«Έλα κράτα το βιβλίο, να σου το λέω απ’ έξω. Να μου πεις αν το έμαθα καλά

(εννοεί παπαγαλία)».

­ Εδώ παρέλειψες ένα «και» λέει η μαμά με έντονο ύφος.

­ Άσε με, δεν αντέχω άλλο (η υποψήφια ξεσπάει σε λυγμούς).

Όνειρα, φιλοδοξίες γονιών εμπλέκονται με τον επαγγελματικό προσανατολισμό των

παιδιών τους.

Κυλούν τα συναισθήματα και η όλη κατάσταση από το ένα μέλος της οικογένειας

στο άλλο και αντίστροφα: ξεχειλίζει το ποτήρι καθώς άτομα και οικογένεια

αναζητούν νέες ισορροπίες. Ο τρόπος που αναζητεί κανείς να βρει τις ισορροπίες

μεταβάλλεται σε μεγαλύτερο πρόβλημα: περισσότερο άγχος, μεγαλύτερος

εκνευρισμός, αϋπνίες. Αυτό όμως που μας εγκλωβίζει σε μονόδρομους δεν είναι

τόσο τα συναισθήματα, αλλά οι πεποιθήσεις – μύθοι που συνοδεύουν τα

συναισθήματα. Συνοπτικά, οι μύθοι – πεποιθήσεις γύρω από τις πανελλήνιες

εξετάσεις είναι:

Σε ατομικό επίπεδο του υποψήφιου:

1) «Το άγχος δεν μπορώ να το ελέγχω, προέρχεται από εξωτερικούς

παράγοντες».

Αυτό είναι ως ένα σημείο πραγματικότητα. Όμως επειδή είναι και μια εσωτερική

εμπειρία, είναι στο χέρι του υποψηφίου να το μειώσει. Ένα αγόρι, για

παράδειγμα, συμβόλισε την εμπειρία του ως ένα τέρας πανύψηλο που θα τον

κατασπάραζε. Διατυπώνοντας αυτό τον συμβολισμό, ήταν σε θέση να φανταστεί ότι

το τέρας σταδιακά σμίκρυνε, σμίκρυνε, έλιωνε.

2) «Αν δεν πετύχω, είμαι και αποτυχημένος ως άνθρωπος».

Η ταύτιση μιας συγκεκριμένης ενέργειας με την προσωπική μας αξία αποτελεί μια

διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Προέρχεται από μηνύματα της κοινωνίας μας

που δίνει έμφαση στον ανταγωνισμό πιέζοντας τα άτομα να κάνουν άθλους.

3) «Αν δεν ελέγχω το άγχος μου, είμαι επίσης αποτυχημένος».

Τα ανθρώπινα συναισθήματα δεν αποτελούν αποτυχία. Είναι εκεί για να μας δίνουν

κάποια μηνύματα που έχουν κάθε φορά και διαφορετική χρησιμότητα: το άγχος

είναι σήμα κινδύνου. Μας ενεργοποιεί για να προφυλαχτούμε από δυσάρεστες

συνέπειες.

Μύθοι σε οικογενειακό επίπεδο:

1) «Οι εισαγωγικές εξετάσεις του παιδιού μας είναι υπόθεση όλων μας».

Ο γονιός και βέβαια θα συμπαρασταθεί στην κόρη ή στον γιο. Αλλά με τον τρόπο

που το ζητούν οι ίδιοι οι νέοι και εφόσον αυτό που ζητούν είναι εφικτό. Έτσι

ξεχωρίζουμε πού τελειώνουμε εμείς και πού αρχίζουν τα παιδιά μας.

2) «Αν ρίξω φταίξιμο στον/στην σύζυγο, τα πράγματα θα διορθωθούν».

Όπως λέει και ο λαός «η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει». Μια άλλη

έκφραση όπως «διαφωνώ που επιμένεις να ακολουθήσει το επάγγελμά σου. Βλέπεις

ότι δεν την ενθουσιάζει», μπορεί να χτυπήσει διαφορετική χορδή στον/στην

σύντροφό μας και να ανταποκριθεί ηρεμότερα, ώστε να μη δυσλειτουργεί η

οικογένεια.

3) «Περιμένω να ηρεμήσει το παιδί μου για να ηρεμήσω κι εγώ».

Ο έφηβος, όμως, είναι ήδη σε ευάλωτη θέση, δεν μπορεί επί πλέον να επωμιστεί

το βάρος να ηρεμήσει τους γονείς του. Προτείνεται ως αντιμετώπιση να βρίσκουμε

τρόπους να ηρεμούμε εμείς τον εαυτό μας.

Συνοπτικά, μπορούμε να δούμε αυτή την περίοδο των εξετάσεων από την οπτική

γωνία ότι πρώτον δεν υπάρχει αποτυχία, αλλά το αποτέλεσμα της προσπάθειας

αποτελεί πληροφόρηση για αλλαγή κατεύθυνσης ως προς τον επαγγελματικό

προσανατολισμό, και δεύτερον ότι αυτή η περίοδος είναι μια δοκιμασία της ζωής

που εμείς οι ενήλικοι μπορούμε να βοηθήσουμε τους νέους να τη δουν μέσα στο

γενικότερο πλαίσιο των προκλήσεων της ζωής και ως μια ευκαιρία να αποκτήσουν

τη δεξιότητα της ψύχραιμης και ευέλικτης αντιμετώπισής της.

Η Μαγδαληνή Αγραφιώτη είναι ψυχολόγος – οικογενειακή θεραπεύτρια,

διευθύνει το Εργαστήρι Ανάπτυξης Συναισθηματικής Νοημοσύνης και έχει συγγράψει

το βιβλίο «Μελετώ Αποδοτικά σε Λιγότερο Χρόνο», εκδόσεις Δίοδος.

Τελευταία Νέα