Περίπου 10%-20% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει χολολιθίαση, η οποία αποτελεί ένα σημαντικό αίτιο θνητότητας. Σήμερα η διεθνώς προτεινόμενη θεραπεία για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και των επιπλοκών της, είναι η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης (χολοκυστεκτομή), ενώ όταν οι λίθοι εντοπίζονται μέσα στον χοληδόχο πόρο, γίνεται ενδοσκοπικός καθαρισμός του πόρου. Στις ΗΠΑ οι χολοκυστεκτομές αποτελούν τον πιο συχνό τύπο προγραμματισμένης χειρουργικής επέμβασης στην κοιλιά. Στη μεγάλη πλειονότητα (65%-80%), τα άτομα με χολόλιθους είναι ασυμπτωματικά («σιωπηρή» χολολιθίαση). Εάν ο λίθος ερεθίσει το τοίχωμα της κύστης ή αποφράξει τον κυστικό πόρο ή τον χοληδόχο πόρο, τότε εμφανίζονται τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της χολολιθίασης δηλαδή: κολικός, πυρετός, ίκτερος, ναυτία, έμετοι, υπέρχρωση ούρων ή αποχρωματισμός κοπράνων. Παράλληλα στις εξετάσεις αίματος υπάρχει αύξηση των ηπατικών ενζύμων (τρανσαμινάσες, αλκαλική φωσφατάση, γGΤ, χολερυθρίνη). Συμπτώματα όπως καούρες, αέρια, μετεωρισμός ή δυσπεψία δεν σχετίζονται με τη χολολιθίαση. Μετά τη χολοκυστεκτομή, πολλοί ασθενείς εξακολουθούν να διαμαρτύρονται για κοιλιακή δυσφορία. Στη μεγάλη πλειονότητα αυτών των περιστατικών, τα συμπτώματα οφείλονται σε προβλήματα από άλλα όργανα και συνήθως ο έλεγχος τέτοιων ασθενών αναδεικνύει παθήσεις όπως: ελκοπάθεια, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, ευερέθιστο έντερο, εκκολπώματα, συμφύσεις, κακοήθεια, ψυχιατρικές διαταραχές κ.ά. Ασθενείς με ιστορικό «σιωπηρής» χολολιθίασης έχουν περισσότερες πιθανότητες να ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Στους υπόλοιπους ασθενείς τα συμπτώματα συνήθως οφείλονται σε παρουσία υπολειπόμενου λίθου μέσα στον χοληδόχο πόρο ή σε μετεγχειρητικό τραυματισμό των χοληφόρων ή σε άλλα πιο σπάνια προβλήματα από τα χοληφόρα και το πάγκρεας. Στα παραπάνω προβλήματα, ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο ρόλος της ενδοσκόπησης όχι μόνον για την τεκμηρίωση της διάγνωσης, αλλά κυρίως για τη δυνατότητα θεραπείας τους. Ο Δημήτρης Ταμπακόπουλος είναι διευθυντής στη Γαστρεντερολογική Κλινική του 401 Στρατιωτικού Νοσοκομείου Αθηνών