Οι συναλλαγματικοί πόλεμοι επέστρεψαν, μόνο που αυτή τη φορά οι χώρες προσπαθούν να αποφύγουν τον αποπληθωρισμό και όχι να ενισχύσουν την ανάπτυξη.

Ο υπουργός Οικονομικών της Βραζιλίας Γκίντο Μαντέγκα έκανε διάσημο τον όρο «συναλλαγματικός πόλεμος» το 2010, όταν περιέγραψε πολιτικές που εφαρμόζονταν τότε από μεγάλες κεντρικές τράπεζες με στόχο να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των οικονομικών μέσω υποτίμησης των εθνικών νομισμάτων. Σήμερα, οι περισσότεροι θεωρούν ότι οι χαμηλές συναλλαγματικές ισοτιμίες αποτελούν έναν τρόπο για να αποφευχθεί ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού.

Ο χαμηλός πληθωρισμός πλήττει οικονομίες από την ευρωζώνη έως το Ισραήλ και την Ιαπωνία. Οκτώ στα δέκα νομίσματα τα οποία εκτιμάται ότι οι ισοτιμίες τους θα διολισθήσουν το 2015 ανήκουν είτε σε χώρες που είναι βυθισμένες σε αποπληθωρισμό είτε σε χώρες που ακολουθούν πολιτικές υποτίμησής τους, δείχνουν στοιχεία του Bloomberg.

ΦΕΡΝΕΙ ΥΦΕΣΗ. Οταν η αξία ενός νομίσματος υποχωρεί στις διεθνείς αγορές, η αξία ενός άλλου νομίσματος ενισχύεται κάνοντας πιο φθηνά τα εισαγόμενα προϊόντα. Ο αποπληθωρισμός είναι και αποτέλεσμα και αιτία της παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης, που οδηγεί την ευρωζώνη πιο κοντά σε ύφεση και μειώνει τη ζήτηση για εξαγωγές από χώρες όπως η Κίνα και η Νέα Ζηλανδία.

Ο επικεφαλής της Τράπεζας της Ιαπωνίας Χαρουχίκο Κουρόντα ανέφερε τον προηγούμενο μήνα ότι θα επιθυμούσε να δει την ισοτιμία του γεν να υποχωρεί για να μπορέσει να πετύχει τον στόχο του πληθωρισμού που έχει θέσει. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας μπορεί να επεκτείνει το χωρίς προηγούμενο πρόγραμμα παροχής ρευστότητας που έχει παρουσιάσει. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι έχει αναγνωρίσει κι αυτός την ανάγκη να υπάρξει ασθενέστερο ευρώ για να αποφευχθεί ο κίνδυνος του πληθωρισμού και για να γίνουν πιο ανταγωνιστικά τα ευρωπαϊκά προϊόντα που εξάγονται σε άλλες χώρες. Πάντως, ο Ντράγκι δεν έχει θέσει συγκεκριμένο στόχο για μείωση της ισοτιμίας του ευρώ.

Το ιαπωνικό γεν αναμένεται ότι θα έχει παρουσιάσει μέχρι τα τέλη του 2015 τη μεγαλύτερη υποχώρηση στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος μετά το πέσο της Αργεντινής, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών που συγκέντρωσε το Bloomberg. Ανάμεσα στα νομίσματα με τη μεγαλύτερη υποχώρηση αναμένεται ότι θα είναι και το ευρώ, για το οποίο παράγοντες της αγορές προβλέπουν υποχώρηση 5,6%.