Αναζήτηση
Κατά καιρούς διατυπώθηκαν οι στόχοι-ευφυολογήματα «αλλαγή της αλλαγής»,
«μεταρρύθμιση της μεταρρύθμισης», «εκσυγχρονισμός των εκσυγχρονιστών» κ.ο.κ.
Μήπως ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για «επανίδρυση της επανίδρυσης»;
Ο όρος είναι γνωστός και, όσον αφορά το ΠΑΣΟΚ, πρωτοδιατυπώθηκε το ’86-’87, ως
αντίδοτο της τότε επερχόμενης κρίσης.
Επανήλθε στην πασοκική ορολογία αμέσως μετά τις πρόσφατες εκλογές. Το
αποτέλεσμά τους μπορεί να ήταν νικηφόρο αλλά πολλοί εκτίμησαν πως ο οριακός
του χαρακτήρας οφειλόταν, εν πολλοίς, στο «πέρασμα» που είχε στην κοινή γνώμη
η κριτική για «κόμμα-καθεστώς». Κι έτσι, αφού εξακοντίσθηκαν βέλη εξ οικείων
για «άδειο κοστούμι» ή για «… πλευρές της καθημερινής πρακτικής του που
χρειάζονται εξολόθρευση…», εκτιμήθηκε πως το ΠΑΣΟΚ ως έχει δεν μπορεί να
ξανακερδίσει εκλογές.
Οι λόγοι, βέβαια, για την επανεμφάνιση της φιλολογίας περί επανίδρυσης δεν
ήταν μόνο εκλογικίστικοι. Στην προηγούμενη τετραετία πολλές φορές το κόμμα
είτε βρέθηκε απέναντι στην κυβέρνηση είτε κρυβόταν από πίσω της. Σ’ αυτήν, η
κατάσταση θα γίνει χειρότερη, αν τα πράγματα δεν αλλάξουν, αφού αναμένεται ν’
ανοίξει η «βεντάλια» των μεταρρυθμιστικών παρεμβάσεων.
Ως εδώ καλά. Το πρόβλημα, όμως, φαίνεται ν’ αρχίζει από την ασυνεννοησία που
επικρατεί στο ίδιο το ΠΑΣΟΚ όσον αφορά την επανίδρυσή του. Και δεν
αναφερόμαστε σ’ αυτούς που, ούτως ή άλλως, θα είχαν αντιρρήσεις, αλλά στην
«εκσυγχρονιστική πλειοψηφία». Άλλοι απ’ αυτήν για να ορίσουν την επανίδρυση
θυμούνται το μαοϊκό «φωτιά στο γενικό επιτελείο» και προειδοποιούν ότι αν
είναι «… ελεγχόμενη ή νέα αναπαλαίωση δεν σώζει…». Άλλοι υπερακοντίζουν
λέγοντας «… πως όλα αυτά είναι τραγικά ανεπαρκή πια…». Από την, κατά τα
άλλα, ίδια πλειοψηφία κάποιοι φέρονται να προτείνουν να μη χρησιμοποιείται καν
ο όρος, ενώ άλλοι τον περιορίζουν ασφυκτικά λέγοντας πως «… πρέπει να
προσέχουμε πάντα να μην αλλάξει το DNA του ΠΑΣΟΚ…».
Εκείνο, λοιπόν, που συνάγεται από το προαναφερθέν σταχυολόγημα-κυκεώνα είναι
ότι χρειάζεται μια επίσημη διατύπωση της συλλογικής βούλησης του ΠΑΣΟΚ και ότι
αυτής προηγείται η συνεννόηση επί των όρων.
Αν θέλουμε, λοιπόν, να είμαστε συνεπείς με το νόημα των λέξεων και ν’
αποφύγουμε γνώριμες λεξιλαγνικές ατραπούς, πρέπει να συνομολογηθεί πως η
επανίδρυση ενός κόμματος, όπως το ΠΑΣΟΚ, και μάλιστα σε περίοδο κυβερνητική,
είναι μια πολύ δύσκολη, σύνθετη, σχεδόν τιτάνια προσπάθεια.
Γιατί, επανίδρυση δεν είναι τόσο το όνομα και τα σύμβολα. Επανίδρυση δεν είναι
κυρίως απλόχερες προβλέψεις για τα νέα όργανα, όσον αφορά τους
νεοεισερχόμενους.
Επανίδρυση δεν είναι μόνο η «αποκρατικοποίησή» του, η εισαγωγή δημοκρατικών
κατακτήσεων των «αδελφών» ευρωπαϊκών κομμάτων και η ανίχνευση οργανωτικών
μορφών που συνάδουν με τη νέα εποχή.
Επανίδρυση, κατά κύριο λόγο, σημαίνει τρεις μεγάλες τομές:
α) Να αντιμετωπίσει το ΠΑΣΟΚ τον ίδιο του τον εαυτό και την ιστορία του. Να
βρει κόκκινη κλωστή στην πορεία του, προχωρώντας σε γόνιμες αλλά και ριζικές
αναθεωρήσεις.
β) Να ιδρυθεί, κατ’ ουσίαν, εκ νέου, με την έννοια ότι θα προκύψει ένας
πολιτικός φορέας που θα ανασυνθέτει κριτικά και δημιουργικά τις διαδρομές και
άλλων πολιτικών, ιδεολογικών, πολιτισμικών ρευμάτων της ελληνικής κοινωνίας.
γ) Να διαμορφώσει ένα καινούργιο όραμα και μια νέα ατζέντα για την εντός ΟΝΕ
εποχή και τον εκσυγχρονισμό ως συνολική αλλαγή.
Αν, εξ ορισμού θα ‘λεγα, αυτό είναι το περιεχόμενο της επανίδρυσης, είναι
κατανοητό γιατί χαρακτηρίσθηκε προηγουμένως ως τιτάνια προσπάθεια εν μέσω
κυβερνητικής θητείας. Γεννάται έτσι το ερώτημα μήπως είναι προτιμότερη η
«προσγείωση» της συζήτησης στους λιγότερο φιλόδοξους στόχους της ανανέωσης και
της μετεξέλιξης που φυσικά περιλαμβάνουν πολλά στοιχεία των προαναφερθέντων
αλλ’ όχι το σύνολό τους.
Άλλωστε, η «προσγείωση» σε λιγότερο φιλόδοξους στόχους για το ίδιο το ΠΑΣΟΚ
μπορεί να συνοδεύεται από την «απογείωση» σε πιο μεγαλεπήβολους αλλά ώριμους
και εφικτούς στόχους για τον προοδευτικό χώρο στο σύνολό του. Γιατί, σ’ αυτή
τη φάση, η επανίδρυση μπορεί να αφορά τον ευρύτερο προοδευτικό χώρο, με τη
δημιουργία της παράταξης της Κεντροαριστεράς, όπως από το ’96 έχει εξαγγείλει
ο Πρωθυπουργός.
Άλλωστε, τι άλλο μπορεί να σημαίνουν οι πρόσφατες ρήσεις του για «ανασύνθεση
του πολιτικού σκηνικού» και «νέο συνασπισμό εξουσίας»;
Ο Θανάσης Γεωργακόπουλος είναι στέλεχος της Ανανεωτικής Εκσυγχρονιστικής
Κίνησης της Αριστεράς.
