Φαντάζει εύκολο και είναι. Μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες οι οποίοι δικαιούνται ακόμα το ψαλιδισμένο αφορολόγητο των 8.636 – 9.100 ευρώ καλούνται εφεξής να δαπανήσουν από 10% έως 30% του εισοδήματός τους με πλαστικό χρήμα, για να μην έρθουν αντιμέτωποι με ποινή φόρου 22%.

Για το λεγόμενο χτίσιμο του αφορολογήτου, μετρούν σχεδόν όλες οι καταναλωτικές δαπάνες. Τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ και οι λογαριασμοί για φως, νερό, τηλέφωνο για τους περισσότερους είναι υπερεπαρκή προκειμένου να καλυφθούν τα απαιτούμενα όρια. Σε εισόδημα 10.000 ευρώ, οι δαπάνες με πλαστικό χρήμα που κατοχυρώνουν το αφορολόγητο είναι μόλις 1.000 ευρώ και όπως προκύπτει από την απόφαση την οποία υπέγραψε χθες η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου, αθροίζονται όλες οι δαπάνες με εξαίρεση αυτές που αφορούν αγορά σπιτιών και οχημάτων (εξαιρούνται τα ποδήλατα), οι πληρωμές φόρων, οι δόσεις στεγαστικών δανείων και οι αγορές επενδυτικών προϊόντων όπως μετοχές και ομόλογα.

Στις εξαιρέσεις περιλαμβάνονται και οι δαπάνες υγείας. Με το σκεπτικό ότι για να κατοχυρώσουν την προβλεπόμενη φοροαπαλλαγή θα αθροίζονται μόνο εφόσον έχουν γίνει με τη χρήση πλαστικού χρήματος.

ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ. Το ερώτημα που γεννάται είναι επομένως σε τι συμβάλλει αυτό το μέτρο στην πάταξη της φοροδιαφυγής. Πρακτικά, με τα σημερινά δεδομένα η συμβολή του μάλλον εξαντλείται σε μια πρώτη προσπάθεια εξοικείωσης με τη χρήση πλαστικού χρήματος. Τίποτε περισσότερο.

Κανείς δεν υποχρεώνει όσους δεν έκοβαν αποδείξεις να τις εκδίδουν, καμία e-απόδειξη από επαγγελματίες με ροπή προς τη φοροδιαφυγή δεν θα οδηγεί σε πρόσθετο αφορολόγητο ή μιας κάποιας μορφής επιβράβευση για τον φορολογούμενο. Προς το παρόν τουλάχιστον, διότι η ενεργοποίηση του συνόλου των διατάξεων του νόμου έχει ακόμα δρόμο μπροστά της και το πεδίο παρεμβάσεων είναι ευρύ.

Με τα έως τώρα δεδομένα λοιπόν, και με βάση την απόφαση, μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες οι οποίοι δικαιούνται το αφορολόγητο, θα πρέπει για να το κατοχυρώσουν να έχουν πραγματοποιήσει δαπάνες με πλαστικό χρήμα ύψους 10% του εισοδήματός τους εφόσον αυτό ανέρχεται σε έως 10.000 ευρώ, 15% για το κλιμάκιο εισοδήματος από 10.001 έως και 30.000 ευρώ και 20% για το υπερβάλλον των 30.000 ευρώ εισόδημα. Τα όρια είναι ατομικά και αν «λείπουν» αποδείξεις μεταξύ συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, μπορούν να συμπληρώνονται από το έτερο μέρος.

ΟΙ ΕΞΑΙΡEΣΕΙΣ. Οι ηλικιωμένοι άνω των 70 ετών, άτομα με αναπηρία από 80% και άνω, κάτοικοι χωριών με πληθυσμό μικρότερο των 500 ή κάτοικοι νησιών με πληθυσμό μικρότερο των 3.100 (εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς προορισμούς) εξαιρούνται από το μέτρο. Θα συνεχίσουν να μαζεύουν χάρτινες αποδείξεις (σαν αυτές που συλλέγαμε τα προηγούμενα χρόνια χωρίς ποτέ κανείς να τις ελέγξει), προκειμένου να κατοχυρώσουν το αφορολόγητο.

Εξαιρούνται επίσης από την υποχρέωση πληρωμών με πλαστικό χρήμα οι δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στο εξωτερικό, οι ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων, οι φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο ή/και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ, οι φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους, οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία, οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών), καθώς και οι υπάλληλοι του υπουργείου Εξωτερικών, οι στρατιωτικοί, εφόσον υπηρετούν στην αλλοδαπή, οι υπηρετούντες στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα και οι φυλακισμένοι.

Ποιοι θα πρέπει να έχουν υποχρεωτικά POS

Το επόμενο διάστημα αναμένεται να εκδοθεί σειρά υπουργικών αποφάσεων και εγκυκλίων με τις οποίες θα ορίζεται μεταξύ άλλων η σειρά κατάταξης των επαγγελματικών ομάδων που σταδιακά θα υποχρεωθούν στη χρήση μηχανημάτων POS, ενώ ήδη ο νόμος προβλέπει υποχρεωτική πληρωμή δαπανών άνω των 500 ευρώ μόνο με τη χρήση πλαστικού χρήματος. Σε εκκρεμότητα ακόμη η πρόβλεψη του νόμου για διενέργεια λοταρίας αποδείξεων και η παροχή τυχόν έξτρα κινήτρων για πληρωμές με πλαστικό χρήμα.