Μέχρι πριν από πέντε χρόνια οι περισσότεροι πίστευαν ότι ο υπερβολικός κρατικός δανεισμός πλήττει την ανάπτυξη, τασσόμενοι με την ανάλογη θέση που είχε τότε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Τα τελευταία όμως χρόνια δημιουργήθηκαν εύλογα ερωτηματικά για τις εκκλήσεις που έκανε το ΔΝΤ σε κυβερνήσεις να σφίξουν το ζωνάρι.

Η δουλειά του ΔΝΤ είναι να δανείζει χώρες με προβλήματα. Για να δώσει όμως δάνεια ζητά να λυθούν τα προβλήματα που προκάλεσαν αυτή την κατάσταση. Για πολύ καιρό το Ταμείο θεωρούσε τα κρατικά ελλείμματα κύρια πηγή των προβλημάτων αυτών και ζητούσε μείωση δαπανών, αλλά δέχτηκε πολλές κριτικές για την προσέγγιση αυτή. Ο Κέινς, που κερδίζει ξανά συνεχώς έδαφος, λέει ότι η μείωση των δαπανών είναι το χειρότερο που μπορεί να κάνει κάποιος εν μέσω ύφεσης. Δεν είναι ξεκάθαρο ότι η λιτότητα βοηθά την οικονομία. Οι υπέρμαχοι της λιτότητας έλεγαν ανάμεσα σε άλλα ότι αύξηση των κρατικών δαπανών σημαίνει μείωση των ιδιωτικών επενδύσεων και αυτό το βάσιζαν μεταξύ άλλων σε σχετική μελέτη του 2002 που είχε κάνει ο Ολιβιέ Μπλανσάρ, ο οποίος ήταν επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ από το 2008 έως το 2015. Η μελέτη αυτή είχε μεγάλη επιρροή δεδομένου του υψηλού πρεστίζ του Μπλανσάρ. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια ο Μπλανσάρ άλλαξε τη στάση του. Σε μελέτη του 2013 έδειξε ότι το ΔΝΤ έκανε πολλές φορές λάθος για τα αποτελέσματα που έχει η λιτότητα. Οσο περισσότερο προέβλεπε το ΔΝΤ ότι θα βοηθήσει η λιτότητα τόσο λανθασμένες αποδεικνύονταν οι προβλέψεις αυτές. Πλέον, η θέση του ΔΝΤ έχει αλλάξει πολύ τα τελευταία χρόνια και το Ταμείο έχει αναγνωρίσει λάθη του.

© Bloomberg News

Ο Νόα Σμιθ είναι βοηθός καθηγητής Οικονομικών στο Stony Brook University και αρθρογράφος του Bloomberg