Σε νέες μειώσεις συντάξεων έως και 35% για 1,4 εκατομμύρια συνταξιούχους θα οδηγήσει μια πιθανή περικοπή τωνπροσωπικών διαφορώνπου έχουν μπει στο στόχαστρο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, θέμα το οποίο αποτελεί το μεγάλο αγκάθι στη διαπραγμάτευση για τη δεύτερη αξιολόγηση. Πρόκειται για μία από τις σκληρές απαιτήσεις των δανειστών με οδηγό το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οι οποίοι ζητούν από την ελληνική κυβέρνηση να ψηφίσει τώρα την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις καταβαλλόμενες συντάξεις και να τεθεί σε ισχύ από το 2019 προκειμένου να μειωθεί η υψηλή συνταξιοδοτική δαπάνη στη χώρα μας.
Το θέμα αποτελεί μία από τις νάρκες της διαπραγμάτευσης, με την κυβέρνηση να προσπαθεί να συμπεριλάβει το συγκεκριμένο μέτρο στον μηχανισμό του κόφτη, υπό την αίρεση να εφαρμοστεί μόνο αν οι δημοσιονομικές ανάγκες το απαιτήσουν μετά το 2018, και τους δανειστές να επιμένουν στην άμεση νομοθέτησή του για να τεθεί σε εφαρμογή σε κάθε περίπτωση από το 2019.
Εάν η ελληνική κυβέρνηση κάνει αποδεκτή την απαίτηση των δανειστών, εκτιμάται ότι θα θιγεί το 70% των ήδη συνταξιούχων,χωρίς σε αυτό να περιλαμβάνονται 620.000 αγρότες. Το σίγουρο είναι ότι οι συνταξιούχοι που δεν κινδυνεύουν εκτιμώνται σε μόλις 500.000, με μηνιαίες αποδοχές από 550 έως 700 ευρώ, που έχουν περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης. Τυχόν υλοποίηση του μέτρου θα αποτελέσει ακόμη ένα βαρύ πλήγμα για τα εκατομμύρια των συνταξιούχων στη χώρα μας, οι οποίοι, όπως αποκαλύπτεται, κατά την περίοδο των Μνημονίων (2010-2016) έχασαν 50 δισ. ευρώ!

Η προσωπική διαφορά θα προκύψει από τον επανυπολογισμό όλων των ήδη καταβαλλόμενων κύριων συντάξεων. Πρόκειται για τη διαφορά μεταξύ του επιπέδου που έχουν σήμερα οι ήδη καταβαλλόμενες κύριεςσυντάξειςκαι εκείνου που θα προκύψει μετά τον επανυπολογισμό τους με βάση τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου Κατρούγκαλου που έχει τεθεί σε ισχύ από 12/5/2016 και εφαρμόζεται ήδη για όλες τις νέες συντάξεις.

Μαχαίρι έως και 722 ευρώ

Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων υποστηρίζει πάντως ότι οι προσωπικές διαφορές είναι οι πρώτες που θα μηδενιστούν αν τεθεί σε εφαρμογή ο κόφτης. Μάλιστα, επεξεργάστηκε ενδεικτικά παραδείγματα που δείχνουν διαφορές από 11 έως 722 ευρώ ανάμεσα σε «παλιές» και «νέες» συντάξεις με βάση το ισχύον καθεστώς.Για παράδειγμα, σημερινή σύνταξη 1.989 ευρώ (μεικτό ποσό) καταλήγει μετά τον επανυπολογισμό της στα 1.266 ευρώ. Τα 722 ευρώ που υπολείπονται θα δίδονται πλέον (με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου) στον συνταξιούχο ως προσωπική διαφορά. Αντίστοιχα, μια σύνταξη της τάξης των 1.029 ευρώ (μεικτό ποσό) καταλήγει στα 784 ευρώ και τα υπόλοιπα 245 θα διατηρούνται ως προσωπική διαφορά που θα εισπράττει στο εξής ο συνταξιούχος.

Τι προτείνει το ΔΝΤ για την Ελλάδα

Σημειώνεται ότι το ΔΝΤ στην ειδική έκθεσή του για την Ελλάδα ζητά νέες μειώσεις στις υψηλές συντάξεις με στόχο την εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα (1,8 δισ. ευρώ με βάση το ΑΕΠ του 2016), παρεμβάσεις στις βασικές συντάξεις, μείωση εισφορών και κατάργηση των εξαιρέσεων στην καταβολή των εισφορών για τους αυτοαπασχολουμένους.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι Αρχές πρέπει να εφαρμόσουν «πλήρως και εγκαίρως» τα συμφωνημένα μέτρα και παράλληλα θα πρέπει να «εξετάσουν» την εφαρμογή «επιπλέον μεταρρυθμίσεων» προκειμένου «να μειώσουν το έλλειμμα» του συνταξιοδοτικού συστήματος και «να βελτιώσουν τα κίνητρα για εργασία και καταβολή εισφορών».

Τα μέτρα τα οποία θα πρέπει να λάβουν οι ελληνικές Αρχές είναι σε δύο πεδία, σύμφωνα με το ΔΝΤ:

1) Ο «επανυπολογισμός των συντάξεων» με στόχο την «εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα».

Η εξοικονόμηση αυτή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση των δικτύων κοινωνικής ασφάλισης και τη μείωση των πολύ υψηλών ποσοστών εισφορών (ή άλλων υπερβολικών φορολογικών συντελεστών). Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε «μεγαλύτερες περικοπές σε συνταξιούχους με υψηλό εισόδημα και σε μικρή αύξηση των συνταξιοδοτικών παροχών προς τους συνταξιούχους με χαμηλότερο εισόδημα οι οποίοι έχουν συνεισφέρει υψηλότερες εισφορές».

2) Η «σύνδεση εισφορών – παροχών».

«Μεσο-μακροπρόθεσμα» θα μπορούσε να «επανεξεταστεί» το επίπεδο της «βασικής σύνταξης» υπό το πρίσμα των «διεθνών τάσεων», σύμφωνα με το ΔΝΤ. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να βοηθήσει στην «ενίσχυση» της «ανταποδοτικής σύνταξης» με έναν «αναλογιστικά δίκαιο τρόπο».

Επίσης «η μείωση του φορολογικού βάρους θα μπορούσε να ενισχύσει την εργασία και τις εισφορές». Τέλος, το ΔΝΤ αναφέρει πως οι Αρχές θα πρέπει να «εναρμονίσουν πλήρως τους κανόνες εισφορών των αυτοαπασχολουμένων, καταργώντας τις εξαιρέσεις».

Τα Μνημόνια «έκοψαν» 50 δισ. από τις συντάξεις!

Και ενώ ο κίνδυνος νέων περικοπών στις συντάξεις είναι ορατός, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της ΕΝΥΠΕΚΚ, οι συνταξιούχοι κατά την περίοδο των Μνημονίων (2010-2016) απώλεσαν 50 και πλέον δισ. ευρώ από τις συντάξεις τους.

Ως βασικές αιτίες της μεγάλης αυτής απώλειας αναφέρονται, μεταξύ άλλων:

1) Οι 12 μέχρι σήμερα περικοπές στις κύριες και επικουρικές συντάξεις

2) Η κατάργηση της 13ης και 14ης σύνταξης

3) Η μείωση εφ’ όρου ζωής (πέναλτι) από 6%-30% για τις πρόωρες συντάξεις γήρατος

4) Η επιπλέον μείωση (έξτρα πέναλτι) 10% για τις πρόωρες συντάξεις γήρατος (σ.σ.: επεβλήθη από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ με τον Ν. 4336/2015)

5) Η κατάργηση των κατώτατων ορίων στις συντάξεις

6) Το πάγωμα στις αυξήσεις όλων των ειδών συντάξεων μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021

7) Οι μεγάλες μειώσεις στις συντάξεις αναπηρίας και χηρείας

8) Η αύξηση από 4% σε 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ σε όλες τις κύριες συντάξεις

9) Η πρωτοθέσπιση αντίστοιχης παρακράτησης 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ και σε όλες τις επικουρικές συντάξεις

10) Το πλαφόν στο ύψος της σύνταξης των μονοσυνταξιούχων και των πολυσυνταξιούχων

11) Η δραστική μείωση στη σύνταξη των απασχολούμενων συνταξιούχων

12) Η μείωση κατά 50% του εφάπαξ

13) Η θέσπιση και η αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων υπέρ ΑΚΑΓΕ (σ.σ.: κρίθηκε πρόσφατα αντισυνταγματική με την υπ’ αριθμ. 244/2017 απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου)

14) Η αύξηση της παρακράτησης φόρου

15) Η δραστική μείωση του αφορολογήτου

16) Η προϊούσα κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019 από το Μνημόνιο ΣΥΡΙΖΑ (Ν. 4336/2015)