Εκτός ρύθμισης για τις 120 δόσεις για χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία μένουν εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες ενώ αναλυτικές οδηγίες για τη ρύθμιση εξέδωσε ο ΕΦΚΑ. Την ίδια ώρα συνολικά 128 εκατ. ευρώ πρόσθετα χαράτσια καλούνται να πληρώσουν από φέτος έως το 2021 περίπου 1,4 εκατ. ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες. Στην ουσία πρόκειται για μια μεγάλη αφαίμαξη αφού καλούνται να καταβάλουν για εισφορές και φόρους ακόμη και πάνω από το 65% του εσόδων τους!!!
Επισημαίνεται ότι από φέτος οι εισφορές θα καθορίζονται επί των ακαθάριστων εσόδων, χωρίς δηλαδή την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών που έχουν καταβληθεί, οδηγώντας σε αυξήσεις που θα ξεκινούν από 8% και σταδιακά και με την κατάργηση και των εκπτώσεων που η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει για μερίδα μη μισθωτών θα φθάσουν έως και 38%. Τονίζεται ότι θα λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό των εισφορών (κύρια ασφάλιση 20%, υγεία 6,95%, επικούρηση 3,5% και εφάπαξ 4% όπου προβλέπεται) το 85% του φορολογητέου εισοδήματος –το 2019 η έκπτωση του 15% θα καταργηθεί και οι εισφορές θα υπολογιστούν στο 100%.

Με ασφαλιστικό χαράτσι επιβαρύνεται και η περιστασιακή απασχόληση. Θα πρέπει πλέον όσοι παρέχουν εργασία και αμείβονται με απόδειξη δαπανών να καταβάλλουν εισφορά αντίστοιχη αυτής που καταβάλλουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες για εισόδημα που προέρχεται από την άσκηση ελευθέρου επαγγέλματος για το οποίο εκδίδονται δελτία παροχής υπηρεσιών, τιμολόγια ή αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης. Η εισφορά 20% αφορά στον ΕΦΚΑ και το 6,95% εισφορά υπέρ του ΕΟΠΥΥ για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Ετσι από 1.1.2018 στις καθαρές αμοιβές (μετά την αφαίρεση της παρακράτησης φόρου 20%) των εργαζομένων που αμείβονται με αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης αφαιρείται το 26,95%.

Διπλές εισφορές. Παράλληλα θα πρέπει να επισημανθεί ότι παραπέμπεται για τον ερχόμενο Φεβρουάριο η συνείσπραξη από τον ΕΦΚΑ των εισφορών επικούρησης και εφάπαξ για περίπου 200.000 κυρίως αυτοαπασχολουμένους και αγρότες. Ο πρώτος καταλογισμός εισφορών για επικουρική (7%) ή/και πρόνοια (4%) θα γίνει Φεβρουάριο ή ακόμη και Μάρτιο, με αποτέλεσμα περίπου 250.000 αυτοαπασχολούμενοι εντός του 2018 να πληρώσουν διπλές εισφορές. Μάλιστα, οι υποχρεώσεις των μη μισθωτών για εισφορές υπέρ ΕΤΕΑΕΠ θα συμψηφιστούν με τις πιθανές επιστροφές ποσών που θα βγάλει ο υπολογισμός των εισφορών με βάση τα εισοδήματα του 2016. Ακόμη εντός του 2018 θα πρέπει να γίνει ο συμψηφισμός των εισφορών που θα πληρωθούν βάσει των εισοδημάτων του 2016 με αυτές που αναλογούν στα εισοδήματα του 2017. Εως το τέλος Ιανουαρίου περίπου 650.000 μη μισθωτοί θα πρέπει να καταβάλουν επιπλέον εισφορές που έρχονται από το 2016 οι οποίες δεν καταβλήθηκαν εντός του 2017.

ΕΞΑΙΡΟΥΝΤΑΙ. Στο μεταξύ, η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων για την ένταξη στη ρύθμιση οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία αναμένεται να λειτουργήσει έως τον Φεβρουάριο. Η ρύθμιση καλύπτει οφειλές που δημιουργήθηκαν έως τις 31/12/2016 με τις αιτήσεις να πρέπει να υποβληθούν ηλεκτρονικά έως τις 31/12/2018.

Ωστόσο μεγάλα είναι τα εμπόδια που δημιουργεί η ρύθμιση των οφειλών με τις 120 δόσεις σε εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες. Εκτός ρύθμισης μεταξύ άλλων μένουν:

1. Οσοι χρωστούν στα Ταμεία ποσά από 20.000 έως και 50.000 ευρώ, έχουν όμως πλέον κλείσει την επιχείρησή τους και βρίσκονται σε ηλικία συνταξιοδότησης.

2. Οσοι ελεύθεροι επαγγελματίες, επιστήμονες – αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες έχουν οφειλές που ξεπερνούν τις 50.000 ευρώ.

Οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των επαγγελματοβιοτεχνών επισημαίνουν ότι ανέρχονται σε 400.000 όσοι έχουν δημιουργήσει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα Ταμεία και το Δημόσιο. Ετσι όμως όπως έχει δομηθεί ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και η ρύθμιση προς τα Ταμεία μπαίνουν εμπόδια για τη χρήση των ευεργετικών διατάξεων της ρύθμισης. Στο πλαίσιο αυτό οι εκπρόσωποι της ΕΣΕΕ και της ΓΣΕΒΕΕ πρότειναν να ξεπεραστεί το εμπόδιο της ενεργούς ή ανενεργούς επιχείρησης. Ειδικότερα, πρότειναν στην υπουργό Εργασίας να μπορεί να ενταχθεί στη ρύθμιση κάποια επιχείρηση ή ελεύθερος επαγγελματίας αρκεί να είναι μέλος του ΓΕΜΗ, ανεξάρτητα αν πρόκειται για ενεργή ή όχι επιχείρηση.

Ηλεκτρονική αίτηση. Οπως προκύπτει από χτεσινή εγκύκλιο του ΕΦΚΑ (ΚΕΑΟ) οι οφειλέτες με συνολικές προς ρύθμιση οφειλές προς όλους τους πιστωτές (φορολογική διοίκηση, ΚΕΑΟ, πιστωτικά ιδρύματα κ.λπ.) που ανέρχονται από 20.000 ευρώ και δεν ξεπερνούν το ποσό των 50.000 και πληρούν τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια επιλεξιμότητας έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν ηλεκτρονικά αίτηση για την υπαγωγή τους στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών μέσω της ιστοσελίδας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) με τη χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Μετά την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών έως 31/12/2018 στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΕΓΔΙΧ από οφειλέτη και συνοφειλέτες και προκειμένου να εξετασθεί η πρόταση του οφειλέτη απαιτείται ο τελευταίος να κριθεί βιώσιμος. Η αξιολόγηση της βιωσιμότητας στην απλοποιημένη διαδικασία ρύθμισης των οφειλών θα γίνεται με τυποποιημένο τρόπο.

Πότε ένας οφειλέτης κρίνεται βιώσιμος

Ειδικότερα, ένας οφειλέτης κρίνεται βιώσιμος εφόσον πληροί σωρευτικά τα κάτωθι κριτήρια:

α) Θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων κατά την τελευταία χρήση ή σε δύο από τις τρεις τελευταίες χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης.

β) Ο λόγος του συνόλου των οφειλών, μετά την αφαίρεση ποσοστού 85% των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής, προς το καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) να είναι ίσος ή μικρότερος από οκτώ.

Για την εφαρμογή της παρούσας προϋπόθεσης, ως EBITDA λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο ποσό που προκύπτει από τη σύγκριση:

1. του καθαρού αποτελέσματος προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων της τελευταίας χρήσης και

2. του μέσου όρου των δύο πλέον θετικών καθαρών αποτελεσμάτων προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων από τις τρεις τελευταίες χρήσεις.

Παράδειγμα 1:

Οφειλέτης έχει συνολική οφειλή ύψους 32.250 ευρώ (βασική οφειλή 27.780 ευρώ και προσαυξήσεις 4.470 ευρώ). Το 85% των απαιτήσεων από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής που αφαιρείται ανέρχεται στο ποσό των 3.800 ευρώ.

Από τα οικονομικά του στοιχεία των τριών τελευταίων χρήσεων παρουσιάζει θετικά καθαρά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων. Ειδικότερα, στην τελευταία χρήση του έτους 2016 έχει θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 1.250 ευρώ, στη χρήση έτους 2015 θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 10.800 ευρώ και στη χρήση 2014 θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 8.900 ευρώ.

Ο μέσος όρος των χρήσεων με τα μεγαλύτερα καθαρά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων, δηλαδή των χρήσεων 2015 και 2014, είναι 9.850 ευρώ και αποτελεί το μεγαλύτερο ποσό. Επομένως, για τον λόγο της περίπτωσης (β) προκύπτει ως αποτέλεσμα το ποσό 2,89 που είναι μικρότερο του οκτώ.

Αυτό σημαίνει ότι πληρούνται σωρευτικά τα κριτήρια και συνάγεται ότι ο συγκεκριμένος οφειλέτης είναι βιώσιμος.

Παράδειγμα 2:

Οφειλέτης έχει συνολική οφειλή ύψους 25.000 ευρώ (βασική οφειλή 23.235 ευρώ και προσαυξήσεις 1.765 ευρώ). Το 85% των απαιτήσεων από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής που αφαιρείται ανέρχεται στο ποσό των 1.500 ευρώ.

Από τα οικονομικά του στοιχεία των τριών τελευταίων χρήσεων παρουσιάζει θετικά καθαρά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων στις δύο από τις τρεις τελευταίες χρήσεις. Συγκεκριμένα, στην τελευταία χρήση του έτους 2016 έχει αρνητικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 5.000 ευρώ, στη χρήση έτους 2015 θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 500 ευρώ και στη χρήση 2014 θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 1.000 ευρώ.

Ο μέσος όρος των χρήσεων με τα μεγαλύτερα καθαρά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων, δηλαδή των χρήσεων 2015 και 2014, είναι 750 ευρώ και αποτελεί το μεγαλύτερο ποσό. Επομένως, για τον λόγο της περίπτωσης (β) προκύπτει ως αποτέλεσμα το ποσό 31,33 που είναι μεγαλύτερο του οκτώ.

Συνεπώς, ο συγκεκριμένος οφειλέτης δεν είναι βιώσιμος.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ. Οταν η συνολική αξία της περιουσίας του οφειλέτη είναι τουλάχιστον είκοσι πέντε φορές μεγαλύτερη από τη συνολική οφειλή προς ρύθμιση, το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δεν επιτρέπεται να υποβάλλουν προτάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών ή να ψηφίζουν υπέρ προτάσεων αναδιάρθρωσης οφειλών.

α) Για τους ιδιώτες πιστωτές ο αριθμός των δόσεων δεν επιτρέπεται να ξεπερνά τις 24.

β) Οφειλές που προέρχονται από συμβάσεις παροχής εργασίας οποιουδήποτε τύπου. Για αυτές ο αριθμός των δόσεων δεν επιτρέπεται να ξεπερνά τις 6.

• Για τον υπολογισμό των τοκοχρεολυτικών δόσεων λαμβάνεται υπόψη επιτόκιο ίσο με το επιτόκιο euribor τριμήνου, προσαυξημένο κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες. Το επιτόκιο είναι σταθερό, με κρίσιμο χρόνο την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ρύθμισης.

• Ο αριθμός των δόσεων είναι κοινός για καθεμία κατηγορία πιστωτών εφόσον:

α) η μηνιαία δόση δεν είναι κατώτερη των 50 ευρώ ανά πιστωτή και

β) ο αριθμός των δόσεων δεν υπερβαίνει τις 36 σε βασική οφειλή προς το Δημόσιο ή/και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης που δεν ξεπερνά το ποσό των 3.000 ευρώ ανά πιστωτή (δεν προσμετρώνται τυχόν υφιστάμενες ρυθμίσεις οφειλών).