Με τον νέο νόμο επιχειρείται να δοθούν κίνητρα στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων προκειμένου να τα δηλώσουν. Προς την κατεύθυνση αυτή:

– Υπάρχει εισήγηση από τους συντάκτες του κειμένου για μείωση του παραβόλου υπαγωγής στον νόμο (μια πρόταση είναι να μειωθεί από τα 500 στα 200 ευρώ).

– Προβλέπεται μείωση προστίμων με διεύρυνση των κοινωνικών κριτηρίων (πέρα από αυτά που αφορούν ΑμεΑ και πολύτεκνους).

Προκειμένου να γίνει πιο κατανοητή η διεύρυνση των κοινωνικών κριτηρίων, από το ΥΠΕΚΑ στέκονται ιδιαίτερα σε ένα παράδειγμα:

Ενας ιδιοκτήτης έχει ένα εκτός σχεδίου αυθαίρετο 500 τετραγωνικών μέτρων. Μένει με την οικογένειά του (τη γυναίκα του και τα δύο τους παιδιά) και επειδή πρόκειται για πρώτη κατοικία έχει και μείωση προστίμου (όπως προβλέπεται από τον ισχύοντα νόμο).

Την ίδια ώρα, υπάρχει ένα άλλο αυθαίρετο, ίδιων διαστάσεων, που είναι χωρισμένο σε τέσσερα διαμερίσματα όπου μένει ο παππούς (που είναι και ο ιδιοκτήτης) με τα παιδιά και τα εγγόνια του (συνολικά τέσσερις οικογένειες).

Ο δεύτερος ιδιοκτήτης –επειδή δεν μπορεί να το μεταβιβάσει στα παιδιά του, μιας και πρόκειται για αυθαίρετο, εκτός σχεδίου και εξ αδιαιρέτου –εμφανίζεται ως ιδιοκτήτης τεσσάρων διαμερισμάτων και πληρώνει περισσότερα από τον πρώτο.

Αυτό, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, πρόκειται να αλλάξει. «Αλλο να κατοικούν σε 500 τ.μ. τέσσερα άτομα και άλλο 20. Αυτό είναι ένα νέο κοινωνικό κριτήριο» λένε.

– Θα υπάρχει ευνοϊκότερη μεταχείριση για κοινωνικά ευπαθείς ομάδες ανάλογη με αυτή που ακολουθείται στην περίπτωση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών. Δηλαδή άνεργοι, πολύτεκνοι, άνθρωποι με σοβαρά προβλήματα υγείας και εισοδήματα στο όριο της φτώχειας.

– Προβλέπεται αύξηση των δόσεων των προστίμων από 60 που είναι σήμερα σε 100.