Μαζικό πλήγμα στην κατανάλωση, με εφιαλτικές αυξήσεις φόρων σε καύσιμα, αυτοκίνητα, ακίνητα, υπηρεσίες τηλεφωνίας και τηλεόρασης να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή προδιαγράφουν τα λοιπά φορομέτρα τα οποία βρίσκονται υπό εξέταση στο πλαίσιο της εξ αποστάσεως διαπραγμάτευσης κυβέρνησης – δανειστών προκειμένου να καλυφθεί δημοσιονομικό κενό 1% του ΑΕΠ ή περίπου 1,8 δισ. ευρώ.

Το σενάριο στο οποίο δουλεύουν κυβέρνηση και τρόικα (καθώς το ΔΝΤ εξακολουθεί να υποστηρίζει τα δικά του νούμερα) προβλέπει εξοικονομήσεις 1% του ΑΕΠ από τις συντάξεις, 1% από τις αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος και 1% από λοιπά μέτρα, μεταξύ των οποίων και οι περικοπές στις αμυντικές δαπάνες. Το τρίτο σκέλος των ζητούμενων εξοικονομήσεων ή αύξησης των εσόδων κατά 1% είναι αυτό το οποίο στην παρούσα φάση συγκεντρώνει τα μεγαλύτερα δημοσιονομικά προβλήματα. Η κυβέρνηση ζορίστηκε στα τέλη του περασμένου έτους, όταν αναγκάστηκε να καταφύγει στη «λύση» επιβολής φόρου στο κρασί, να βρει πρόσθετα έσοδα 50 εκατ. ευρώ. Τώρα που η αναζήτηση αφορά 1,8 δισ. ευρώ δεν χρειάζονται πολλές επεξηγήσεις για να αντιληφθεί κανείς τις δυσκολίες – πολιτικές και δημοσιονομικές – του εγχειρήματος.

Στο τραπέζι της αναζήτησης έχουν τεθεί πολλές εναλλακτικές. Κυρίως στην κατεύθυνση της έμμεσης φορολογίας, αφού στους άμεσους φόρους οι πρόσθετες επιβαρύνσεις έχουν ξεπεράσει ήδη τα κόκκινα.

Το σενάριο επιβολής τέλους στις τραπεζικές συναλλαγές μπήκε στη συζήτηση αλλά έφυγε νωρίς καθώς συνάντησε την κάθετη αντίδραση των δανειστών.

Ετσι, οι αναζητήσεις διευρύνθηκαν: αυξήσεις στους φόρους και στα τέλη που συνδέονται με τα αυτοκίνητα, αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα (σε βενζίνη και ντίζελ), αύξηση του τέλους κινητής τηλεφωνίας, επιβολή τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης.

Η κατανάλωση. Συνταγή βέβαιης συρρίκνωσης της κατανάλωσης, με οδηγό τους έμμεσους φόρους, η αύξηση των οποίων είναι γνωστό ότι πλήττει πολλαπλάσια τις ασθενέστερες εισοδηματικά τάξεις. Ακόμα, ο λογαριασμός δεν έχει κλείσει.

Το παζλ των παραμετρικών αλλαγών στη φορολογία έρχεται να σφραγίσει ο ΕΝΦΙΑ, ο οποίος μπορεί να αλλάξει όνομα αλλά όχι περιεχόμενο. Μετά τη μείωση των αντικειμενικών αξιών από 5% έως και 20%, τα έσοδα τα οποία βεβαιώνονται με βάση τον ΕΝΦΙΑ συρρικνώθηκαν κατά περίπου 350 εκατ. ευρώ, υποχωρώντας στη ζώνη των 3 δισ. ευρώ. Οπως είναι γνωστό, άσχετα από το ύψος των βεβαιωμένων εσόδων, στο ταμείο, το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να βάλει 2,650 δισ. ευρώ. Βρέξει, χιονίσει, όσο και να αλλάξουν οι αντικειμενικές. Η εισπραξιμότητα του φόρου είναι γύρω στο 80%-85%. Επομένως και για το 2016, ο ΕΝΦΙΑ όχι μόνο δεν καταργείται, όπως προεκλογικά διατυμπάνιζε ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά παραμένει στο ύψος του με επιμέρους αλλαγές κυρίως στον συμπληρωματικό φόρο.