Παγίδα για εκατοντάδες χιλιάδες φορολογουμένους οι οποίοι, ενώ δεν κρύβουν ούτε ένα ευρώ από τη φορολογική τους δήλωση, θα κληθούν να πληρώσουν αυξημένο φόρο το 2009 για εισόδημα που δεν αποκτούν, στήνει το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών.

Πρόκειται για τα τεκμήρια διαβίωσης, τα περισσότερα από τα οποία είχαν καταργηθεί το 2002 ως φορολογικά άδικα και αναποτελεσματικά και την επαναφορά των οποίων, στο όνομα της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, ανήγγειλε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ.

Στη λίστα των τεκμηρίων διαβίωσης που προτίθεται να επαναφέρει ή να αυστηροποιήσει το υπουργείο Οικονομικών, στα πλαίσια της εισπρακτικής προσπάθειας που ξεκίνησε επισήμως με την κατάθεση του φορολογικού νομοσχεδίου, περιλαμβάνεται το τεκμήριο για κύρια κατοικία άνω των 120 τετραγωνικών μέτρων, η κατοχή εξοχικής κατοικίας άνω των 80 ή 100 τετραγωνικών, η κατοχή Ι.Χ., οι αμοιβές για την απασχόληση οικιακών βοηθών, τα δίδακτρα για ιδιωτικά σχολεία, η κατοχή βάρκας ή σκάφους αναψυχής ανεξαρτήτως μήκους και η συντήρηση πισίνας.

Τα τρία τεκμήρια

Τρεις είναι οι μεγάλες παγίδες στις οποίες κινδυνεύουν να πέσουν εκατομμύρια φορολογούμενοι λόγω των τεκμηρίων διαβίωσης: Το τεκμήριο ιδιοκατοίκησης σε κύρια κατοικία άνω των 120 τ.μ., το τεκμήριο εξοχικής κατοικίας άνω των 80-100 τετραγωνικών και το τεκμήριο για την κατοχή Ι.Χ.

Στα σενάρια που εξετάζει το υπουργείο για το τεκμήριο κύριας κατοικίας περιλαμβάνεται η θέσπισή του για όλες τις κύριες κατοικίες με επιφάνεια άνω των 120 τετραγωνικών. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο φορολογούμενος που έχει στην κατοχή του και διαμένει σε κατοικία 130 τετραγωνικών μέτρων κινδυνεύει να πληρώσει επιπλέον φόρο εισοδήματος για εισόδημα το οποίο δεν αποκτά.

Το παράδειγμα με σπίτι

Για παράδειγμα, ένας μισθωτός φορολογούμενος δηλώνει εισόδημα 25.000 ευρώ. Διαμένει σε ιδιόκτητη κατοικία επιφάνειας 125 τετραγωνικών μέτρων που βρίσκεται σε μια περιοχή με σχετικά υψηλές αντικειμενικές τιμές (π.χ. Γλυφάδα, Χαλάνδρι, Αγία Παρασκευή) και την οποία έλαβε ως γονική παροχή. Βασικό συστατικό στοιχείο υπολογισμού του τεκμαρτού εισοδήματος κύριας κατοικίας θα είναι η αντικειμενική τιμή του ακινήτου καθώς και η παλαιότητά του.

Σε συνάρτηση πάντα με το πώς θα υπολογισθεί το τεκμήριο διαβίωσης, στη συγκεκριμένη κατοικία είναι πιθανό να ισχύσει τεκμήριο διαβίωσης που αντιστοιχεί σε 30.000 ευρώ.

Στην περίπτωση αυτή, επειδή το τεκμαρτό εισόδημα είναι υψηλότερο από αυτό που δήλωσε ο εν λόγω μισθωτός, θα φορολογηθεί με βάση το τεκμαρτό εισόδημα. Έτσι, αντί για φόρο εισοδήματος 3.250 που θα κατέβαλε για το εισόδημα που πραγματικά απέκτησε, θα καταβάλει λόγω του τεκμηρίου διαβίωσης 4.500 ευρώ, δηλαδή 1.250 ευρώ περισσότερα. Το τεκμήριο θα εφαρμοστεί και για δευτερεύουσα κατοικία (εξοχική) η οποία θα ξεπερνά τα 80 ή 100 τ.μ.

Ο φορολογούμενος του παραπάνω παραδείγματος έρχεται σε ακόμη πιο άσχημη φορολογικά θέση αν τα τελευταία χρόνια, λόγω της ουσιαστικής κατάργησης του τεκμηρίου διαβίωσης, απέκτησε και ένα όχημα υψηλού κυβισμού. Στην περίπτωση αυτή, το τεκμαρτό εισόδημα της ιδιοκατοίκησης προστίθεται στο τεκμαρτό εισόδημα της κατοχής και συντήρησης Ι.Χ. και ο συγκεκριμένος φορολογούμενος κινδυνεύει να πληρώσει μερικές χιλιάδες ευρώ επιπλέον φόρο εισοδήματος για εισόδημα που δεν απέκτησε αλλά και ούτε απέκρυψε από την Εφορία.

Τεκμήριο Ι.Χ.: ο πόλεμος των κυβικών

ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ που εξετάζει το υπουργείο Οικονομικών προβλέπουν τον υπολογισμό τεκμαρτού εισοδήματος για κάθε Ι.Χ. που έχει στην κατοχή του ο φορολογούμενος με βάση τον κυβισμό. Να σημειωθεί ότι το τεκμήριο για Ι.Χ. εξακολουθεί να ισχύει για Ι.Χ. εργοστασιακής αξίας άνω των 50.000 ευρώ (δηλαδή λιανικής τιμής άνω των περίπου 80-100.000 ευρώ). Με βάση τον υφιστάμενο πίνακα υπολογισμού του τεκμηρίου γι΄ αυτά τα Ι.Χ. ο φορολογούμενος που έχει στην κατοχή του ένα τζιπ 3.500 κυβικών (όπως είναι χιλιάδες Ι.Χ. που έχουν κυκλοφορήσει την τελευταία πενταετία στους δρόμους) υπολογίζεται ότι έχει τεκμαρτό εισόδημα 95.900 ευρώ. Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι αυτός ο πίνακας θα αναθεωρηθεί, καθώς αν παραμείνει εκατομμύρια μισθωτοί θα πιαστούν στην τσιμπίδα του τεκμηρίου.

Αλλά και μετά την αναθεώρησή του πολλοί θα κινδυνεύουν να πληρώσουν επιπλέον φόρο για τεκμαρτό εισόδημα που δεν αποκτούν μόνο και μόνο επειδή επιθυμούν να οδηγούν ένα Ι.Χ. υψηλού κυβισμού, το οποίο σε πολλές περιπτώσεις απέκτησαν με μακροχρόνιο τραπεζικό δανεισμό. Να σημειωθεί ότι αν και από το τεκμήριο Ι.Χ. κινδυνεύουν τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τα πολύ υψηλά εισοδήματα που αποκρύπτονται.

Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών σημειώνουν ότι τα 8 στα 10 από τα πολύ ακριβά Ι.Χ. τύπου τζιπ εμφανίζονται να ανήκουν σε επιχειρήσεις ημεδαπές ή εξωχώριες (offshore) ή εμφανίζονται να έχουν αποκτηθεί με χρηματοδοτική μίσθωση. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις τα Ι.Χ. εξαιρούνται από το τεκμήριο διαβίωσης.

Η ανακοίνωση του Υπουργείου

Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δεν έχει αποφασίσει ακόμα τα κριτήρια βάσει των οποίων θα προσδιορίζεται τεκμαρτό εισόδημα, αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομίας την Δευτέρα, με αφορμή δημοσιεύματα του Τύπου.

Οι σχετικές συζητήσεις θα γίνουν κατά την επόμενη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου για την Αντιμετώπιση της Φοροδιαφυγής.

Σε κάθε περίπτωση, το υπουργείο επιμένει στη θέση του ότι η θέσπιση των τεκμηρίων διαβίωσης θα γίνει σε «ρεαλιστική βάση» και θα αφορά μόνο σεεκείνους που οι δηλώσεις φορολογίας εισοδημάτωναπέχουν σημαντικά από τα πραγματικά τους εισοδήματα.

Τελευταία Νέα