Παρελθόν θα αποτελέσει μέσα στο 2015 η δεκαπενταετία για τις συντάξεις. Ηδη στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με την τρόικα έχει κλειδώσει η σταδιακή αύξηση του ελάχιστου χρόνου ασφάλισης για τη λήψη τόσο της κατώτατης όσο και της βασικής –εγγυημένης από το κράτος –σύνταξης στις 6.000 ημέρες (20ετία) από τις 4.500 ημέρες (15ετία). Παρότι δεν έχει επέλθει συνολική συμφωνία μεταξύ κυβέρνησης και τρόικας –με τους δανειστές να ζητούν δραματικές αλλαγές στο Ασφαλιστικό με μείωση των κύριων συντάξεων έως και 20% –εν τούτοις το μέτρο της κατάργησης της 15ετίας γίνεται αποδεκτό από το υπουργείο Εργασίας.

ΟΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ. Πάντως επισημαίνεται ότι η διαπραγμάτευση έως τώρα έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο αφού οι δανειστές απαιτούν νέα μέτρα – φωτιά στο Ασφαλιστικό συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ. Μεταξύ αυτών είναι:
1. Η μείωση του συντελεστή υπολογισμού της σύνταξης από το 2% στο 1,7% ή 1,8% για όσους συνταξιοδοτηθούν μετά το 2015.
2. Να υπολογίζεται η σύνταξη του ΙΚΑ με βάση τις αποδοχές της τελευταίας πενταετίας και όχι της τελευταίας δεκαετίας.
3. Η σταδιακή αύξηση όλων των ενδιάμεσων ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης πριν από το 62ο και το 67ο έτος (τα οποία ισχύουν για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από την 1/1/2013 και μετά).

4.Η ένταξη του ΕΚΑΣ –ως προνοιακής παροχής –στα κριτήρια χορήγησης του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.

ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ ΘΑ ΙΣΧΥΣΕΙ. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι το μέτρο της κατάργησης της 15ετίας θα εξαρτηθεί από τις πιέσεις των δανειστών αν θα εφαρμοστεί αμέσως για όλους όσοι έχουν λιγότερα από 20 έτη ή αν θα ισχύσει για νέους ή για τους 45άρηδες ασφαλισμένους. Το βέβαιο είναι ότι θα γίνει εντός του 2015.
Το μέτρο θα περιορίσει τον αριθμό των συνταξιοδοτούμενων με την κατώτατη σύνταξη, η οποία ενσωματώνει μεγάλο μέρος παροχής χωρίς αντίστοιχη καταβολή εισφορών και θα είναι σύμφωνη με τη δέσμευση που έχει αναληφθεί για περιορισμό των μη ανταποδοτικών παροχών και στενότερη σύνδεση των συντάξεων με τις εισφορές.

Η αύξηση του ελάχιστα απαιτούμενου χρόνου ασφάλισηςπροβλέπεται στο επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα που ζητεί (στη σελίδα 178 του αγγλικού κειμένου) «να αυξηθεί η συμμετοχή στην απασχόληση και στην ασφάλιση» ενώ, ταυτόχρονα, εξυπηρετεί τον στόχο της καταπολέμησης της ανασφάλιστης εργασίας η οποία, παρά τη μείωση που καταγράφεται «υπό τον φόβο» των υψηλών προστίμων, παραμένει μεγάλη πληγή για τα έσοδα των Ταμείων (το ΙΚΑ χάνει πάνω από 6 δισ. ευρώ τον χρόνο).

Οπως χαρακτηριστικά τόνιζαν στελέχη του υπουργείου Εργασίας, σήμερα ένας ασφαλισμένος που έχει 4.500 ένσημα (15ετία) και λαμβάνει την κατώτατη σύνταξη και το ΕΚΑΣ μπορεί να βρεθεί τελικά σε καλύτερη οικονομική θέση από κάποιον που έχει 6.500 ένσημα.

Οι ισχύουσες διατάξεις έχουν ως αποτέλεσμα να παρατηρείται το εξής παράδοξο: ασφαλισμένος με 15 έτη, τα κατώτατα όρια κύριας και επικουρικής σύνταξης, δικαιούται να λάβει σύνταξη κύρια και επικουρική που φθάνει περίπου τα 770 ευρώ.

Οι κατώτατες συντάξεις με 15ετία ενσωματώνουν μεγάλο ποσοστό προνοιακής παροχής χωρίς αντίστοιχη καταβολή εισφορών και σε συνδυασμό με την πρόβλεψη για τη χορήγηση του ΕΚΑΣ σε όσους έχουν χαμηλό εισόδημα θεωρείται ότι στρεβλώνουν το σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης.

Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του ΚΕΠΕ για το Ασφαλιστικό, το μεγαλύτερο ποσοστό των νέων αιτήσεων για συνταξιοδότηση στο ΙΚΑ γίνεται από ασφαλισμένους με 4.500 ως 4.799 ημέρες ασφάλισης (δηλαδή 15 έως 16 έτη εργασίας). Δηλαδή με τα κατώτατα όρια.

Το άθροισμα των νέων αιτήσεων για συνταξιοδότηση με εισφορές έως 4.500 ένσημα είναι 26%. Δηλαδή το ένα τέταρτο των νέων συντάξεων του ΙΚΑ αφορούν ασφαλισµένους που έχουν καταβάλει εισφορές για λιγότερο από 15 έτη.

ΤΙ ΖΗΤΑΕΙ ΑΚΟΜΗ Η ΤΡΟΪΚΑ. Ο πρώην υπουργός Εργασίας και στέλεχος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Κουτρουμάνης μιλώντας χθες σε τηλεοπτική εκπομπή του Megaτόνισε ότι η τρόικα ζητά μείωση 800 εκατ. – 1 δισ. ευρώ από τις συνταξιοδοτικές δαπάνες.

Σύμφωνα με τον κ. Κουτρουμάνη, το ύψος της μείωσης θα εξαρτηθεί από το ύψος του δημοσιονομικού κενού που θα συμφωνηθεί μεταξύ κυβέρνησης – τρόικας. Η κυβέρνηση λέει ότι το δημοσιονομικό κενό ανέρχεται σε 300 – 400 εκατ. ευρώ, ενώ η τρόικα σε 2 δισ. ευρώ.

Ο κ. Κουτρουμάνης δήλωσε ότι η τρόικα ζητάει μείωση του συντελεστή υπολογισμού της σύνταξης από το 2% στο 1,7% ή 1,8% για όσους συνταξιοδοτηθούν μετά το 2015.Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό, όταν γίνεται συζήτηση για νέα μέτρα η τρόικα στρέφει το ενδιαφέρον της στο Συνταξιοδοτικό, όπου δαπανούνται ετησίως 30 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με το στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, η τρόικα επίσης ζητά να υπολογίζεται η σύνταξη του ΙΚΑ με βάση τις αποδοχές της τελευταίας πενταετίας και όχι της τελευταίας δεκαετίας, γεγονός που θα μείωνε τις συντάξεις, μια και οι αποδοχές μετά το 2010 έχουν μειωθεί κατά 20% στον ιδιωτικό τομέα.

Αυτό όμως λέει ο κ. Κουτρουμάνης πρέπει να ισχύσει για τους νέους συνταξιούχους και όχι για τους σημερινούς 40ρηδες, 50ρηδες ή 60ρηδες, αλλιώς θα είναι ένα «βάρβαρο» μέτρο. Δεν νομίζω ότι θα περάσουν αυτά τα μέτρα, δήλωσε ο κ. Κουτρουμάνης κλείνοντας την παρέμβασή του.

Στα 20 χρόνια ανεβαίνει το όριο

Εχει κλειδώσει η σταδιακή αύξηση του ελάχιστου χρόνου ασφάλισης για τη λήψη τόσο της κατώτατης όσο και της βασικής –εγγυημένης από το κράτος –σύνταξης στις 6.000 ημέρες (20ετία) από τις 4.500 ημέρες (15ετία).