδατα της

Τουρκίας, αφήνοντας έτσι ανοιχτό προς διαπραγμάτευση την επέκταση των χωρικών

υδάτων σε περισσότερα των τριών μιλίων. Άλλο στοιχείο της συνέντευξης που

αποτέλεσε αντικείμενο κριτικής από πλευράς διπλωματικών πηγών ήταν η αναφορά

του κ. Σπηλιωτόπουλου στο ζήτημα του εύρους του ελληνικού εναέριου χώρου. Ο κ.

Σπηλιωτόπουλος λέει ότι η ελληνική πλευρά επέλεξε το 1931 να οριοθετήσει τον

εναέριο χώρο στα 10 μίλια για τεχνικούς λόγους. Και προσθέτει: «Μπορούμε να

επιστρέψουμε στα εννέα, στα έξι μίλια. Μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα.

Στην περίπτωση που συνεχίσουμε τις σχέσεις μας προς αυτή την κατεύθυνση,

πιστεύω ότι μπορούμε να επιλύσουμε όλα τα θέματα με ειρηνικό τρόπο».

Διπλωματικές πηγές τόνιζαν χτες ότι η Ελλάδα έχει δικαίωμα, σύμφωνα με το

Διεθνές Δίκαιο, να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα μέχρι 12 μίλια ή να

ευθυγραμμίσει τον εναέριο χώρο της με τα χωρικά της ύδατα στα 10 μίλια, π.χ. Ο

περιορισμός του εναέριου χώρου στα 6 ή 9 μίλια θα αποτελούσε μονομερή εκχώρηση

κυριαρχικού δικαιώματος.