Ακόμη και αν η χώρα εισέλθει σε αχαρτογράφητα νερά, όπως ένα Grexit, τουλάχιστον θα έχει καύσιμα για ακόμη μερικούς μήνες προκειμένου να προχωρήσει μπροστά, όπως τουλάχιστον διαβεβαιώνουν πηγές των Ελληνικών Πετρελαίων.
Δείγμα της σοβαρότητας της κατάστασης είναι το γεγονός ότι τα διυλιστήρια, κατόπιν εντολής του αρμόδιου υπουργού Παναγιώτη Λαφαζάνη, εκπόνησαν σχέδιο εκτάκτου ανάγκης και έχουν προετοιμασθεί για τον ασφαλή εφοδιασμό της χώρας σε περίπτωση εξόδου της χώρας από το ευρώ.
Απαντώντας λοιπόν στο τι θα συμβεί απέναντι σε ένα Grexit, το πλάνο των Ελληνικών Πετρελαίων κλιμακώνεται σε τρία στάδια. Σε πρώτη φάση θα χρησιμοποιηθούν τα στρατηγικά αποθέματα της χώρας διάρκειας τριών μηνών.

Σε δεύτερη φάση τα διυλιστήρια θα διοχετεύσουν στην αγορά ποσότητες από μελλοντικά συμβόλαια πετρελαίου, διάρκειας άλλων τριών μηνών, ενώ σε τρίτη φάση τα ΕΛΠΕ θα αγοράσουν αργό και θα αποπληρώνουν τους προμηθευτές τους όχι σε χρήμα αλλά σε ισοδύναμης αξίας έτοιμα προϊόντα που διυλίζουν τα ίδια.

Το πλάνο προβλέπει ότι η χώρα θα έχει σίγουρα καύσιμα καταρχήν για έξι μήνες, και εφόσον τα πράγματα χειροτερέψουν για τουλάχιστον άλλους τρεις. Το σύνολο δηλαδή εννέα μήνες.
Ανεξάρτητα πάντως από τον επιχειρηματικό σχεδιασμό των ΕΛΠΕ, το κράτος έχει πάντα στα χέρια του έναν ειδικό νόμο με σχέδιο εκτάκτου ανάγκης για την αντιμετώπιση κρίσεων εφοδιασμού, που περιλαμβάνει συγκεκριμένους περιορισμούς ως προς την κυκλοφορία οχημάτων και κατανάλωσης καυσίμων για την εξοικονόμηση ενέργειας.

Πρόκειται για σχέδιο που ουδέποτε μέχρι σήμερα ενεργοποιήθηκε. Θα συμβεί τώρα; Πηγές των ΕΛΠΕ απαντούν ότι δεν χρειάζεται, γι’ αυτό άλλωστε και προετοιμάστηκαν για κάθε ενδεχόμενο, ακόμη και για τον κίνδυνο Grexit.

ΤΑ ΤΡΙΑ ΣΤΑΔΙΑ.

Σε πρώτο λοιπόν στάδιο θα «φαγωθούν» τα αποθέματα ασφαλείας που η Ελλάδα, όπως και κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, τηρεί για έκτακτες καταστάσεις, ακολουθώντας την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Διαρκούν για τρεις μήνες, ήτοι 90 ημέρες.

Σε δεύτερο στάδιο, τα ΕΛΠΕ θα ρίξουν στην αγορά τις ποσότητες πετρελαίου που αντιστοιχούν σε μελλοντικά συμβόλαια αργού πετρελαίου και τα οποία μπορούν να διευρύνουν κατά τρεις επιπλέον μήνες την επάρκεια της χώρας.

Το τρίτο στάδιο. Βγάζουμε επομένως το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, και φθάνουμε στο τέλος του έτους. Από εκεί και πέρα, υπάρχει και ένα τρίτο στάδιο, αυτό που θα μπορούσε να εφαρμοσθεί από το 2016 και μετά, εφόσον θα έχουν εξαντληθεί τα αποθέματα από κάθε άλλη προηγούμενη πηγή.
Σε αυτό το στάδιο, τα ΕΛΠΕ έχουν εξετάσει τη δυνατότητα αγοράς επιπλέον ποσοτήτων αργού πετρελαίου και την αποπληρωμή τους όχι σε χρήματα αλλά σε ισοδύναμης αξίας καύσιμα. Προϊόντα δηλαδή που αφού θα τα διυλίζουν τα ΕΛΠΕ (π.χ. ντίζελ κίνησης), εν συνεχεία θα τα μεταπωλούν στις εταιρείες που τους προμήθευσαν το αργό, συμψηφίζοντας έτσι την αξία τους με την αρχική οφειλή.
Πρόκειται για πρακτική που εφαρμόζεται και στο εξωτερικό, όχι σε εκτεταμένη βάση, παραδείγματος χάρη από ιταλικές και ισπανικές εταιρείες, προκειμένου να μη σπαταλούν τα αποθεματικά τους. Στην ουσία, με τον τρόπο αυτόν θα διατηρηθεί όσο περισσότερο καιρό ανέπαφο το «μαξιλάρι» αποθεματικών των ΕΛΠΕ (σήμερα ύψους 1,8 δισ. ευρώ) που δεσμεύονται ως εγγυητικές επιστολές ακριβώς για την αγορά πετρελαίου. Τα ποσά αυτά ανανεώνονται φυσικά συνεχώς με τα έσοδα των ΕΛΠΕ από τις εξαγωγές, αφού η εταιρεία εξάγει το 50% της παραγωγής της.

Σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, η δυνατότητα «αγοράζω αργό και αποπληρώνω τους προμηθευτές μου σε έτοιμα προϊόντα» μπορεί να διαρκέσει επ’ αόριστον. Παλαιότερα πάντως σχέδια εκτάκτου ανάγκης του ομίλου ΕΛΠΕ δεν προέβλεπαν κάτι τέτοιο, καθώς αποτελεί πρόταση της καινούργιας διοίκησης.

Και έλεγχος μετακινήσεων

Ανεξάρτητα από τον επιχειρηματικό σχεδιασμό των ΕΛΠΕ, το κράτος έχει πάντα στα χέρια του σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση κρίσεων εφοδιασμού, που περιλαμβάνει συγκεκριμένους περιορισμούς ως προς την κυκλοφορία οχημάτων και κατανάλωση καυσίμων για την εξοικονόμηση ενέργειας.