«Μέρος της στρατηγικής που θα δημιουργήσει τις συνθήκες για πολεοδομική πολιτική για βιώσιμη ανάπτυξη» χαρακτήρισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, το νομοσχέδιο σχετικά με τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος, που συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής την Τρίτη 24 Οκτωβρίου και αναμένεται να ψηφιστεί την Τετάρτη 25 Οκτωβρίου.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο υπουργός ανέφερε ότι με τη μέγιστη δυνατή πολιτική συναίνεση και με ευρύτατη συμμετοχή κοινωνικών εταίρων διατυπώθηκε, ύστερα από μακρά δημόσια διαβούλευση, «η κοινή πρόθεση να έχουμε ένα νομοσχέδιο με τη μεγαλύτερη δυνατή συμφωνία για την αντιμετώπιση των αιτιών που οδήγησαν στην αυθαίρετη δόμηση» ξεκαθαρίζοντας ότι πλέον «δε θα έχουν καμία τύχη οι παραβατικές συμπεριφορές του παρελθόντος».

Όσον αφορά την τακτοποίηση των αυθαιρεσιών, με τον νέο νόμο προβλέπεται η μείωση παραβόλων και προστίμων, η αύξηση των δόσεων, καθώς επίσης και εκπτώσεις σε ευάλωτες οικονομικά ομάδες, όπως μακροχρόνια άνεργοι, ΑμεΑ και πολύτεκνοι. Σε σχέση με τα επί μέρους άρθρα προβλέπονται, πλέον, 100 δόσεις για την αποπληρωμή, ενώ από 20% ανέρχεται σε 10% η μείωση για την τακτοποίηση των βιομηχανικών κτιρίων.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κ. Σταθάκη, διευρύνονται τα κριτήρια σε σχέση με τις διευκολύνσεις που παρέχονται σε μακροχρόνια ανέργους, οι οποίοι θα κληθούν να πληρώσουν το 30% του προστίμου, καθώς επίσης και στους δικαιούχους επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης (20%).

«Δημιουργούμε τα κατάλληλα εργαλεία για την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων» σημείωσε ο κ. Σταθάκης και ανέλυσε τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου.

Πλέον, θεσμοθετείται η διάκριση μεταξύ αδειοδότησης και ελέγχου, επιταχύνονται οι διαδικασίες έκδοσης οικοδομικών αδειών, διαχωρίζονται οι κυρώσεις, με στόχευση την ολοκλήρωση του χαρακτηρισμού αυθαιρέτων, θεσμοθετούνται η τράπεζα δόμησης, η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου, καθώς και η ηλεκτρονική ταυτότητα αυθαιρέτων.

Ειδικότερα, το παρατηρητήριο δομημένου περιβάλλοντος, όπου προβλέπεται σημαντική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων, αποτελείται από τρία διαφορετικά επίπεδα. Το κεντρικό, που θα έχει ως έδρα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τα περιφερειακά και τα τοπικά. Εκχωρείται, δε, στις εν λόγω υπηρεσίες το 25% του προστίμου των αυθαιρέτων μετά το 2011, ενώ το 50% των κονδυλίων αναμένεται να διατεθούν στο πράσινο ταμείο.

Δημιουργείται τράπεζα δικαιωμάτων δόμησης και κοινοχρήστων χώρων, η οποία θα αξιοποιεί τα δικαιώματα δόμησης, με ζητούμενο τη δημιουργία ελεύθερων χώρων, την αναβάθμιση μνημείων και την αποκατάσταση των επιβαρυμένων περιοχών.

Επίσης, δημιουργείται η ηλεκτρονική πολεοδομική ταυτότητα δήμου, με επικαιροποίηση κάθε πληροφορίας που σχετίζεται με την κατάσταση του κάθε δήμου, εισάγεται για πρώτη φορά, προαιρετικά, η προέγκριση στα σχέδια δόμησης με στόχο την ασφάλεια κτιρίου, ενώ αναμένεται να γίνει ηλεκτρονική καταγραφή των αυθαιρέτων μετά το 2011, για τον εντοπισμό τους, μέχρι την κατεδάφισή τους.

«Γίνεται, πλέον, μία ουσιαστική αντιμετώπιση των αιτιών της αυθαίρετης δόμησης, ενώ στο παρελθόν ζητούμενο ήταν απλά η διαχείριση και η κάλυψη δημοσιονομικών αναγκών» τόνισε ο υπουργός σχολιάζοντας τον νέο νόμο και πρόσθεσε ότι «στόχος είναι η επίτευξη περιβαλλοντικού ισοζυγίου και η αποκατάσταση του περιβάλλοντος».

Σημειώνεται, ότι με βάση τον νέο νόμο, όποιος αυτοβούλως κατεδαφίζει το αυθαίρετο, που έχει χτιστεί μετά την 28η Ιουλίου του 2011, μέσα σε 30 ημέρες από την καταγραφή του, δεν θα πληρώνει το συνολικό πρόστιμο του αυθαιρέτου, αλλά μόνο 500 ευρώ.

Σύμφωνα με τον κ. Σταθάκη, ο χαρακτήρας του νομοσχεδίου αποτελεί τομή στον τρόπο έκδοσης των οικοδομικών αδειών, με τεράστια απλοποίηση. Εισάγεται ένας μηχανισμός με ιδιώτες μηχανικούς και η διάκριση μεταξύ αδειοδότησης και ελέγχου, καθώς θεσμοθετείται η απόφαση να ξεχωρίσουμε τον μηχανισμό που αδειοδοτεί (πολεοδομίες, δήμοι), με τον μηχανισμό που ελέγχει σε περιφερειακό επίπεδο.

Όπως επισήμανε η γγ Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ειρήνη Κλαμπατσέα, «ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός είναι το κλειδί για να απαντήσει σε διαχρονικά προβλήματα που έχουν ταλαιπωρήσει τους πάντες».

Όσον αφορά την ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου ξεκαθαρίστηκε ότι δεν θα έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα, ενώ οι πληροφορίες θα εισάγονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα σταδιακά, καθώς γίνονται πράξεις μεταβίβασης. Σε κάθε περίπτωση, οι πληροφορίες για όλα τα νέα κτίρια θα εισαχθούν, καθώς επίσης και όλες οι πληροφορίες για τα δημόσια κτίρια.

Τέλος, ο ίδιος ο υπουργός Περιβάλλοντος υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει «καμία πρόθεση βίαιης ένταξης, με τη μορφή χαρατσιού».