Project Syndicate

Το «ποτέ δεν αφήνουμε μια κρίση να πάει χαμένη» ήταν πάντα μια από τις κατευθυντήριες αρχές της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Τι γίνεται όμως όταν υπάρχουν πέντε μαζεμένες κρίσεις; Οπως λέει ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς, σήμερα η ΕΕ βρίσκεται αντιμέτωπη με το Brexit, τις μεταναστευτικές ροές, τη δημοσιονομική λιτότητα, τις γεωπολιτικές απειλές και τα μεμονωμένα προβλήματα πολλών χωρών της Ευρώπης.

Εν μέσω τόσων κρίσεων, το Brexit μπορεί να αποδειχτεί καταστροφικό, αφού νομιμοποιεί τη διάλυση της ΕΕ. Επίσης θα προκαλέσει πολλά προβλήματα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όταν θα έλθει η επόμενη κρίση: Μπορεί η ΕΚΤ να έχει πάντα τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει την κερδοσκοπία στις αγορές αλλά δεν μπορεί να κάνει τίποτε όταν οι ψηφοφόροι ψηφίζουν για αποχώρηση χωρών.

Επομένως, η ΕΕ πρέπει να ξαναβάλει στο μπουκάλι το τζίνι της διάλυσης. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να πείσει τη Βρετανία να αλλάξει γνώμη για την Ευρώπη, κάτι που φαίνεται αδύνατο. Ομως η πολιτική έχει αντιμετωπίσει πολλές καταστάσεις που φαινομενικά ήταν αδύνατο να αλλάξουν. Τα τρία τέταρτα όσων ψήφισαν για αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ το έκαναν επειδή θεωρούσαν ότι τώρα θα βελτιωθεί η οικονομία της χώρας. Οταν οι προσδοκίες αυτές θα διαψευστούν, η γνώμη του κοινού θα αλλάξει.

Η Ευρώπη οφείλει να στείλει ορισμένα μηνύματα σε όλους τους ψηφοφόρους. Για αρχή, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα του Brexit και της μεταναστευτικής κρίσης με ορισμένες αλλαγές στους κανόνες μετανάστευσης και κοινωνικής πρόνοιας ώστε να έχουν μεγαλύτερο έλεγχο οι εθνικές κυβερνήσεις. Επίσης μπορούν να αλλάξουν οι δημοσιονομικοί κανόνες ώστε να χρηματοδοτηθεί μεταξύ άλλων το αυξημένο κόστος του Μεταναστευτικού. Η ΕΕ οφείλει να αλλάξει τις προτεραιότητες που έχει στις δαπάνες και στην εξωτερική πολιτική. Τέλος, θα πρέπει να εκλείψουν οι εντάσεις μεταξύ της ευρωζώνης και των υπόλοιπων χωρών της ΕΕ.

Ο Ανατόλ Καλέτσκι είναι επικεφαλής οικονομολόγος και ένας εκ των προέδρων του Gavekal Dragonomics και συγγραφέας του «Capitalism 4.0, The Birth of a New Economy»