Σε μέτωπο τύπου «κόκκινων δανείων» απειλεί να εξελιχθεί για τη κυβέρνηση το θέμα της ιδιωτικοποίησης ή όχι του ΑΔΜΗΕ, δηλαδή της 100% θυγατρικής εταιρείας της ΔΕΗ που ελέγχει τα δίκτυα υψηλής τάσης.

Αν και αδιάφορο για την πλειοψηφία των πολιτών, το κεφάλαιο ΑΔΜΗΕ είναι κορυφαίο για την κυβέρνηση από πλευράς πολιτικού κόστους και εσωκομματικών ισορροπιών. Αποτελεί ένα από τα προαπαιτούμενα της λίστας του Δεκεμβρίου, και όπως φαίνεται η συμφωνία με τους θεσμούς για το μέλλον της εταιρείας μόνο ανέφελη δεν θα είναι.

Μέχρι πρότινος η κυβέρνηση επέμενε ότι έχει βρει το κατάλληλο ισοδύναμο, ένα είδος «Plan B», προκειμένου να αποφύγει την ιδιωτικοποίηση. Ολα δείχνουν ωστόσο ότι το πλάνο της σκαλώνει, με συνέπεια τώρα να ψάχνει για «Plan C».

Ο λόγος της εμπλοκής δεν σχετίζεται με κάποια εμμονή των δανειστών να πουληθεί ο ΑΔΜΗΕ «εδώ και τώρα», όσο με το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν έχει βρει τα χρήματα που χρειάζονται για να παραμείνει ο ΑΔΜΗΕ υπό δημόσιο έλεγχο. Κολλάει δηλαδή στο χρηματοδοτικό σκέλος.

Εδώ και καιρό η πρόταση που έχει υποβληθεί στους δανειστές είναι να μεταβιβασθεί το 51% του ΑΔΜΗΕ σε μια νέα εταιρεία υπό το ελληνικό Δημόσιο, και η ΔΕΗ να συνεχίσει να ελέγχει το 49% της θυγατρικής της. Το ερώτημα ωστόσο ήταν και παραμένει, με ποιό τρόπο θα αποζημιωθεί η ΔΕΗ για την απώλεια των παγίων της, που αποτιμώνται σε τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ.

Πειστική απάντηση ακόμη δεν έχει βρεθεί. Τόσο η πρόταση της ελληνικής πλευράς για παραχώρηση στη ΔΕΗ ισόποσης αξίας μετοχές απ’ αυτές που κατέχει το Δημόσιο σε άλλες ΔΕΚΟ (swap), όσο και εκείνη για αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ, έχουν αντικειμενικές δυσκολίες.

Γιατί κολλάει η ανταλλαγή μετοχών

Στην μεν πρώτη περίπτωση, το πρόβλημα είναι πως στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι μετοχές που κατέχει το Δημόσιο στις περισσότερες κρατικές εταιρείες – από τα λιμάνια ΟΛΠ, και ΟΛΘ, μέχρι τις ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ- βρίσκονται στο ΤΑΙΠΕΔ.

Παρ’ ότι για παράδειγμα, οι δύο εταιρείες ύδρευσης ή τα ταχυδρομεία δεν προβλέπεται να ιδιωτικοποιηθούν στο άμεσο μέλλον, εντούτοις τα ποσοστά του Δημοσίου προορίζονται να μεταβιβασθούν στο νέο σούπερ Ταμείο που προβλέπει το Μνημόνιο, ούτως ώστε να αξιοποιηθούν σε βάθος χρόνου.

Από την άλλη πάλι, κάποιοι υποστηρίζουν πως αφού στις περιπτώσεις π.χ. των ΟΛΠ και ΟΛΘ πωλείται το 51% – αλλά το συνολικό ποσοστό του Δημοσίου που έχει μεταβιβασθεί στο ΤΑΙΠΕΔ φτάνει το 74%- θα μπορούσε να παραχωρηθεί στη ΔΕΗ ένα 20%.

Λάθος. Μια τέτοια κίνηση θα απομείωνε την αξία των παραπάνω εταιρειών, που βρίσκονται σε φάση αποκρατικοποίησης, δημιουργώντας δεύτερες σκέψεις στους διεκδικητές τους, οι οποίοι στην περίπτωση του Πειραιά, ετοιμάζουν την περίοδο αυτή τις δεσμευτικές τους προσφορές.

Υπάρχουν φυσικά στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ και μη εισηγμένες κρατικές εταιρείες, όπως ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνων ή ακόμη και τα ΕΛΤΑ. Τα ταχυδρομεία για παράδειγμα έχουν σαν μετόχους το Δημόσιο που κατέχει το 90%, και την Eurobank με ποσοστό 10%. Αλλά η κρατική συμμετοχή στα ΕΛΤΑ είναι πολύ χαμηλής αξίας -σύμφωνα με παλαιότερη αποτίμηση του 2010 δεν υπερβαίνει τα 90 εκατ. ευρώ- και επομένως δεν μπορεί να καλύψει τη μεταβίβαση παγίων μισού δισ. ευρώ σαν αυτών του ΑΔΜΗΕ.

Αλλωστε, πέραν όλων των παραπάνω εμποδίων, η ιδέα να πάρει η ΔΕΗ ως αποζημίωση μετοχές άλλων κρατικών εταιρειών, δεν βρίσκει σύμφωνη ούτε την ίδια.

Εν προκειμένω, θεωρείται πολύ δύσκολο να βάλουν τα μέλη του Δ.Σ. της ΔΕΗ την υπογραφή τους στη μεταβίβαση δικτύων και άλλων παγίων αξίας 500 εκατ. ευρώ, με αντάλλαγμα… μετοχές άλλων ΔΕΚΟ, πόσο μάλλον όταν το χρηματιστήριο βολοδέρνει γύρω από τις 640 μονάδες.

Τι θα πουν οι μέτοχοι μειοψηφίας

Επειτα, ακόμη και αν η κυβέρνηση έβρισκε ένα μαγικό τρόπο να ξεπεράσει το εμπόδιο του ΤΑΙΠΕΔ, και να πείσει την τρόικα για τη βασιμότητα του σκεπτικού της, δεν θα δέχονταν την προτεινόμενη λύση οι μέτοχοι μειοψηφίας της ΔΕΗ (όπως η Silchester). Διότι μόλις η διοίκηση της ΔΕΗ θα έφερνε προς έγκριση το θέμα στη Γενική της Συνέλευση, οι μέτοχοι μειοψηφίας θα καταψήφιζαν τη πρόταση. Σημειωτέον ότι οι ανωτέρω θεσμικοί επενδυτές μαζί με το ευρύ επενδυτικό κοινό ελέγχουν το 45% των μετοχών της εισηγμένης ΔΕΗ.

Τέλος, αναφορικά με την δεύτερη προοπτική, αυτήν της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ, το μέγα ερώτημα είναι ποιός θα βρεθεί να συμμετάσχει. Αν μπει στην αύξηση κεφαλαίου ιδιώτης, αυτόματα ανοίγει παράθυρο ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ, δηλαδή επιτυγχάνεται το ακριβώς αντίθετο απ’ αυτό που προσπαθεί να κάνει η κυβέρνηση. Μοναδική επιλογή θα ήταν να έμπαινε στην αύξηση κεφαλαίου το Δημόσιο, κάτι φυσικά το καθαρά ουτοπικό, καθώς χρήματα δεν υπάρχουν.

Συνεπώς ; Συνεπώς, είναι σαφές ότι στην κυβέρνηση βρίσκονται μπροστά σε αδιέξοδο. Οχι επειδή οι προτάσεις της σκαλώνουν σε εμμονές των δανειστών τύπου «πουλήστε εδώ και τώρα τον ΑΔΜΗΕ», παρά για τον απλούστατο λόγο ότι το Δημόσιο δεν έχει τα χρήματα ώστε να αγοράσει το 51% της εταιρείας.

Υπό αυτό το πρίσμα, στη κυβέρνηση αρχίζουν να ψάχνουν για άλλες εναλλακτικές. Από την πλευρά της και η ΔΕΗ, βρίσκει σύμφωνα με πληροφορίες το παραπάνω σχέδιο -παρ’ ότι επιθυμητό- εντελώς ανεφάρμοστο, γι’ αυτό και διευρευνά προτάσεις, τις οποίες πιθανώς θα κάνει γνωστές μέσα στις αμέσως επόμενες ημέρες.

Οπως και να έχει, η μορφή και η μετοχική σύνθεση της νέας εταιρείας αναμένεται να αποσαφηνισθούν μέσα στις επόμενες εβδομάδες, αλλά ο χρόνος πιέζει και παρά τα όσα υποστηρίζει η κυβέρνηση, το σενάριο της ιδιωτικοποίησης του ΑΔΜΗΕ δεν έχει φύγει από το τραπέζι.