Στην προσπάθειά του να τονώσει την οικονομία της Ιαπωνίας, ο πρωθυπουργός Σίνζο Αμπε παρουσίασε το 2012 ένα μεγάλο πακέτο δημοσιονομικών κινήτρων και ένα τολμηρό σχέδιο νομισματικής χαλάρωσης («abenomics»). Εκτοτε η Ιαπωνία εργάζεται για να υλοποιήσει αυτό που ο Αμπε αποκαλεί τρίτο βέλος της ατζέντας του: την υιοθέτηση μεγάλων μεταρρυθμίσεων σε σημαντικούς κλάδους και την κατεδάφιση των διαρθρωτικών εμποδίων με στόχο περισσότερη ανάπτυξη.

Ομως υπάρχει και ένα τέταρτο «βέλος»: ο ιδιωτικός τομέας, ο οποίος φαίνεται ότι έχει αγνοηθεί. Η μείωση της παραγωγικότητας στην Ιαπωνία επηρεάζει αρνητικά ολόκληρη την οικονομία. Η χώρα εξαρτάται από την απόφαση μεμονωμένων εταιρειών να επενδύσουν, να αλλάξουν τους εργατικούς κανονισμούς, να παρουσιάσουν νέες τεχνολογίες και να υιοθετήσουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Οι ιαπωνικές εταιρείες δεν είναι δυνατόν να μείνουν αδρανείς. Μπορούν και πρέπει να δράσουν χωρίς να περιμένουν αλλαγή πολιτικής από την κυβέρνηση.

Νέα έρευνα της McKinsey Global Institute δείχνει ότι οι ιαπωνικές εταιρείες πρέπει να επεκτείνουν διεθνώς τη λειτουργία τους προσελκύοντας ταλέντα από όλο τον κόσμο. Ακόμη, θα πρέπει να βελτιώσουν την απόδοσή τους στους τομείς του μάρκετινγκ, της τιμολόγησης και της ανάπτυξης ταλέντων. Η διοίκησή τους πρέπει να συνδέσει την επίτευξη στόχων από τους εργαζομένους με την παροχή κινήτρων. Ετσι, αντί η Ιαπωνία να έχει ετήσια ανάπτυξη 1,3%, θα μπορέσει να φθάσει το 3% μέχρι το 2025. Επίσης, θα πρέπει να εγκαταλειφθεί το παραδοσιακό επιχειρείν. Η αύξηση του εμπορίου, τα δισεκατομμύρια νέοι καταναλωτές στις αναπτυσσόμενες χώρες και η πρόοδος της τεχνολογίας αλλάζουν την παγκόσμια οικονομία με ταχείς ρυθμούς. Η Ιαπωνία μπορεί να αλλάξει την τωρινή της πορεία εκμεταλλευόμενη τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται.

Ο Σέκι Ομπάτα είναι καθηγητής στην Graduate School of Business Administration του Πανεπιστημίου Κέιο και πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών της Ιαπωνίας.

Ο Ζορζ Ντεσβό είναι κορυφαίο στέλεχος της McKinsey & Company στην Ιαπωνία.