Γιατί αντιγράφουμε το αζερικό μοντέλο;

Το ελληνορωσικό σχέδιο είναι η διαχειρίστρια εταιρεία του έργου να υποβάλει στην ΕΕ αίτημα «εξαίρεσης του αγωγού από την πρόσβαση τρίτων προμηθευτών», όπως αυτό που πέτυχε και πήρε ο ΤΑΡ. Το υπονόησε προ ημερών ο Π. Λαφαζάνης. Είναι τόσο απλά τα πράγματα; Φυσικά και όχι. Πρώτον, γιατί ο TAP είναι πολύ μικρότερος καθώς έχει χωρητικότητα μόλις 10 δισ. κυβικά μέτρα που μπορεί μάξιμουμ να φθάσουν τα 20 δισ., έναντι 63 δισ. κ.μ. του ρωσικού. Δεύτερον, ο TAP έχει πάρει εξαίρεση μόνο για τα πρώτα 10 δισ., αφού για τα επιπλέον θα προκηρύσσεται διαγωνισμός και όποιοι προμηθευτές καταβάλλουν την καλύτερη προσφορά θα αποκτούν και το δικαίωμα να τον γεμίσουν. Τρίτον και σημαντικότερο, το διερχόμενο από τον TAP αέριο θα προέρχεται από το Αζερμπαϊτζάν και χώρες της Κασπίας με στόχο την ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο που καλύπτει άνω του 30% της συνολικής της τροφοδοσίας. Αυτός είναι και ο λόγος άλλωστε για τον οποίο η ΕΕ στηρίζει τον TAP. Τέλος, υπάρχει και το προηγούμενο του South Stream για τον οποίο παρότι η Μόσχα είχε ζητήσει «εξαίρεση από την πρόσβαση τρίτων», τελικά δεν της δόθηκε. Τότε μάλιστα δεν υπήρχε σε εξέλιξη και πόλεμος στην Ουκρανία. Γιατί να εγκριθεί τώρα ένα τέτοιο αίτημα, όταν οι σχέσεις Δύσης – Μόσχας βρίσκονται στο ναδίρ;